Śladami Polskich Noblistów PTTK Oddział Wolski
Regulamin
ŹródłoI. Postanowienia wstępne
- Odznaka Krajoznawcza PTTK „Śladami Polskich Noblistów” (zwana dalej PL NOBEL) została ustanowiona z okazji przypadającej w 2010 roku 115. rocznicy ustanowienia przez Alfreda Bernharda Nobla (1833-1896) nagrody w dziedzinie fizyki, chemii, fizjologii lub medycyny, literatury oraz pokoju i jest nadawana przez Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie.
- Celem PL NOBEL jest przybliżenie wiedzy o polskich laureatach Nagrody Nobla i postaci fundatora nagrody oraz popularyzacja miejsc związanych z ich życiem i działalnością.
- Ustanawia się osiem stopni PL NOBEL w czterech kategoriach, które można uzyskać jedynie w podanej kolejności:
- Popularna im. Wisławy Szymborskiej (bez stopni),
- Mała w stopniach: brązowy im. Czesława Miłosza, srebrny im. Władysława Stanisława Reymonta, złoty im. Henryka Sienkiewicza,
- Duża w stopniach: brązowy im. Józefa Rotblata, srebrny im. Lecha Wałęsy, złoty im. Marii Skłodowskiej-Curie.
- Wielka z wawrzynem im. Alfreda Nobla (bez stopni).
- Wygląd, wymiary oraz materiał, z jakiego jest wykonana PL NOBEL określa Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie.
- Ogniwa organizacyjne PTTK, działacze i członkowie PTTK powinni czuwać nad rzetelnością zdobywania PL NOBEL i jej odpowiednią rangą.
II. Warunki zdobywania odznaki
- PL NOBEL może zdobyć każdy kto ukończył 7 lat i spełni warunki określone niniejszym Regulaminem, również nie będąc członkiem PTTK.
- Osoby niepełnoletnie mogą zdobywać PL NOBEL tylko pod opieką osób dorosłych.
- Czas zdobywania poszczególnych stopni PL NOBEL nie jest ograniczony.
- Wyższe stopnie PL NOBEL można zdobywać bezpośrednio po spełnieniu wymagań na stopień niższy odznaki.
- Obiekty zwiedzone ponad normę, ustaloną dla danego stopnia PL NOBEL, będą zaliczane na poczet odznaki wyższego stopnia.
- Dopuszcza się zaliczenie na poczet PL NOBEL udokumentowanych obiektów zwiedzonych przez turystę przed ustanowieniem PL NOBEL i wejściem w życie Regulaminu, w liczbie do 50% na każdy stopień odznaki.
- Dokumentacja, o której mowa w pkt. 6. powinna być sporządzona zgodnie z zasadami zawartymi w rozdz. IV. Honorowane będą wszystkie potwierdzenia uzyskane przez turystę w toku zdobywania innych odznak, np. w formie kserokopii odpowiednich stron w książeczkach-kronikach tych odznak.
III. Warunki szczegółowe
- PL NOBEL zdobywa się odwiedzając miejsca związane z osobami polskich Noblistów, uczestnicząc w indywidualnych i rodzinnych wędrówkach oraz zbiorowych imprezach turystyczno-krajoznawczych.
- PL NOBEL można zdobywać podczas dowolnych wycieczek, np. krajoznawczych lub autokarowych oraz uprawiając dowolną dyscyplinę turystyki kwalifikowanej.
- Podstawą przyznania PL NOBEL jest zwiedzenie ustalonej dla danego stopnia odznaki liczby miejscowości i miejsc wymienionych w kanonie krajoznawczym stanowiącym załącznik do niniejszego Regulaminu oraz zdobycie wymaganej liczby punktów za poznanie obiektów w tych miejscach. Kolejność i dobór zwiedzanych miejsc i obiektów jest dowolna.
Stopień odznaki Liczba punktów Popularna 100 Mała brązowa 125 Mała srebrna 150 Mała złota 175 Duża brązowa 200 Duża srebrna 225 Duża złota 250 Wielka z wawrzynem 275 Razem: 1500 - Zaliczane będą również miejscowości i obiekty nieujęte w załączniku do Regulaminu, pod warunkiem udokumentowania ich związku z dowolnym polskim laureatem Nagrody Nobla wymienionym w niniejszym Regulaminie.
- Lista polskich Noblistów nie jest zamknięta i będzie uzupełniana w przypadku otrzymania Nagrody Nobla przez obywatela Polski.
- Zasady punktacji:
- zwiedzenie następujących miejscowości i miejsc oraz poznanie wymienionych obiektów obowiązkowych: Sztokholm (miejsce urodzin Alfreda Nobla; Filharmonia – miejsce ceremonii wręczania Nagrody Nobla, Królewska Szwedzka Akademia Nauk – miejsce nominacji do Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki i chemii, Akademia Szwedzka – miejsce nominacji do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury), Solna (Instytut Karolinska – miejsce nominacji do Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny), a także Oslo (budynek parlamentu norweskiego, tzw. Storting – miejsce wyboru laureatów Pokojowej Nagrody Nobla) i Sanremo (miejsce śmierci Alfreda Nobla) – po 25 pkt. (za każdą miejscowość)
- przebycie odcinka szlaku poświęconego polskiemu laureatowi Nagrody Nobla (minimum 20 km pieszo lub 35 km rowerem) – po 20 pkt. (za każdy odcinek szlaku o wymaganej długości, w tym również ratalnie, bez powtarzania trasy)
- miejscowości za granicą związane z życiem i działalnością polskich laureatów Nagrody Nobla, wymienione w załączniku do Regulaminu – 15 pkt.
- miejscowości w Polsce związane z życiem i działalnością polskich laureatów Nagrody Nobla, wymienione w załączniku do Regulaminu – 10 pkt.
- inne miejscowości związane z polskimi laureatami Nagrody Nobla niewymienione w załączniku do Regulaminu – 8 pkt.
- muzea poświęcone polskim laureatom Nagrody Nobla – 7 pkt.
- wystawy poświęcone polskim laureatom Nagrody Nobla w innych muzeach – 6 pkt.
- pomniki i popiersia polskich laureatów Nagrody Nobla – 5 pkt.
- miejsca i obiekty związane z polskimi Noblistami (upamiętnione tablicą, lub udokumentowane w inny sposób) – 3 pkt.
- obiekty im. polskich Noblistów (szkoły, uczelnie, biblioteki, stowarzyszenia, fundacje, instytucje, obiekty użyteczności publicznej itp.) oraz tablice i obeliski upamiętniające ich życie i działalność poza tymi obiektami – 2 pkt.
- ulice, place, osiedla, parki, skwery, itp. poświęcone polskim Noblistom – 1 pkt.
- Obiekty zaliczone na jeden stopień PL NOBEL nie są zaliczane na wyższe stopnie odznaki. Nie wyklucza to jednak możliwości zaliczenia obiektów, których turysta wcześniej nie zwiedzał w miejscowościach zaliczonych na niższe stopnie PL NOBEL. Można natomiast wielokrotnie zaliczać daną miejscowość przy zdobywaniu kolejnych stopni PL NOBEL, jeżeli związana jest ona z więcej niż jednym polskim Noblistą.
- Jedną miejscowość lub obiekt można zaliczyć tylko raz w toku zdobywania danego stopnia PL NOBEL. Turysta zdobywający odznakę sam określa, któremu z polskich laureatów Nagrody Nobla poświęcony jest zapis (np. zwiedzając Warszawę zalicza ją jako miejscowość związaną z Marią Skłodowską-Curie, a przy powtórnym zwiedzaniu stolicy zalicza ją jako miejscowość związaną z Henrykiem Sienkiewiczem, ale na inny stopień PL NOBEL). Miejscowość lub obiekt można zaliczyć ponownie przy zdobywaniu kolejnych stopni PL NOBEL, ale przy dokonywaniu wpisu należy zaznaczyć, że miejscowość dotyczy innego polskiego Noblisty.
- Punkty uzyskane podczas zdobywania PL NOBEL mogą być jednocześnie zaliczone na inne odznaki krajoznawcze i odznaki turystyki kwalifikowanej pod warunkiem spełnienia wymagań zawartych w regulaminach tych odznak.
IV. Zasady potwierdzania zadań
- Podstawą do ubiegania się o przyznanie PL NOBEL jest książeczka-kronika, wykonana samodzielnie przez zdobywającego odznakę w dowolnej formie.
- Dopuszcza się elektroniczną wersję książeczki-kroniki zapisaną na dowolnym nośniku pamięci masowej, np. na płycie CD-R, DVD-R, BD-R, lub w pamięci USB (pendrivie), a także udostępnienie dokumentacji zdobywanej odznaki w inny sposób np. przesłanie e-mailem, lub wskazanie linku do odpowiedniego pliku na dysku zewnętrznym.
- W książeczce-kronice należy sporządzić wykaz odbytych wypraw, który powinien zawierać datę wycieczki, miejscowość i nazwę zwiedzanego obiektu, potwierdzenia terenowe lub członków kadry programowej PTTK (przodownicy, przewodnicy, instruktorzy wg posiadanych uprawnień, organizatorzy turystyki – tylko jeżeli byli obecni na danej wycieczce) oraz instruktorów harcerskich, nauczycieli i kierowników wycieczek. Honorowane będą również odciski pieczęci ze zwiedzanych obiektów i bilety wstępu.
- Potwierdzenia, o których mowa w pkt. 3. mogą być zastąpione opisem obiektu, samodzielnie wykonaną fotografią, lub fotografią turysty na tle zwiedzanego obiektu.
- Z obowiązku uzyskania potwierdzeń zwolnieni są wszyscy członkowie kadry programowej PTTK: przewodnicy, przodownicy i instruktorzy oraz organizatorzy turystyki (należy podać rodzaj uprawnień i nr legitymacji).
- Z zapisów w książeczce-kronice musi jednoznacznie wynikać, że ubiegający się o PL NOBEL osobiście odwiedził wybrane miejscowości i miejsca oraz oglądał i poznał obiekty wymagane regulaminowo.
V. Weryfikacja i przyznanie odznaki
- W celu weryfikacji i przyznania PL NOBEL, książeczkę-kronikę należy przesłać na adres korespondencyjny: Roman Henryk Orlicz, ul. Monte Cassino 3 m. 19, 01-121 Warszawa – załączając zaadresowaną kopertę zwrotną na list polecony (bez znaczków) oraz wymaganą opłatę za przesyłkę i odznakę lub potwierdzenie dokonanej wpłaty.
- Osoba zdobywająca odznakę, przedkładająca książeczkę-kronikę do weryfikacji, ponosi pełną odpowiedzialność za prawdziwość zawartych tam informacji.
- Przed przedłożeniem książeczki-kroniki do weryfikacji należy sporządzić zestawienie spełnienia warunków regulaminowych zawierające: datę wycieczki, miejscowość, rodzaj i lokalizację zwiedzanego obiektu oraz informację, którego Noblisty dotyczy oraz punktację.
- W przypadku weryfikacji wyższych stopni odznaki należy dołączyć zestawienie spełnienia warunków regulaminowych załączone przy weryfikacji poprzednich stopni odznaki.
- Przewiduje się możliwość wykorzystania dla celów krajoznawczych, informacji o polskich laureatach Nagrody Nobla oraz związanych z nimi miejscowościach, miejscach i obiektach, zawartych w książeczce-kronice odznaki.
- Zweryfikowana książeczka-kronika jest zarazem legitymacją posiadanej PL NOBEL i uprawnia do jej nabycia i noszenia.
- PL NOBEL przyznawana w trybie regulaminowym jest odpłatna.
- PL NOBEL można nabyć w wyżej wskazanym miejscu osobiście, lub drogą pocztową. Opłaty pokrywa zamawiający.
- Ewidencję zweryfikowanych i przyznanych odznak prowadzi Komisja Weryfikacyjna OK PTTK „Śladami Polskich Noblistów”.
- Zarząd Oddziału Wolskiego PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie może w drodze uchwały przyznać osobom szczególnie zasłużonym dla turystyki i krajoznawstwa oraz polskiej nauki PL NOBEL w dowolnym stopniu honorowo z pominięciem przepisów dotyczących trybu jej zdobywania.
- PL NOBEL przyznaną honorowo wręcza się wraz z pamiątkowym dyplomem bezpłatnie.
VI. Postanowienia końcowe
- Zdobywanie PL NOBEL odbywa się na własny koszt i ryzyko. Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody, których można doznać w trakcie zdobywania PL NOBEL, jak również za szkody wyrządzone przez zdobywającego odznakę osobom trzecim.
- Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie zastrzega sobie prawo wykorzystania nadesłanych materiałów celem stworzenia ogólnopolskiego wykazu miejsc i obiektów związanych z postaciami polskich laureatów Nagrody Nobla.
- Interpretacja niniejszego Regulaminu należy wyłącznie do Komisji Weryfikacyjnej OK PTTK „Śladami Polskich Noblistów” powołanej przez Zarząd Oddziału Wolskiego PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie.
- Decyzje Komisji Weryfikacyjnej PL NOBEL wydane w zakresie jej działania są ostateczne.
- Regulamin został uchwalony przez Zarząd Oddziału Wolskiego PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie w dniu 26 kwietnia 2021 r. i obowiązuje od dnia 1 maja 2021 r. Tym samym traci moc Regulamin PL NOBEL z dnia 6 grudnia 2010 r.
- Odznaki zdobyte przed dniem 1 maja 2021 r. zachowują swoją ważność.
- Osoby, które zaczęły zdobywać PL NOBEL według Regulaminu z 6 grudnia 2010 r. mogą kontynuować zdobywanie danego stopnia odznaki na poprzednio obowiązujących zasadach. Przy zdobywaniu kolejnych stopni PL NOBEL obowiązują zapisy niniejszego Regulaminu.
Regulamin opracował Roman Henryk Orlicz – Instruktor Krajoznawstwa Polski (IKP), Instruktor Ochrony Przyrody (IOP) i Przodownik Turystyki Pieszej (PTP) II st.
Wszelkich informacji o odznace udziela autor, tel. (+48-0) 501-094-576, e-mail: romi@o2.pl.
Załącznik 1
ŹródłoMaria Skłodowska-Curie
Maria Salomea Skłodowska-Curie (ur. 7 listopada 1867 r. w Warszawie, zm. 4 lipca 1934 r. w Passy we Francji) – fizyk i chemik, prekursorka radiochemii, autorka teorii promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrywczyni dwóch nowych pierwiastków – polonu i radu, profesor Sorbony, doctor honoris causa Politechniki Lwowskiej (1912), Uniwersytetu Poznańskiego (1922), Uniwersytetu Jagiellońskiego (1924) i Politechniki Warszawskiej (1926); odznaczona Orderem Orła Białego (2018 – pośmiertnie), francuską Legią Honorową i brytyjskim Medalem Davy'ego, Honorowa Obywatelka miasta stołecznego Warszawy (1924) i szkockiego miasta Glasgow (1928), dwukrotna laureatka Nagrody Nobla – z fizyki wraz z mężem Pierre’em Curie i z Henrim Becquerelem za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości (1903) oraz z chemii za odkrycie polonu i radu, wydzielenie czystego radu i badanie właściwości chemicznych pierwiastków promieniotwórczych (1911); do dziś pozostaje jedyną kobietą, która Nagrodę Nobla otrzymała dwukrotnie, a także jedynym uczonym w historii uhonorowanym tą nagrodą w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych; pierwsza kobieta pochowana w paryskim Panteonie w dowód uznania zasług naukowych.
I. Miejscowości i obiekty zagraniczne
A. Belgia:
- Bruksela – udział w I Kongresie Solvajowskim (1911), gdzie Maria Skłodowska-Curie spotkała się z najwybitniejszymi naukowcami swojej epoki, m.in. z Albertem Einsteinem, Maxem Karlem Planckiem, Paulem Langevinem i Henrym Poincarém.
B. Francja:
- Paryż – miejsce studiów, pracy i profesury na uniwersytecie paryskim; Institut Curie [d. Instytut Radowy – fr. Institut du radium zbudowany w 1914 r.]; wieża Eiffla, katedra Notre-Dame, Pola Elizejskie, Łuk Triumfalny, bazylika Sacré-Cœur na szczycie wzgórza Montmartre, Sorbona, Pałac Luwr (ob. muzeum sztuki), Panteon w Dzielnicy Łacińskiej, grobowiec Marii Skłodowskiej-Curie, Musée Curie (muzeum rodziny Curie).
- Passy, reg. Rodan-Alpy, depart. Górna Sabaudia – miejsce śmierci, sanatorium Sancellemoz.
- Sceaux, reg. Île-de-France, depart. Hauts-de-Seine – miejsce pierwotnego pochówku, przed przeniesieniem w 1995 r. prochów uczonej do Panteonu w Paryżu.
- Sèvres, reg. Île-de-France, depart. Hauts-de-Seine – praca w Wyższej Szkole Normalnej, gdzie prowadziła wykłady dla przyszłych nauczycielek żeńskich szkół licealnych; siedziba Międzynarodowego Biura Wag i Miar.
- Verdun, reg. Lotaryngia, depart. Moza – w czasie I wojny światowej Maria Skłodowska-Curie zorganizowała ruchome pogotowie z aparatami Roentgena.
C. Stany Zjednoczone:
- Canton, stan Nowy Jork, hrab. St. Lawrence – Uniwersytet Św. Wawrzyńca, gdzie odebrała tytuł doktora honoris causa; płaskorzeźba Marii Skłodowskiej-Curie na frontonie gmachu fizyki.
- Waszyngton DC – miejsce zbiórki pieniędzy na budowę instytutów radowych w Europie; podczas spotkań z prezydentami USA – Warrenem Hardingiem Gamalielem w 1921 r. oraz Herbertem Hooverem w 1929 r. odebrała z ich rąk po 1 gramie radu dla Instytutu Radowego w Warszawie; Biały Dom, Kapitol Stanów Zjednoczonych, katedra św. Piotra i Pawła, pomnik Lincolna w parku National Mall.
D. Szwajcaria:
- Genewa – po nominacji Rady Ligi Narodów w 1922 r. udział w pracach Międzynarodowej Komisji Współpracy Intelektualnej; spotkanie z Albertem Einsteinem nad brzegiem Jeziora Genewskiego; katedra św. Piotra [Saint Pierre], Audytorium Kalwina przy Place de la Taconnerie, Pomnik Reformacji, ratusz, arsenał (ob. Archiwum Państwowe).
E. Szwecja:
- Sztokholm – miejsce ceremonii wręczania Nagrody Nobla w Filharmonii przy placu Hötorget w 1911 r.
F. Wielka Brytania:
- Londyn, Anglia – pobyt wraz z mężem na zaproszenie Instytutu Królewskiego [Royal Institution] w 1903 r.; Maria Skłodowska-Curie w prezencie otrzymała odrobinę radu zamkniętą w szklanej ampułce; Tower of London, Pałac Westminsterski z wieżą zegarową Big Ben, katedra św. Pawła, Tower Bridge (Most Wieżowy) na Tamizie, Opactwo Westminsterskie z kolegiatą św. Piotra, Pałac Buckingham, British Museum przy Great Russell Street, Royal Albert Hall w dzielnicy South Kensington, National Gallery przy Trafalgar Square.
II. Miejscowości i obiekty w Polsce
- Kraków, woj. małopolskie – pobyt w 1894 r. kiedy Maria Skłodowska próbowała kontynuować pracę naukową na jednej z uczelni krajowych, m.in. wykonać pracę doktorską pod kierunkiem prof. Augusta Witkowskiego; Stare Miasto, Rynek Główny, Collegium Kołłątaja Uniwersytetu Jagiellońskiego [d. Collegium Physicum], ul. Św. Anny 6.
- Sopot, woj. pomorskie – miejsce pracy u rodziny Fuchsów.
- Szczuki, woj. mazowieckie, pow. makowski, gm. Płoniawy-Bramura – miejsce pacy w charakterze nauczycielki domowej dzieci rodziny Żorawskich; Maria Skłodowska organizuje także szkółkę dla dzieci wiejskich, dworek.
- Warszawa, woj. mazowieckie – miejsce urodzenia, edukacji oraz zamieszkania w dzieciństwie i młodości, Stare i Nowe Miasto, dom przy ul. Freta 16 (miejsce urodzenia, ob. muzeum); budynek przy ul. Marszałkowskiej 153 (d. pensja Jadwigi Sikorskiej, ob. nie istnieje), gdzie Maria Skłodowska pobierała edukację; udział w wykładach tzw. Uniwersytetu Latającego; w 1925 r. spotkanie z prezydentem RP Stanisławem Wojciechowskim oraz udział w uroczystości poświęcenia kamienia węgielnego pod Instytut Radowy przy ul. Wawelskiej [ob. Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie], pamiątkowe drzewo zasadzone w dniu otwarcia Instytutu Radowego 29 maja 1932 r. przez Marię Skłodowską-Curie, Muzeum Przemysłu i Rolnictwa przy ul. Krakowskie Przedmieście 66, gdzie Maria Skłodowska prowadziła pierwsze swoje prace naukowe.
- Zakopane, woj. małopolskie, pow. tatrzański – pobyt z mężem Piotrem Curie w 1899 r., podczas którego zdobyli najwyższy szczyt polskich gór – Rysy (2499 m n.p.m.) oraz wędrówki po Tatrach z córkami w 1911 r.
III. Pomniki Marii Skłodowskiej-Curie
A. Pomniki na świecie
- Bayonne, USA, stan New Jersey – pomnik przed gmachem Free Public Library and Cultural Center of Bayonne, przy 697 Avenue C.
B. Pomniki w Polsce
- Kraków, woj. małopolskie – popiersie w parku im. Henryka Jordana w dzielnicy Krowodrza.
- Lublin, woj. lubelskie – pomnik w Miasteczku Akademickim UMCS na pl. Marii Skłodowskiej-Curie, pomiędzy gmachami fizyki, chemii a rektoratem UMCS.
- Lublin, woj. lubelskie – pomnik Marii Skłodowskiej-Curie i Piotra Curie przy ul. Chodźki w pobliżu szpitala.
- Police, woj. zachodniopomorskie – popiersie na rynku.
- Warszawa, woj. mazowieckie – pomnik w auli głównej Politechniki Warszawskiej, pl. Politechniki 1.
- Warszawa, woj. mazowieckie – pomnik przed Instytutem Onkologii przy ul. Wawelskiej 15.
IV. Szkoły im. Marii Skłodowskiej-Curie
- Aleksandrów Łódzki, woj. łódzkie, pow. zgierski – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Wyzwolenia 3.
- Alwernia, woj. małopolskie, pow. chrzanowski – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół nr 1, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 4.
- Andrychów, woj. małopolskie, pow. wadowicki – Liceum Ogólnokształcące, ul. Ferdynanda Pachla 16.
- Antolka, woj. małopolskie, pow. miechowski, gm. Książ Wielki – Szkoła Podstawowa, Antolka 13.
- Babice, woj. małopolskie, pow. chrzanowski – Publiczne Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Zamkowa 3.
- Banie, woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński – Szkoła Podstawowa, ul. Sportowa 1.
- Białystok, woj. podlaskie – Szkoła Podstawowa nr 15, ul. Władysława Broniewskiego 1.
- Bogatynia, woj. dolnośląskie, pow. zgorzelecki – Zespół Szkół Ogólnokształcących, ul. II Armii Wojska Polskiego 5.
- Brzeg Dolny, woj. dolnośląskie, pow. wołowski – Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Zwycięstwa 10.
- Brzeg, woj. opolskie – Zespół Szkół Zawodowych nr 1, ul. Słowiańska 18.
- Bydgoszcz, woj. kujawsko-pomorskie – Gimnazjum nr 28, ul. Żeglarska 67.
- Bytom, woj. śląskie – Zespół Szkół Elektryczno-Elektronicznych, ul. Katowicka 35.
- Chorzów, woj. śląskie – IV Liceum Ogólnokształcące, ul. Gen. Jana Henryka Dąbrowskiego 34.
- Czechowice-Dziedzice, woj. śląskie, pow. bielski – Liceum Ogólnokształcące, ul. Marii Konopnickiej 9.
- Czeladź, woj. śląskie, pow. będziński – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół nr 1, ul. Grodziecka 29.
- Częstochowa, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 51, ul. Połaniecka 50.
- Częstochowa, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 53, ul. Władysława Orkana 95/109.
- Częstochowa, woj. śląskie – Zespół Szkół Gastronomicznych, ul. Stanisława Worcella 1.
- Damnica, woj. pomorskie, pow. słupski – Gimnazjum nr 1 w Zespole Szkół, ul. Marii Konopnickiej 1.
- Dąbrowa Górnicza, woj. śląskie – Gimnazjum nr 9, al. Zwycięstwa 44.
- Dęblin, woj. lubelskie, pow. rycki – Szkoła Podstawowa nr 3 w Zespole Szkół nr 3, ul. Tysiąclecia 25.
- Dobrzyń, woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Lubsza – Publiczna Szkoła Podstawowa, Dobrzyń 35.
- Działoszyn, woj. łódzkie, pow. pajęczański – Zespół Szkół, ul. Stefana Grota-Roweckiego 5.
- Elbląg, woj. warmińsko-mazurskie – Szkoła Podstawowa nr 6, al. Józefa Piłsudskiego 4.
- Gdańsk, woj. pomorskie – Gimnazjum nr 12, ul. Wrzeszczańska 29.
- Gdańsk, woj. pomorskie – Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego i Chemicznego, ul. Lastadia 2.
- Gliwice, woj. śląskie – Górnośląskie Centrum Edukacyjne, ul. Stefana Okrzei 20.
- Głogówek, woj. opolskie, pow. prudnicki – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Jana Pawła II 1.
- Głubczyce, woj. opolskie – Gimnazjum nr 1, ul. Jana Kochanowskiego 31.
- Gorzów Wielkopolski, woj. lubuskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2, ul. Przemysłowa 22.
- Gostynin, woj. mazowieckie – Zespół Szkół, ul. Kowalska 5.
- Gostyń, woj. wielkopolskie – Gimnazjum nr 2, ul. Hutnika 3.
- Góra, woj. dolnośląskie – Gimnazjum nr 1, ul. Szkolna 2.
- Grudziądz, woj. kujawsko-pomorskie – Zespół Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 22/24.
- Hajnówka, woj. podlaskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Józefa Piłsudskiego 7.
- Inowrocław, woj. kujawsko-pomorskie – Szkoła Podstawowa nr 9, ul. Chemiczna 9.
- Jachówka, woj. małopolskie, pow. suski, gm. Budzów – Szkoła Podstawowa, Jachówka 3.
- Jarosław, woj. podkarpackie – Zespół Szkół Spożywczych, Chemicznych i Ogólnokształcących, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 3.
- Jasień, woj. lubuskie, pow. żarski – Gimnazjum, ul. Podmokła 1.
- Jastrzębie-Zdrój, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Zielona 2A.
- Jaworzno, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa Nr 7 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Ławczyna 12.
- Jelcz-Laskowice, woj. dolnośląskie, pow. oławski – Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 2, al. Młodych 1.
- Jelenia Góra, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Gustawa Morcinka 31.
- Kalisz Pomorski, woj. zachodniopomorskie, pow. drawski – Gimnazjum, ul. Błonie Kaszubskie 2.
- Karłowice Wielkie, woj. opolskie, pow. nyski, gm. Kamiennik – Szkoła Podstawowa, Karłowice Wielkie 52.
- Kasina Wielka, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Mszana Dolna – Szkoła Podstawowa w Zespole Placówek Oświatowych.
- Katowice, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Stawowa 6.
- Katowice, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 44, ul. Morawa 86.
- Katowice, woj. śląskie – VIII Liceum Ogólnokształcące, ul. 3 Maja 42.
- Kawęczyn, woj. wielkopolskie, pow. turecki – Zespół Szkół, Kawęczyn 49A.
- Kazimierza Wielka, woj. świętokrzyskie – Liceum Ogólnokształcące, ul. Partyzantów 3.
- Kędzierzyn-Koźle, woj. opolskie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Pawła Stalmacha 20.
- Kędzierzyn-Koźle, woj. opolskie – Technikum nr 4 przy Zespole Szkół Technicznych i Ogólnokształcących, ul. Mostowa 7.
- Kętrzyn, woj. warmińsko-mazurskie – Zespół Szkół, ul. Wojska Polskiego 12.
- Kluczbork, woj. opolskie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 13.
- Kolonowskie, woj. opolskie, pow. strzelecki – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1, ul. 1 Maja 5.
- Kołaczyce, woj. podkarpackie, pow. jasielski – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych, al. Jana Pawła II 3.
- Konin, woj. wielkopolskie –Zespół Szkół Technicznych i Hutniczych, ul. Kolska 1.
- Konotop, woj. lubuskie, pow. nowosolski, gm. Kolsko – Szkoła Podstawowa, pl. Powstańców Wielkopolskich 7.
- Końskie, woj. świętokrzyskie – II Liceum Ogólnokształcące, ul. Sportowa 9.
- Kraków, woj. małopolskie – Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Ks. Franciszka Blachnickiego 1.
- Kraków, woj. małopolskie – Szkoła Podstawowa nr 124, ul. Ferdynanda Weigla 2.
- Kraków, woj. małopolskie – XV Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 10, ul. Adolfa Dygasińskiego 15.
- Kraków, woj. małopolskie – Zespół Szkół Chemicznych, ul. Krupnicza 44.
- Krasiniec, woj. mazowieckie, pow. makowski, gm. Płoniawy-Bramura – Zespół Szkół, Krasiniec 18.
- Kraśnik, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa nr 1 w Zespole Placówek Oświatowych nr 1, ul. Tadeusza Kościuszki 23.
- Krosno Odrzańskie, woj. lubuskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Bohaterów Wojska Polskiego 21.
- Krotoszyn, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 8, ul. 23 Stycznia 20.
- Krzepice, woj. śląskie, pow. kłobucki – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 21.
- Kutno, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Łąkoszyńska 9.
- Kwidzyn, woj. pomorskie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2, ul. Katedralna 5.
- Legnica, woj. dolnośląskie – Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego, ul. Wrocławska 211.
- Leszno, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 3, pl. Jana Metziga 14.
- Lublin, woj. lubelskie – V Liceum Ogólnokształcące, ul. Lipowa 7.
- Łapczyca, woj. małopolskie, pow. bocheński, gm. Bochnia – Zespół Szkół Gminnych, Łapczyca 437.
- Łobez, woj. zachodniopomorskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Gen. Józefa Bema 6.
- Łomża, woj. podlaskie – Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących nr 4, ul. Zielona 21.
- Łódź, woj. łódzkie – Szkoła Policealna nr 2 Samorządu Województwa Łódzkiego, ul. Wielkopolska 70/72.
- Łódź, woj. łódzkie – XXIV Liceum Ogólnokształcące, ul. Marysińska 61/67.
- Łukowica, woj. małopolskie, pow. limanowski – Szkoła Podstawowa, Łukowica 285.
- Majdan Królewski, woj. podkarpackie, pow. kolbuszowski – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Jagiellońska 1.
- Maków Mazowiecki, woj. mazowieckie – Liceum Ogólnokształcące, ul. Mikołaja Kopernika 6.
- Małkinia Górna, woj. mazowieckie, pow. ostrowski – Szkoła Podstawowa nr 1 w Zespole Szkół Gminnych, ul. Ostrowska 58.
- Mińsk Mazowiecki, woj. mazowieckie – Zespół Szkół, ul. 1-go PLM „Warszawa” 1.
- Niemodlin, woj. opolskie, pow. opolski – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Szkolna 5.
- Nowa Ruda, woj. dolnośląskie, pow. kłodzki – Gimnazjum nr 2, ul. Akacjowa 8.
- Nowa Sarzyna, woj. podkarpackie, pow. leżajski – Szkoła Podstawowa, ul. Komisji Edukacji Narodowej 5.
- Nowy Staw, woj. pomorskie, pow. malborski – Gimnazjum, ul. Bankowa 2.
- Nowy Tomyśl, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. 3-go Stycznia 12.
- Oleśnica, woj. dolnośląskie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Wojska Polskiego 67/69.
- Olsztyn, woj. warmińsko-mazurskie – IV Liceum Ogólnokształcące i Gimnazjum nr 4 w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 2, ul. Marsz. Józefa Piłsudskiego 56.
- Opoczno, woj. łódzkie – Zespół Szkół Samorządowych nr 1, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 5.
- Opole, woj. opolskie – Publiczne Liceum Ogólnokształcące nr III w Zespole Szkół Ogólnokształcących, ul. Stanisława Dubois 28.
- Ostrzeszów, woj. wielkopolskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Zamkowa 21.
- Oświęcim, woj. małopolskie – Zespół Szkół nr 1, ul. Juliusza Słowackiego 41.
- Otwock, woj. mazowieckie – Zespół Szkół nr 2, ul. Kazimierza Pułaskiego 7.
- Ozimek, woj. opolskie, pow. opolski – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Częstochowska 26.
- Ozorków, woj. łódzkie, pow. zgierski – Szkoła Podstawowa nr 5 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Cegielniana 25.
- Ożarów, woj. świętokrzyskie, pow. opatowski – Zespół Szkół, os. Wzgórze 56.
- Paczków, woj. opolskie, pow. nyski Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Zespole Szkół, ul. Hugona Kołłątaja 9.
- Pakosław, woj. wielkopolskie, pow. rawicki – Szkoła Podstawowa, ul. Parkowa 13.
- Pawlikowie, woj. łódzkie, pow. pabianicki, gm. Pabianice – Szkoła Podstawowa, Pawlikowie 103.
- Piastów, woj. mazowieckie, pow. pruszkowski – Szkoła Podstawowa nr 2, al. Krakowska 20.
- Pietrowice Wielkie, woj. śląskie, pow. raciborski – Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Marii Konopnickiej 28.
- Pilawa, woj. mazowieckie, pow. garwoliński – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Leśna 2.
- Piła, woj. wielkopolskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Wincentego Pola 11.
- Pionki, woj. mazowieckie, pow. radomski – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1, al. Jana Pawła II 7.
- Piotrków Trybunalski, woj. łódzkie – II Liceum Ogólnokształcące, ul. Stefana Żeromskiego 11.
- Płock, woj. mazowieckie – Technikum nr 2 w Zespole Szkół Zawodowych nr 2, ul. Gwardii Ludowej 7.
- Police, woj. zachodniopomorskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Siedlecka 4.
- Poznań, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 66, os. Przyjaźni 127.
- Poznań, woj. wielkopolskie – XII Liceum Ogólnokształcące, ul. Gen. Tadeusza Kutrzeby 8.
- Prabuty, woj. pomorskie, pow. kwidzyński – Gimnazjum, ul. Grunwaldzka 6.
- Pruszków, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 9, ul. Mostowa 6.
- Przyjma, woj. wielkopolskie, pow. koniński, gm. Golina – Szkoła Podstawowa, Przyjma 122.
- Pszczew, woj. lubuskie, pow. międzyrzecki – Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Władysława Sikorskiego 23.
- Pustków, woj. podkarpackie, pow. dębicki, gm. Dębica – Publiczna Szkoła Podstawowa, Pustków 34.
- Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie – Liceum Ogólnokształcące, ul. Tadeusza Kościuszki 20.
- Rogolin, woj. mazowieckie, pow. białobrzeski, gm. Radzanów – Publiczna Szkoła Podstawowa, Rogolin 4A.
- Ruda Śląska, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Bytomska 8.
- Rybnik, woj. śląskie – Zespół Szkół nr 4, ul. Stanisława Małachowskiego 145.
- Rybno, woj. warmińsko-mazurskie, pow. działdowski – Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Sportowa 24.
- Ryki, woj. lubelskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Juliusza Słowackiego 12.
- Rzeszów, woj. podkarpackie – Zespół Szkół Ekonomicznych, ul. Klementyny Hoffmanowej 13.
- Sanok, woj. podkarpackie – II Liceum Ogólnokształcące, ul. Adama Mickiewicza 11.
- Sielec, woj. lubelskie, pow. chełmski, gm. Leśniowice – Publiczne Gimnazjum, Sielec 68.
- Skarżysko-Kamienna, woj. świętokrzyskie – Zespół Szkół Publicznych nr 4, ul. Książęca 147.
- Skawina, woj. małopolskie, pow. krakowski – Zespół Szkół Ogólnokształcących, ul. Żwirki i Wigury 17.
- Skierniewice, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Jasna 30.
- Słupsk, woj. pomorskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 3, ul. Marii Zaborowskiej 2.
- Sobolew, woj. mazowieckie, pow. garwoliński – Publiczna Szkoła Podstawowa i Publiczne Gimnazjum, ul. Tadeusza Kościuszki 17.
- Sobótka, woj. dolnośląskie, pow. wrocławski – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 19.
- Sokołów Podlaski, woj. mazowieckie – Liceum Ogólnokształcące, ul. Sadowa 11.
- Sopot, woj. pomorskie – Zespół Szkół nr 1, ul. Książąt Pomorskich 16-18.
- Sosnowiec, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 19, ul. Składowa 5.
- Starogard Gdański, woj. pomorskie – I Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących, ul. Józefa Hallera 34.
- Stary Kębłów, woj. mazowieckie, pow. garwoliński, gm. Żelechów – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Stary Kębłów 23.
- Stary Sącz, woj. małopolskie, pow. nowosądecki – Liceum Ogólnokształcące, ul. Partyzantów 15.
- Stępowo, woj. kujawsko-pomorskie, pow. rypiński, gm. Rypin – Szkoła Podstawowa, Stępowo 86.
- Stronno, woj. kujawsko-pomorskie, pow. bydgoski, gm. Dobrcz – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 28.
- Stróża, woj. małopolskie, pow. myślenicki, gm. Pcim – Szkoła Podstawowa nr 1, Stróża 1.
- Strzelin, woj. dolnośląskie – Liceum Ogólnokształcące, ul. Jana Pawła II 23.
- Sucha Beskidzka, woj. małopolskie – Liceum Ogólnokształcące, ul. Płk Tadeusza Semika.
- Szczawno-Zdrój, woj. dolnośląskie, pow. wałbrzyski – Zespół Szkół, ul. Kolejowa 2.
- Szczecin, woj. zachodniopomorskie – I Liceum Ogólnokształcące, al. Piastów 12.
- Szczepanowo, woj. kujawsko-pomorskie, pow. mogielnicki, gm. Dąbrowa – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 1.
- Szczytna, woj. dolnośląskie, pow. kłodzki – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Wolności 80.
- Szczytno, woj. warmińsko-mazurskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 2.
- Świdnica, woj. dolnośląskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr III, ul. Kościelna 32.
- Świeradów-Zdrój, woj. dolnośląskie, pow. lubański – Szkoła Podstawowa Nr 1 w Miejskim Zespole Szkół, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 2.
- Święciechowa, woj. wielkopolskie, pow. leszczyński – Zespół Szkół, ul. Szkolna 15.
- Świnna, woj. śląskie, pow. żywiecki – Gimnazjum, ul. Wspólna 58.
- Tarnogród, woj. lubelskie, pow. biłgorajski – Szkoła Podstawowa, ul. 1 Maja 7.
- Tarnowskie Góry, woj. śląskie – Zespół Szkół Chemiczno-Medycznych i Ogólnokształcących, ul. Opolska 26.
- Tczew, woj. pomorskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Szkoły Morskiej 1.
- Toruń, woj. kujawsko-pomorskie – Zespół Szkół nr 8, ul. Ignacego Łyskowskiego 28.
- Trawniki, woj. lubelskie, pow. świdnicki – Zespół Placówek Oświatowych, Trawniki 606.
- Trzebinia, woj. małopolskie, pow. chrzanowski – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Grunwaldzka 101.
- Trzebnica, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Marii Konopnickiej 14.
- Tychy, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 11, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 4.
- Warszawa, woj. mazowieckie – Gimnazjum nr 38, ul. Świętokrzyska 18A.
- Warszawa, woj. mazowieckie – Uczelnia Warszawska, ul. Łabiszyńska 25.
- Warszawa, woj. mazowieckie – XXIII Liceum Ogólnokształcące, ul. Naddnieprzańska 2/4.
- Wągrowiec, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Mikołaja Reja 10.
- Węgierka, woj. podkarpackie, pow. jarosławski, gm. Roźwienica – Szkoła Podstawowa, Węgierka 220.
- Wilamów, woj. łódzkie, pow. poddębicki, gm. Uniejów – Szkoła Podstawowa, Wilamów 50.
- Wiskitki, woj. mazowieckie, pow. żyrardowski – Zespół Szkół nr 3, ul. Tadeusza Kościuszki 25.
- Włocławek, woj. kujawsko-pomorskie – Zespół Szkół Chemicznych, ul. Bulwary im. marsz. Józefa Piłsudskiego 4.
- Włodzienin, woj. opolskie, pow. głubczycki, gm. Branice – Szkoła Podstawowa, Włodzienin 50.
- Wodzisław Śląski, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 1 w Zespole Szkół nr 2, ul. Wałowa 5.
- Wojkowice Kościelne, woj. śląskie, pow. będziński, gm. Siewierz – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym, ul. Zachodnia 4.
- Wolsztyn, woj. wielkopolskie – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących i Profilowanych, ul. Ks. Józefa Poniatowskiego 7.
- Wrocław, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 12, ul. Zygmunta Janiszewskiego 14.
- Wrocław, woj. dolnośląskie – Szkoła Policealna Medyczna, ul. Stawowa 24.
- Wyrzysk, woj. wielkopolskie, pow. pilski – Gimnazjum, ul. Parkowa 8.
- Wyszków, woj. mazowieckie – Zespół Szkół nr 1, ul. I Armii Wojska Polskiego 89.
- Zabrze, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Klonowa 23.
- Zabrze, woj. śląskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 13, ul. Ks. Józefa Wajdy 7.
- Zawieprzyce, woj. lubelskie, pow. Łęczyński, gm. Spiczyn – Szkoła Podstawowa, Zawieprzyce 121.
- Zduńska Wola, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Zielona 46A.
- Zgorzelec, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Bolesława Prusa 17.
- Zielona Góra, woj. lubuskie – Medyczne Studium Zawodowe, ul. Wazów 44.
- Zielona Góra, woj. lubuskie – Zespół Szkół Elektronicznych i Samochodowych, ul. Stanisława Staszica 2.
- Złotów, woj. wielkopolskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Bohaterów Westerplatte 9.
- Żuki, woj. wielkopolskie, pow. turecki, gm. Turek – Szkoła Podstawowa, Żuki 92.
V. Inne obiekty im. Marii Skłodowskiej-Curie
- Warszawa, woj. mazowieckie – Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, ul. Wawelska 15.
- Warszawa, woj. mazowieckie – Towarzystwo Marii Skłodowskiej-Curie w Hołdzie, ul. Wawelska 15.
Henryk Sienkiewicz
Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz herbu Oszyk, ps. „Litwos” (ur. 5 maja 1846 r. w Woli Okrzejskiej, zm. 15 listopada 1916 r. w Vevey w Szwajcarii) – prozaik, powieściopisarz, nowelista i publicysta; jeden z najpopularniejszych pisarzy polskich przeł. XIX i XX wieku, podróżnik, filantrop, społecznik, współzałożyciel Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej i Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, doctor honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1900), członek Cesarskiej Akademii Nauk w Petersburgu, członek honorowy Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów oraz Towarzystwa Tatrzańskiego, Kawaler francuskiej Legii Honorowej (1904), Honorowy Obywatel miasta Lwowa (1902), laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za całokształt twórczości (1905); pochowany w krypcie bazyliki archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie.
I. Szlak im. Henryka Sienkiewicza
Łuków PKP (0,0) – Świdry (11,4) – Kierzków PKS (18,8) – Ruda (27,8), Krzywda PKP (32,6) – Burzec PKS (37,9) – Wojcieszków (43,1) – Adamów PKS (48,6) – Wola Gułowska PKS (55,7) – Wola Okrzejska (67,6) – Okrzeja PKP (69,2) – Okrzeja PKS (72,5); znaki niebieskie. Trasa przebiega przez wsie i miasteczka Polesia, które odegrały znaczącą rolę w życiu autora „Trylogii” i „Krzyżaków”.
II. Miejscowości i obiekty zagraniczne
A. Austria:
- Badgastein, Salzburg, pow. Sankt Johann im Pongau – pobyt w uzdrowisku w 1887 i 1893 r.; kościół farny [Pfarrkirche], kościół św. Mikołaja [Nikolauskirche], Muzeum Gasteinu, Park Narodowy Höhe Tauern, wodospad Gletschermühlen.
- Bad Vöslau, Dolna Austria, pow. Baden – wspólna wycieczka z Kazimierzem Chłędowskim w 1886 r.
- Fürstenhof, Styria – pobyt na kuracji w 1881 r. w zakładzie hydropatycznym kierowanym przez dr Jana Czerwińskiego.
- Kaltenleutgeben, Dolna Austria, pow. Mödling – pobyt w uzdrowisku w latach 1885-88, 1891 i 1894-96.
- Salzburg – podróż w 1887 r.; forteca Hohensalzburg na wzgórzu Festungsberg, katedra św. Ruperta, klasztor św. Piotra oo. Benedyktynów, pałac arcybiskupi, pałac Mirabell z ogrodami, pałac Klessheim.
- Wiedeń – podróże w latach 1885, 1887, 1889 i 1892 oraz 1914; wzgórze Kahlenberg, klasztor oo. Kamedułów, kościół św. Józefa z kaplicą Jana Sobieskiego, ratusz [Wiener Rathaus], pałac księcia Eugeniusza Sabaudzkiego [Belweder], katedra św. Szczepana [Stephansdom], Wiedeńska Opera Państwowa [Wiener Staatsoper], Teatr Zamkowy [Burgtheater] i kościół Wotywny [Votivkirche] przy Ringu, Muzeum Historii Sztuki [Kunsthistorisches Museum], kościół św. Karola Boromeusza, galeria Albertina przy Albertinaplatz, zespół pałacowo-ogrodowy Hofburg (ob. rezydencja prezydenta Austrii), Kancelaria Cesarska (ob. muzeum), pomnik Franciszka II Habsburga; pałac i ogrody Schönbrunn, MuseumsQuartier [Dzielnica Muzeów] w dzielnicy Neubau.
B. Belgia:
- Bruksela – podróże w latach 1874 i 1887; Wielki Plac, ratusz [Hôtel de Ville], Dom Króla [Maison du Roi; ob. Muzeum Miejskie], pasaż św. Huberta, Pałac Królewski, katedra św. Michała i św. Guduli, kościół oo. Karmelitów Bosych, kościół Notre Dame du Sablon, Czarna Wieża [Tour Noir], Manneken pis (Siusiający chłopiec) – figurka-fontanna symbol Brukseli.
- Ostenda, prow. Flandria Zachodnia – podróże w latach 1874, 1884, 1887-89 i 1894; kościół św. Piotra i św. Pawła, esplanada, molo.
C. Białoruś:
- Dubniki, obw. grodzieński, rejon ostrowiecki – pobyt w latach 1887-88; zespół dworski w dawnym majątku ziemskim rodziny Mineyków.
- Mołodeczno, obw. miński – podróż w 1887 r.; rynek, cerkiew Opieki MB.
D. Bułgaria:
- Ruse – podróż w 1886 r.; twierdza Sexaginta Prista nad Dunajem, Carski Kamień nieopodal cerkwi Zaśnięcia Bogurodzicy, cerkiew Świętej Trójcy, d. dworzec kolejowy (ob. Muzeum Transportu i Komunikacji).
- Warna – podróż w 1886 r.; katedralna cerkiew Zaśnięcia Bogurodzicy na pl. Metropolita Simeon, ruiny Akropolis, port i molo.
E. Chorwacja:
- Rijeka, komitat Primorsko-goranski – podróż w 1887 r.; rynek, ratusz, klasztor oo. Augustianów z kościołem św. Hieronima, wieża miejska, Stara Vrata, kościół NMP, kościół św. Wita przy pl. Grivica, twierdza na wzgórzu Trsat, klasztor oo. Franciszkanów z kościołem MB Trsatskiej.
- Opatija [Abbazia] nad Adriatykiem, Primorsko-goranska županija – pobyt w uzdrowisku w 1887 r., gdzie pisarz rozpoczął pisanie „Pana Wołodyjowskiego”; kościół św. Jakuba i pozostałości opactwa benedyktynów.
F. Dania:
- Kopenhaga – podróż w drodze do Sztokholmu w 1905 r.; Pałac Królewski Amalienborg, ratusz, katedra NMP, Zamek Rosenberg (ob. muzeum), kościół św. Ducha przy deptaku Strøget, kościół Najświętszego Zbawiciela w dzielnicy Christianshavn przy Sankt Annæ Gade, Wielka Synagoga przy Krystalgade, kościół Fryderyka w dzielnicy Frederiksstaden, Zamek Królewski Christiansborg (ob. siedziba parlamentu) z kościołem zamkowym na wyspie Slotsholmen, Muzeum Narodowe, Muzeum Thordvalsena przy Bertel Thorvaldsens Plad.
G. Egipt:
- Aleksandria – podróż w 1890 r.; twierdza Kajtbaj, pałac Montazah, pałac Ras el-Tin, meczet Abu Al-Abbas, świątynia Serapisa i Izydy, Serapeum z kolumną Pompejusza, koptyjska katedra św. Marka.
- Fajum (oaza na Pustyni Libijskiej) – podróż w 1890 r.
- Giza – podróż w 1890 r.; piramidy Cheopsa (jeden z siedmiu cudów świata), Chefrena i Mykerinosa, Wielki Sfinks.
- Ismailia – podróż w 1890 r.
- Kair – podróż w 1890 r.; Wieża Kairska na wyspie Zamalek, meczet Ahmada Ibn Tuluna w dzielnicy Al-Kata'i, meczet Al-Azhar, Muzeum Egipskie.
- Port Said – podróż w 1890 r.; Muzeum Narodowe.
- Suez – podróż w 1890 r.
H. Francja:
- Arcachon, reg. Akwitania, depart. Żyronda – podróże w latach 1884 i 1911; Hotel Notre Dame.
- Biarritz, reg. Akwitania, depart. Pyrénées-Atlantiques – pobyt na kuracji w 1890 r.; kościół św. Martina, kaplica Chapelle Imperiale, Museo del Mar (Muzeum Morskie).
- Grandcamp-Maisy, reg. Dolna Normandia, depart. Calvados – podróż w 1878 r.; miejsce spotkania z Adamem Asnykiem; Hotel de la Croix Blanche.
- Le Port-Marly, reg. Île-de-France, depart. Yvelines – podróż w 1879 r.; ratusz, zamek Monte Christo (d. rezydencja Aleksandra Dumasa ojca; ob. muzeum), pawilon zw. zamkiem If, kościół św. Ludwika.
- Marsylia, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Bouches-du-Rhône – podróż w 1884 r.; ratusz, archikatedra Notre-Dame-de-la-Garde, La Vieille Charite, Opactwo Saint Victor, Fort św. Mikołaja i Fort św. Jana w Starym Porcie, Phare de Sainte Marie (latarnia morska), Muzeum Historii Marsylii, pałac Longchamp (ob. muzeum), zamek If.
- Mentona, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Alpy Nadmorskie – podróż w 1885 r.; cerkiew Ikony Matki Bożej „Wszystkich Strapionych Radość” i św. Mikołaja, kościół św. Michała Archanioła.
- Nicea, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Alpy Nadmorskie – podróże w latach 1884, 1896-98; katedra Sainte-Réparate, kościół Saint-François-de-Paule, pałac senacki, pałac Lascaris, cerkiew św. Mikołaja i św. Aleksandry, ruiny rzymskich term w dzielnicy Cimiez, ruiny rzymskiego amfiteatru Palais du Sénat.
- Paryż – liczne podróże, m.in. w latach 1874, 1878-79, 1888, 1890 i 1897-98.
- Perros-Guirec Ploumanac'h, reg. Bretania, depart. Côtes-d'Armor – pobyt wraz z dziećmi u swojego przyjaciela Brunona Abakanowicza (1898).
I. Grecja:
- Ateny – podróż w 1886 r.; Akropol z ruinami Partenonu, Erechtejonu, Świątyni Ateny Nike oraz Propylejów, Odeon Herodosa Attyka, pomnik Lizykratesa, Teatr Dionizosa, agora grecka z portykiem Attalosa II, agora rzymska z Wieżą Wiatrów, Łuk Hadriana, świątynia Zeusa Olimpijskiego, stadion Kallimarmaro (Panathinaikon), kościoły bizantyjskie Ajos Theodoros i Św. Apostołów, Kapnikarea, pałac Zappeion (ob. Centrum Wystawowo-Kongresowe), budynek Parlamentu i Grób Nieznanego Żołnierza, Narodowe Muzeum Archeologiczne.
- Korynt, reg. Peloponez, nomos Koryntia – podróż w 1886 r.; pozostałości doryckiej świątyni Apollina.
J. Hiszpania:
- Barcelona, Katalonia – podróż w 1888 r.; Stare Miasto, Gran Teatre del Liceu (teatr operowy) i La Boqueria (hala targowa) przy ul. La Ramola, katedra św. Eulalii, bazylika La Sagrada Família (Świątynia Pokutna Świętej Rodziny), Pałac Królewski Hrabiów Barcelony, Plac Hiszpański, kościół Santa Maria del Mar (św. Maria z morza) w dzielnicy La Ribera, Pałac Muzyki Katalońskiej przy ul. Carrer Sant Pere Més Alt w dzielnicy Ciutat Vella, Palau Nacional na wzgórzu Montjuïc.
- Burgos, Kastylia i León – podróż w 1888 r.; ratusz miejski, katedra Santa Maria, łuk triumfalny Arco de Santa Maria, klasztor Cystersów [Monasterio de las Huelgas], zamek.
- Grenada, Andaluzja – podróż w 1888 r.; Alhambra (zespół pałacowy), pałac Karola V (ob. muzeum), Generalife (letnia rezydencja emirów z dynastii Nasrydów wraz z ogrodami), katedra Santa María de la Encarnación, klasztor Kartuzów.
- Kordoba, Andaluzja – podróż w 1888 r.; Mezquita (d. Wielki Meczet, ob. katedra rzymskokatolicka), kościół Iglesia del Carmen, kościół Santa María de la asuncion, pałace: Casa de los Villalones, Casa del Indiano, Palacio de los Paez de Castillejo, Palacio Museo de Viana.
- Madryt – podróż w 1888 r.; Puerta del Sol [Brama Słońca], Plaza Mayor [Główny Plac], Palacio Real [Pałac Królewski], kościół San Isidro, katedra La Almudena, Plaza de España [Plac Hiszpański], pomnik Miguela Cervantesa, Park Retiro z pomnikiem króla Alfonsa XII Burbona, Palacio de Cristal [Pałac Kryształowy], Muzeum Prado przy Calle Ruiz de Alarcón 23, most Puente de Segovia, most Toledo.
- San Lorenzo de El Escorial, Wspólnota Madrytu – podróż w 1888 r.; zespół pałacowo-klasztorno-biblioteczny u stóp gór Sierra de Guadarrama, panteon królów i książąt.
- Sewilla, reg. Andaluzja – podróż w 1888 r.; Alkazar (pałac królewski), katedra de Santa Maria z grobowcem Krzysztofa Kolumba, ratusz, budynek giełdy, Główne Archiwum Indii, Torre del Oro (Złota Wieża), Dom Piłata [Casa de Pilatos], Plac Hiszpański.
- Toledo, Kastylia-La Mancha – podróż w 1888 r.; ratusz, Alkazar (twierdza), bramy: Puerta del Sol, Puerta Nuevade de Bisagra i Puerta Vieja de Bisagra, katedra Santa Maria de Toledo, kościół Santa Maria la Blanca (d. synagoga), kościół Christo de la Luz, klasztor i kościół San Juan de los Reyes, kościół Santiago del Arrabal, Santa Cruz Hospital (ob. muzeum), dom El Greco, dworzec kolejowy.
K. Monako:
- Monte Carlo – podróż w 1884 r.; pałac książęcy i katedra św. Mikołaja w dzielnicy Monaco-Ville, kasyno Musée National des Beaux-Arts, port.
L. Niemcy:
- Bad Kissingen, Bawaria – pobyt na kuracji w 1889 r.; Stare Miasto, ratusz, ruiny zamku Bodenlaube.
- Bad Reichenhall, Bawaria, pow. Berchtesgadener Land – pobyt w uzdrowisku w latach 1884-85.
- Berchtesgaden, Bawaria – podróż w 1884 r.; Zamek Królewski.
- Berlin – podróż w drodze do Sztokholmu w 1905 r.
- Frankfurt nad Menem, Hesja – podróż w 1887 r.; Stare Miasto, ratusz, katedra św. Bartłomieja, kościół św. Pawła, Saalhof (d. siedziba cesarska).
- Helgoland, Szlezwik-Holsztyn, pow. Pinneberg – pobyt na wyspie w 1889 r.; Lange Anna, port.
- Karlsbad, Badenia-Wirtembergia, pow. Karlsruhe – pobyt w 1900 r.
- Kolonia, Nadrenia Północna-Westfalia – podróż w 1874 r.; ratusz, katedra św. Piotra i NMP, Most Hohenzollernów, kościół NMP na Kapitolu, kościół św. Cecylii (ob. Muzeum Alexandra Schnütgena) przy Cäcilienstraße, kościół św. Pantaleona przy Am Pantaleonsberg, synagoga.
- Schönau am Königssee, Bawaria, pow. Berchtesgadener Land – podróż w 1884 r.; Königssee [Jezioro Królewskie], kościół św. Bartłomieja, zamek myśliwski.
Ł. Rumunia:
- Bukareszt – podróż w 1886 r.; katedra św. Józefa przy ul. General Berthelot, katedra patriarchalna, cerkiew Kretzulescu, Arcul de Triumf (łuk triumfalny) przy al. Kiseleff, Pałac Królewski (ob. Narodowe Muzeum Sztuki), Wielka Synagoga (ob. muzeum).
- Giurgiu – podróż w 1886 r., gdzie Henryk Sienkiewicz wraz z Antonim Zaleskim i Kazimierzem Pochwalskim wsiedli na parowiec płynący do Ruse w Bułgarii.
- Suczawa – podróż w 1886 r.; ruiny twierdzy tronowej, monastyr św. Jana Nowego z cerkwią św. Jerzego, cerkiew św. Jerzego „Mirăuţi”, cerkiew św. Demetriusza, monastyr ormiański „Zamca” z cerkwią św. Auksentego.
M. Słowacja:
- Trenczyn – liczne podróże, m.in. w latach 1893-96; zamek (ob. muzeum).
- Trenczyńskie Cieplice, kraj Tronczyński – pobyt na trzytygodniowej kuracji w 1894 r.; sanatorium Sina, Park Zdrojowy.
N. Stany Zjednoczone:
- Anaheim, stan Kalifornia – pobyt w latach 1876-78 jako korespondent „Gazety Polskiej”; wspólnie z Heleną Modrzejewską, Julianem Sypniewskim i Łucjanem Paprockim, Henryk Sienkiewicz podjął próbę stworzenia komuny rolnej; z tego okresu wywodzą się „Szkice węglem”.
- Boston, stan Massachusetts – podróż w 1878 r.
- Haywood, stan Kalifornia – miejsce pobytu po przeprowadzce z Sebastopola w 1877 r.
- Los Angeles, stan Kalifornia – pobyt w 1876 r. jako korespondent „Gazety Polskiej”; „Pico House” (d. hotel).
- Mariposa, stan Kalifornia – podróż w 1877 r.; Park Narodowy Yosemite.
- Mount Diablo (Diabla Góra), stan Kalifornia, hrab. Contra Costa – wycieczka z Julianem Horainem w 1876 r.
- Nowy Jork, stan Nowy Jork – podróż w 1878 r.; katedra św. Patryka na Manhattanie, Central Park.
- Pittsburgh, stan Pensylwanie, hrab. Allegheny – podróż w 1878 r.; Fort Pitt, Schoenberger House, kompleks Carnegie Instytut w dzielnicy Oakland (Music Hall oraz Muzeum Historii Naturalnej i Muzeum Sztuki).
- San Francisco, stan Kalifornia – pobyt w 1877 r. jako korespondent „Gazety Polskiej”; zabudowania misji Dolores, fortyfikacje Castillo de San Joaquin i dom komendanta, kościół NMP, Cable Car Museum [Muzeum Tramwaju Linowego] z antycznymi tramwajami z lat 70. XIX w.
- Sebastopol, stan Kalifornia, hrab. Sonoma – miejsce pobytu w majątku Rudolfa Korwina Piotrowskiego po przeprowadzce z San Francisco w 1877 r.
- Virginia City, stan Nevada, hrab. Storey – podróż w 1877 r.; miasteczko utrzymane w stylu dzikiego zachodu; kościół NMP, kopalnia srebra.
O. Szwajcaria:
- Baden, kanton Argowia – podróż w 1910 r.; Belvédere, klasztor Königsfelden, zamek Lenzburg.
- Bad Ragaz, kanton Sankt Gallen – podróż w 1897 r.; Hotel „Quellenhof”.
- Lugano, kanton Wicino – podróż w latach 1894 i 1901; ratusz, katedra św. Wawrzyńca.
- Schinznach, kanton Argowia, dystrykt Brugg – podróż w 1896 r.
- Vevey, kanton Vaud – pobyt w latach 1914-16 i miejsce śmierci; po wybuchu I wojny światowej Henryk Sienkiewicz organizował tu przy współudziale Antoniego Osuchowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego Szwajcarski Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce; Grand Hotel du Lac nad brzegiem Jeziora Genewskiego, figury kobiet na konikach morskich, cerkiew św. Barbary, Muzeum żywności i żywienia.
P. Szwecja:
- Sztokholm – podróż i odbiór Literackiej Nagrody Nobla w 1905 r.; Pałac Królewski [Kungliga Slottet], katedra św. Mikołaja [Storkyrkan] i Akademia Szwedzka w dzielnicy Gamla Stan, Dom Rycerstwa [Riddarhuset], Muzeum Narodowe [Nationalmuseum], arsenał (ob. Muzeum Armii) w dzielnicy Östermalm, Riksdaghuset (siedziba parlamentu oraz Szwedzkiego Banku Narodowego) i Muzeum Średniowiecznego Sztokholmu na Helgeandsholmen, skansen i ogród zoologiczny na wyspie Djurgården.
Q. Tanzania:
- Zanzibar – audiencja u sułtana i wyprawa myśliwska w 1890 r.; pałacu sułtana w Stone Town (kamienne miasto).
R. Turcja:
- Stambuł (d. Konstantynopol) – podróż w 1886 r.; Kościół Mądrości Bożej [Hagia Sofia], kościół Jana ze Studionu, kościół św. Ireny, Pałac Topkapi [d. rezydencja sułtanów], Pałac Dolmabahçe, Pałac Beylerbeyi i Pałac Yıldız [Pałac Gwiazd] nad Bosforem, twierdza Rumeli Hisarı, Błękitny Meczet [wł. Meczet Sułtana Ahmeda]; pobyt u Henryka i Ludwiki Gropplerów w dzielnicy Bebek w 1886 r.
S. Ukraina:
- Lwów – podróż w 1879 r.; miejsce wygłoszenia odczytu pod tytułem „Z Nowego Jorku do Kalifornii”; Stare Miasto, rynek, ratusz, bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP [tzw. Katedra Łacińska] z obrazem MB Łaskawej, sobór św. Jura, klasztor i kościół oo. Bernardynów, kościół oo. Dominikanów, Lwowska Galeria Sztuki, „Księgarnia Polska” przy pl. Halickim 14.
- Mogielnica, obw. Tarnopolski, rejon Trembowla – wizyta u hrabiego Edmunda Starzeńskiego w 1879 r.
- Odessa – miejsca zaręczyn z Marią Wołodkowiczówną w 1892 r.; katedra Wniebowzięcia NMP (tzw. Kościół Polski), sobór Spaso-Preobrażeński, Narodowy Akademicki Teatr Opery i Baletu przy ul. Czajkowskiego, pałac Woroncowów, Schody Potiomkinowskie, latarnia morska.
- Pieniaki, obw. lwowski, rejon, brodzki – pobyt na polowaniu w 1891 r.
- Poturzyca, obw. lwowski, rejon sokalski – pobyt u rodziny Dzieduszyckich w 1901 i 1906 r.
- Tarnopol – podróż w 1879 r.; greckokatolicka katedra Niepokalanego Poczęcia NMP (d. rzymskokatolicki kościół oo. Dominikanów), zamek.
- Zbaraż, obw. tarnopolski – podróż w 1879 r.; zamek Zbaraskich (ob. muzeum), kościół i klasztor oo. Bernardynów.
T. Wielka Brytania:
- Dover, Anglia, hrab. Kent – podróż w 1878 r.; zamek na szczycie klifu, kościół St. Mary.
- Liverpool, Anglia, hrab. Merseyside – miejsce zakończenia podróży morskiej z Nowego Jorku w 1878 r.; port, ratusz, Albert Docks, katedra anglikańska, St. George’s Hall, Muzeum Liverpoolu, Muzeum Morskie, Royal Liver Building.
- Londyn, Anglia – podróż w 1878 r.
U. Włochy:
- Ankona, reg. Marche – podróż w 1894 r.; rzymski łuk triumfalny Trajana, katedra na wzgórzu Monte Guasco, kościół Santa Maria della Pizza, Loggia dei Mercanti, fort Mole Vanvitelliana, Hotel „Victoria”.
- Baiae, reg. Kampania, prow. Neapol – podróż w 1886 r.; świątynia Dianae.
- Bordighera, reg. Liguria, prow. Imperia – podróż w latach 1884 i 1901; kościół Santa Maria Magdalena.
- Brindisi, reg. Apulia – podróż w 1886 r.; Stare Miasto, katedra, kościół św. Benedykta, zamek Hohenstaufów [Castello Svevo], rzymskie kolumny wyznaczające koniec drogi Via Appia z Rzymu.
- Carrara, reg. Toskania, prow. Massa-Carrara – pobyt z Michałem Radziwiłłem i Leopoldem Kronenbergiem (członkami Komitetu Budowy Pomnika Adama Mickiewicza) w celu oceny modelu figury poety dłuta Cypriana Godebskiego (1897); katedra, Museo Civico del Marmo.
- Como, reg. Lombardia – podróż w 1890 r.; katedra Duomo di Como, kościół Sant'Abbondio, Tempio Voltiano (mauzoleum Aleksandra Wolty), zamek Baradello.
- Florencja, reg. Toskania – podróż w 1886 r.; baptysterium i katedra Santa Maria del Fiore na Piazza San Giovanni, Bazylika San Lorenzo, Biblioteka Laurenziana, Most Trójcy Świętej, Most Złotników z kramami kupieckimi.
- Genua, reg. Liguria – podróż w 1884 r.; katedra San Lorenzo, dom Krzysztofa Kolumba przy Piazza Dante (ob. muzeum), port, galeon Neptun.
- Lido, reg. Wenecja Euganejska, prow. Wenecja – podróż na wyspę w 1899 r.; terminal vaporetto (tramwaju wodnego), Palazzo del Cinema (Pałac Kina).
- Mediolan, reg. Lombardia – podróże w latach 1884 i 1890; ratusz, katedra Narodzin św. Marii, teatr operowy La Scala, zamek Castello Sforzesco, pałac Brera (ob. pinakoteka), bazylika św. Ambrożego, bazylika św. Lorenza, kościół Santa Maria delle Grazie ze słynnym freskiem Leonarda da Vinci „Ostatnia Wieczerza”.
- Merano, reg. Trydent-Górna Adyga, prow. Bolano – pobyt w uzdrowisku w latach 1881, 1884 i 1885.
- Neapol, reg. Kampania – podróże w latach 1886 i 1889-90; Pałac Królewski, katedra św. Januarego, kościół Santa Maria del Carmine, kościół San Domenico Maggiore, zamki średniowieczne Castel dell'Ovo i Castel Nuovo.
- Ospedaletti, reg. Liguria, prow. Imperia – podróż w 1884 r.; kościół św. Erazma.
- Pompeje – forum, bazylika, świątynia Apollina, Teatr Wielki, Odeon, amfiteatr.
- Rzym, reg. Lacjum – podróże w latach 1879, 1886 i 1890; Plac Świętego Piotra z portykiem Giovanniego Berniniego zwieńczonym attyką z posągami 140. świętych, bazylika św. Piotra na Watykanie, Zamek Świętego Anioła z Mauzoleum Hadriana, arcybazylika św. Jana na Lateranie, bazylika św. Pawła za Murami, bazylika Matki Bożej Większej na wzgórzu Eskwilin, Koloseum, Panteon na Polu Marsowym, kościół Świętej Trójcy i schody hiszpańskie na Piazza di Spagna, Plac na Kapitolu z pałacem Senatorskim i pomnikiem Marka Aureliusza, Forum Romanum, Fontanna di Trevi.
- San Remo, reg. Liguria, prow. Imperia – pobyt w latach 1884 i 1885; Hotel et Pension Beau-Séjour.
- Sestri Levante, reg. Liguria, prow. Genua – podróż w 1901 r.; bazylika Świętej Maryi z Nazaretu, kościół św. Mikołaja.
- Torre Annunziata, reg. Kampania, prow. Neapol – podróż w 1886 r.; kompleks archeologiczny Oplontis.
- Torre del Greco, reg. Kampania, prow. Neapol – podróż w 1886 r.
- Udine, reg. Friuli-Wenecja Julijska – podróż z żoną Marią w 1884 r.; Piazza Liberta, Loggia del Lionello i Loggia di San Giovanni, katedra Santa Maria Maggiore, bazylika Santuario della Beata Vergine delle Grazie, Palazzo Patriarcale (pałac arcybiskupi) i kościół św. Antoniego, zamek.
- Walencja – podróż w 1888 r.; Plaza del Ayuntamiento, ratusz, katedra z kaplicą Świętego Kielicha, w której według tradycji znajduje się „Święty Graal” (legendarny kielich, z którego Jezus Chrystus pił podczas Ostatniej Wieczerzy); Jardí Botánic (ogród botaniczny), La Lonja (giełda jedwabiu), Muzeum Sztuk Pięknych, dworzec kolejowy.
- Wenecja – podróże w latach 1879, 1886, 1897 i 1899, m.in. wspólny pobyt z rodziną Szetkiewiczów, gdzie poznał bliżej Marię Szetkiewiczównę – przyszłą swoją żonę; bazylika św. Marka na pl. Świętego Marka, dzwonnica św. Marka, wieża zegarowa, Pałac Dożów, Prokuracja Stara i Prokuracja Nowa, Most Westchnień, Most Rialto, pałac Ca' d'Oro (ob. muzeum Galleria Giorgio Franchetti), pałac Ca' Rezzonico (ob. Muzeum Sztuki Weneckiej), bazylika Santa Maria della Salute nad Kanałem Grande.
- Werona, reg. Wenecja Euganejska – podróż w 1884 r.; Piazza Bra, Torre Pentagona (wieża), Palazzo della Gran Guardia, Palazzo Barbieri, Arena (amfiteatr), Piazza delle Erbe, Palazzo del Comune, katedra Santa Maria Matricolare, most św. Piotra na Adydze, kościół San Fermo, zamek Castelvecchio, bazylika św. Zenona, kościół San Bernardino.
- Wezuwiusz nad Zatoką Neapolitańską (wulkan o wysokości 1281 m n.p.m., głębokość krateru – 230 m, średnica – 550-650 m) – podróż w 1886 r.; obserwatorium wulkaniczne, muzeum.
III. Miejscowości i obiekty w Polsce
- Adamów, woj. lubelskie, pow. łukowski – Henryk Sienkiewicz przyjeżdżał tu konno do apteki po lekarstwa dla swojej matki; kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, który pisarz uwiecznił w noweli „Jamioł”).
- Białowieża, woj. podlaskie, pow. hajnowski – podróż wspólnie z Zygmuntem Glogerem w 1882 r.; budynek w miejscu d. pałacu carskiego, a wcześniej dworu polskich królów (ob. siedziba dyrekcji Białowieskiego Parku Narodowego i muzeum przyrodnicze), cerkiew św. Mikołaja.
- Bielice, woj. mazowieckie, pow. sochaczewski, gm. Sochaczew – pobyt w d. majątku rodziny Woronieckich w charakterze guwernera (1868); w latach 1901-14 udział w polowaniach.
- Burzec, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Wojcieszków – wizyty w d. majątku Leona i Ludwiki Dmochowskich, m.in. w latach 1856 i 1880; staw Zagłoba.
- Czeszewo, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński, gm. Miłosław – przeprawa promem w 1899 r.; głaz z tablicą pamiątkową na lewym brzegu Warty.
- Częstochowa, woj. śląskie – peregrynacje literackie.
- Gniezno, woj. wielkopolskie – peregrynacje literackie; rynek, Stary Ratusz, kościół Wniebowzięcia NMP i św. Antoniego oraz klasztor oo. Franciszkanów, bazylika prymasowska Wniebowzięcia NMP i kolegiata św. Jerzego na Wzgórzu Lecha.
- Grabowce, woj. lubelskie, pow. rycki, gm. Nowodwór – miejsce pobytu w dzieciństwie.
- Gumniska (ob. dzielnica Tarnowa), woj. małopolskie – pałac Sanguszków; w 1988 r. pisarz odwiedził zamieszkałą w pałacu Izabelę z Lubomirskich Sanguszkową.
- Guzów, woj. mazowieckie, pow. żyrardowski, gm. Wiskitki – miejsce, gdzie w 1988 r. Henryk Sienkiewicz oświadczył się Marii Babskiej; zespół pałacowo-parkowy, kościół św. Feliksa de Valois (d. kaplica pałacowa).
- Inowrocław, woj. kujawsko-pomorskie – peregrynacje literackie; rynek, bazylika Imienia NMP, kościół Zwiastowania NMP, kościół farny św. Mikołaja.
- Kalisz, woj. wielkopolskie – peregrynacje literackie, pobyt w 1880 r. na zaproszenie Towarzystwa Dobroczynności; Henryk Sienkiewicz wygłosił dwa odczyty w sali koncertowej Korpusu Kadetów (ob. Centrum Kultury i Sztuki) oraz w 1904 r.; Kaliskie Towarzystwo Muzyczne przy pl. Jana Pawła II 7; w ramach akcji na rzecz powodzian Henryk Sienkiewicz odczytał w tamtejszym teatrze nowelę „Dwie łąki” (ob. Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego); rynek, katedra św. Mikołaja Biskupa, bazylika kolegiacka Wniebowzięcia NMP, sanktuarium św. Józefa i św. Piotra z Alkantary, Pałac Komisji Województwa Kaliskiego przy pl. Św. Józefa, Pałac Trybunalski przy al. Wolności na Wrocławskim Przedmieściu, Park Miejski.
- Komierowo, woj. kujawsko-pomorskie, pow. sępoleński, gm. Sępólno Krajeńskie – peregrynacje literackie.
- Kórnik, woj. wielkopolskie, pow. poznański – peregrynacje literackie, wizyta w 1880 r.; zamek (ob. muzeum), arboretum, rynek, ratusz, kościół p.w. Wszystkich Świętych.
- Kraków, woj. małopolskie – wielokrotne podróże, m.in. w latach 1879, 1886-90, 1892-93, 1899-1902 i 1911; udział w uroczystym pogrzebie Adama Mickiewicza na Wawelu (1890), udział w uroczystościach jubileuszowych Uniwersytetu Jagiellońskiego, podczas których otrzymał doktorat honoris causa (1900); Cmentarz Rakowicki z grobem Karola Podkańskiego – przyjaciela Henryka Sienkiewicza.
- Krynica-Zdrój, woj. małopolskie, pow. nowosądecki – pobyt w uzdrowisku w 1879 r.; Stary Dom Zdrojowy, Willa „Witoldówka”, Park Słowiński.
- Lipków, woj. mazowieckie, pow. warszawski zachodni, gm. Stare Babice – wielokrotne wizyty u narzeczonej, a następnie żony Marii Szetkiewiczówny; kościół św. Rocha, dwór (tutaj na prośbę żony pisarz umieścił scenę pojedynku Bohuna z Michałem Wołodyjowskim w powieści „Ogniem i mieczem”).
- Lublin, woj. lubelskie – miejsce, gdzie Henryk Sienkiewicz wygłosił odczyt „Szkice amerykańskie” (1880).; Stare Miasto, rynek, gmach d. Trybunału Koronnego (ob. Pałac Ślubów), pozostałości murów obronnych z Basztą Gotycką, Bramą Grodzką i Bramą Krakowską, Zamek Królewski z donżonem i kaplicą Trójcy Świętej, Teatr Stary, archikatedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, Wieża Trynitarska (ob. Muzeum Archidiecezjalne), zespół klasztorny oo. Dominikanów z bazyliką św. Stanisława Biskupa Męczennika, pałac biskupi i pałac konsystorski, sobór Przemienienia Pańskiego, kościół Świętego Ducha, Nowy Ratusz.
- Łomża, woj. podlaskie – wizyta w ramach akcji na rzecz powodzian; Stary Rynek, ratusz, katedra św. Michała Archanioła, epitafium ku czci Henryka Sienkiewicza, klasztor oo. Kapucynów i kościół Matki Boskiej Bolesnej, kościół Wniebowzięcia NMP (d. sobór Świętej Trójcy).
- Łódź, woj. łódzkie – peregrynacje literackie, miejsce spotkania z Henrykiem Siemiradzkim w 1901 r.; ratusz miejski (ob. Archiwum Państwowe) na pl. Wolności, pałac Juliusza Heinzla (ob. Urząd Miasta), pałac Izraela Poznańskiego (ob. Muzeum Miasta Łodzi), pałac Maurycego Poznańskiego (ob. Muzeum Sztuki), Fabryka Wyrobów Bawełnianych Towarzystwa Akcyjnego Ludwika Geyera (ob. Centralne Muzeum Włókiennictwa), d. zespoły fabryczne Karola Scheiblera na Księżym Młynie, bazylika archikatedralna św. Stanisława Kostki, kościół św. Józefa, kościół św. Doroty, sobór św. Aleksandra Newskiego, Lecznica „Pod koniem”, Park Źródliska.
- Międzyzdroje, woj. zachodniopomorskie, pow. kamieński – figura Henryka Sienkiewicza w Galerii Figur Woskowych przy ul. Bohaterów Warszawy.
- Miłosław, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński – peregrynacje literackie, pałac (ob. szkoła), park krajobrazowy; 16 września 1899 r., podczas odsłonięcia pomnika Juliusza Słowackiego dłuta Władysława Marcinkowskiego, Henryk Sienkiewicz wygłosił przemówienie na cześć mowy polskiej.
- Nałęczów, woj. lubelskie, pow. puławski – pobyt w uzdrowisku w latach 1882 i 1899; Park Zdrojowy, Pałac Małachowskich, gmach Sanatorium nr 1, Pijalnia Wód Mineralnych, Palmiarnia, Stare Łazienki, kościół par. św. Jana Chrzciciela, kościół rektoralny św. Karola Boromeusza.
- Oblęgorek, woj. świętokrzyskie, pow. kielecki, gm. Strawczyn – d. majątek pisarza; dworek (ob. muzeum), popiersie w parku.
- Okrzeja, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Krzywda – miejsce chrztu; kościół św. Piotra i Pawła fundacji prababki pisarza, kopiec z popiersiem noblisty.
- Opatówek, woj. wielkopolskie, pow. kaliski – pobyt z grupą prelegentów w ramach akcji na rzecz powodzian (1904); d. fabryka Adolfa Fiedlera (ob. Muzeum Historii Przemysłu), kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa.
- Płock, woj. mazowieckie – Stare Miasto, Stary Rynek, ratusz, kościół farny św. Bartłomieja Apostoła, Muzeum Mazowieckie przy ul. Tumskiej, Wzgórze Tumskie, bazylika katedralna Wniebowzięcia NMP, d. zamek książęcy i opactwo benedyktyńskie, Muzeum Diecezjalne, świątynia Miłosierdzia i Miłości (katedra mariawicka), kościół św. Jana Chrzciciela, kościół św. Dominika, cerkiew Przemienienia Pańskiego.
- Płońsk, woj. mazowieckie – praca w charakterze guwernera u rodziny Weyherów w latach 1865-66; rynek, zespół pokarmelicki z kościołem św. Michała, dwór w Poświętnem z tablicą upamiętniającą pisarza.
- Podhorce, woj. lubelskie, pow. hrubieszowski gm. Werbkowice – peregrynacje literackie, cerkiew prawosławna p.w. Przemienienia Pańskiego.
- Poznań, woj. wielkopolskie – peregrynacje literackie, miejsce prezentacji noweli „Za chlebem”, Stare Miasto, Stary Rynek, ratusz, Hotel Bazar.
- Przecław, woj. podkarpackie, pow. mielecki – peregrynacje literackie; pałac.
- Pułtusk, woj. mazowieckie – peregrynacje literackie; rynek, ratusz, zamek biskupi, kaplica św. Marii Magdaleny, bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP.
- Radom, woj. mazowieckie – bazylika katedralna Opieki NMP, tablica pamiątkowa z 1916 r. poświęcona pisarzowi.
- Radziejowice, woj. mazowieckie, pow. żyrardowski – peregrynacje literackie, wizyta w 1888 r. u rodziny Krasińskich; zespół pałacowo-parkowy, kościół św. Kazimierza.
- Rogalin, woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Mosina – peregrynacje literackie, wizyty u Róży z Potockich i Edwarda Aleksandra Raczyńskich w 1880, 1893 i 1895 r.; Henryk Sienkiewicz pisał tu fragmenty powieści „Rodzina Połanieckich”; pałac (ob. muzeum – Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu), park, kościół św. Marcelina [d. kaplica hrabiów Raczyńskich], głaz z tablicą pamiątkową, dęby Lech, Czech i Rus na terenie Rogalińskiego Parku Krajobrazowego.
- Ruda, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Krzywda – pobyt w majątku swoich krewnych (rodziny Dmochowskich) w 1880 r.
- Sopot, woj. pomorskie – pobyt w 1888 r.; molo im. Jana Pawła II.
- Strzałków, woj. łódzkie, pow. radomszczański, gm. Radomsko – pobyt wraz z narzeczoną Marią Kellerówną w 1874 r.; d. dwór rodziny Biedrzyckich, kościół Nawiedzenia NMP.
- Suwałki, woj. podlaskie – wizyta w ramach akcji na rzecz powodzian w 1904 r.; konkatedra św. Aleksandra przy pl. Józefa Piłsudskiego, kościół św. Apostołów Piotra i Pawła (d. cerkiew Aleksandra Newskiego) przy ul. Wojska Polskiego, kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa (d. cerkiew Zaśnięcia NMP) przy ul. Adama Mickiewicza, d. ratusz (ob. siedziba Urzędu Miejskiego), kościół Świętej Trójcy (świątynia ewangelicko-augsburska) przy ul. Tadeusza Kościuszki, park Konstytucji 3 Maja.
- Szczawnica, woj. małopolskie, pow. nowotarski – pobyt w uzdrowisku w latach 1868, 1879 i 1909; miejsce odczytu po pobycie w Ameryce, gdzie Henryk Sienkiewicz poznał Marię Szetkiewiczównę – przyszłą swoją żonę; Hotel „Batory”, tablica pamiątkowa.
- Szczytno, woj. warmińsko-mazurskie – pobyt w 1908 r. z okazji druku powieści „Krzyżacy” w polskiej gazecie „Mazur”.
- Śmiełów, woj. wielkopolskie, pow. jarociński, gm. Żerków – peregrynacje literackie, pobyt w 1899 r.; pałac (ob. Muzeum im. Adama Mickiewicza), tablica pamiątkowa, Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy.
- Tarnów, woj. małopolskie – podróż w 1879 r.
- Warmątowice (od 1998 r. Warmątowice Sienkiewiczowskie), woj. dolnośląskie, pow. legnicki, gm. Krotoszyce – d. majątek Henryka Sienkiewicza otrzymany na mocy testamentu od Alfreda Olszewskiego; zespół pałacowy.
- Warszawa, woj. mazowieckie – miejsce edukacji, pracy i zamieszkania; Stare Miasto, bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela – miejsce wiecznego spoczynku, Pałac Staszica, Uniwersytet Warszawski (d. Szkoła Główna), pałac Staszica (d. gimnazjum; ob. siedziba Polskiej Akademii Nauk), pomnik Mikołaja Kopernika, kościół św. Aleksandra na pl. Trzech Krzyży (kościół parafialny pisarza), Teatr Narodowy na pl. Teatralnym (tu w 1881 r. w ówczesnym Teatrze Rozmaitości miała miejsce premiera sztuki Henryka Sienkiewicza „Na jedną kartę”), pałac Jabłonowskich (d. ratusz, gdzie pisarz miał trzy odczyty, podczas których prezentował nowelę „Za chlebem”), kościół św. Brata Alberta i św. Andrzeja Apostoła (d. kościół Kanoniczek) – miejsce ślubu pisarza z Marią Emilią Kazimierą Szetkiewiczówną, Ogród Saski, dom przy ul. Marszałkowskiej 153 (d. salon literacki Jadwigi Łuszczewskiej ps. „Deotyma”), budynki przy al. Ujazdowskich 49 i ul. Mokotowskiej 62 (tu w d. kamienicach rodziny Woronieckich powstawała powieść „Na marne”), dom przy ul. Wilczej 22 (miejsce zamieszkania pisarza w latach 1881-82), kościół św. Barbary (tu w 1882 i 1883 r. zostały ochrzczone dzieci Henryka i Marii Sienkiewiczów – Henryk Józef i Jadwiga Maria Łucja Helena), Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego (wycieczka w 1875 r. w towarzystwie Bronisława Mayzla).
- Wężyczyn, woj. mazowieckie, pow. miński, gm. Latowicz – miejsce pobytu w dzieciństwie.
- Winna Góra, woj. wielkopolskie, pow. średzki, gm. Środa Wielkopolska – wizyta u rodziny Mańkowskich w 1899 r.; pałac, park krajobrazowy, kościół św. Michała Archanioła.
- Wojcieszków, woj. lubelskie, pow. łukowski – kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa, zespół pałacowo-parkowy, cmentarz z grobem żony Henryka Sienkiewicza Marii z Babskich.
- Wola Gułowska, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Adamów – miejsce pracy ojca i śmierci matki pisarza, klasztor Karmelitów i kościół Nawiedzenia NMP.
- Wola Okrzejska, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Krzywda – miejsce urodzenia; Muzeum Henryka Sienkiewicza.
- Zakopane, woj. małopolskie, pow. tatrzański – liczne podróże, m.in. w latach 1886-96, 1899-1901 i 1909; miejsce odczytania przez autora fragmentów „Krzyżaków” (1894); d. dom księdza Józefa Stolarczyka przy ul. Nowotarskiej z tablicą upamiętniającą pierwszy przyjazd pisarza do stolicy Tatr, kościół Najświętszej Rodziny, kościół MB Częstochowskiej, Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku, kaplica Najświętszego Serca Jezusa w Jaszczurówce, Muzeum Tatrzańskie im. dr Tytusa Chałubińskiego; budynek d. Dworca Tatrzańskiego, gdzie występowali m.in. Ignacy Jan Paderewski, Mieczysław Karłowicz, Helena Modrzejewska i Henryk Sienkiewicz; Morskie Oko w Dolinie Rybiego Potoku.
IV. Pomniki Henryka Sienkiewicza
- Bisztynek, woj. warmińsko-mazurskie, pow. bartoszycki – popiersie na skwerze przy Urzędzie Miejskim.
- Bydgoszcz, woj. kujawsko-pomorskie – pomnik w parku im. Jana Kochanowskiego w „dzielnicy muzycznej”.
- Częstochowa – pomnik na skwerze przed IV Liceum Ogólnokształcącym przy al. Najświętszej Maryi Panny.
- Gdynia, woj. pomorskie – popiersie w dzielnicy Kamienna Góra, u zbiegu ulic Henryka Sienkiewicza i Adama Mickiewicza.
- Kielce, woj. świętokrzyskie – pomnik na pl. Stanisława Moniuszki.
- Łuków, woj. lubelskie – popiersie na os. Henryka Sienkiewicza.
- Okrzeja, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Krzywda – popiersie na kopcu Henryka Sienkiewicza.
- Płońsk, woj. mazowieckie – pomnik przed I Liceum Ogólnokształcącym przy ul. Płockiej.
- Słupsk, woj. pomorskie – pomnik w parku przy al. Henryka Sienkiewicza.
- Szczawnica, woj. małopolskie, pow. nowotarski – pomnik przy ul. Zdrojowej.
- Szczytno, woj. warmińsko-mazurskie – popiersie w symbolicznym miejscu tragedii Juranda i Danusi, obok wejścia do ratusza.
- Warszawa, woj. mazowieckie – pomnik w Łazienkach Królewskich.
V. Szkoły im. Henryka Sienkiewicza
- Adamów, woj. lubelskie, pow. łukowski – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 4A.
- Baczków, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Wola Mysłowska – Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, Baczków 32B.
- Basznia Dolna, woj. podkarpackie, pow. lubaczowski, gm. Lubaczów – Publiczne Gimnazjum nr 2 w Zespole Szkół Publicznych, Basznia Dolna 24.
- Biała Podlaska, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa nr 7, ul. Mariana Langiewicza 44.
- Biały Bór, woj. zachodniopomorskie, pow. szczecinecki – Zespół Szkół nr 1, ul. Dworcowa 19.
- Bielsko-Biała, woj. śląskie – Gimnazjum nr 3, ul. Władysława Broniewskiego 23.
- Blok Dobryszyce, woj. łódzkie, pow. radomszczański, gm. Dobryszyce – Szkoła Podstawowa, ul. Kolejowa 24.
- Bobolice, woj. zachodniopomorskie, pow. koszaliński – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Publicznych, ul. Szkolna 1.
- Bobowa, woj. małopolskie, pow. gorlicki – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących, ul. Długoszowskich 1.
- Bogucice, woj. małopolskie, pow. bocheński, gm. Bochnia – Zespół Szkół Gminnych, Bogucice 83.
- Brańszczyk, woj. mazowieckie, pow. wyszkowski – Publiczna Szkoła Podstawowa w Zespole Placówek Oświatowych, Nadbużna 3.
- Brodła, woj. małopolskie, pow. chrzanowski, gm. Alwernia – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół nr 2.
- Brodnica, woj. kujawsko-pomorskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. 3 Maja 2.
- Brzyska, woj. podkarpackie, pow. jasielski – Publiczna Szkoła Podstawowa, Brzyska 348.
- Budy Łańcuckie, woj. podkarpackie, pow. łańcucki, gm. Białobrzegi – Szkoła Podstawowa nr 1, Budy Łańcuckie 333.
- Bydgoszcz, woj. kujawsko-pomorskie – Szkoła Podstawowa nr 37, ul. Gdańska 122.
- Cedry Wielkie, woj. pomorskie, pow. gdański – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Osadników Wojskowych 21.
- Choroszcz, woj. podlaskie, pow. białostocki – Szkoła Podstawowa, ul. Powstania Styczniowego 1.
- Cianowice Duże, woj. małopolskie, pow. krakowski, gm. Skała – Szkoła Podstawowa, Cianowice 1.
- Czaniec, woj. śląskie, pow. bielski, gm. Porąbka – Szkoła Podstawowa, ul. Kard. Karola Wojtyły 32.
- Czarnków, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Wroniecka 30.
- Czerwionka-Leszczyny, woj. śląskie, pow. rybnicki – Gimnazjum nr 4 w Zespole Szkół nr 3, ul. Szkolna 3.
- Częstochowa, woj. śląskie – IV Liceum Ogólnokształcące, al. Najświętszej Marii Panny 56.
- Częstochowa, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 14, ul. Jerzego Waszyngtona 62.
- Dąbie, woj. lubuskie, pow. krośnieński – Gimnazjum Publiczne, ul. Strażacka 4.
- Dąbrowa Górnicza, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Strzemieszycka 390.
- Dobra, woj. wielkopolskie, pow. turecki – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Publicznych, ul. Długa Wieś 28.
- Dobre, woj. mazowieckie, pow. miński – Gimnazjum, ul. Szkolna 3.
- Dziewin, woj. małopolskie, pow. bocheński, gm. Drwinia – Szkoła Podstawowa, Dziewin 231.
- Elbląg, woj. warmińsko-mazurskie – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Adama Mickiewicza 41.
- Ełk, woj. warmińsko-mazurskie, Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Grodzieńska 1.
- Falmierowo, woj. wielkopolskie, pow. pilski, gm. Wyrzysk – Szkoła Podstawowa, Falmierowo 29.
- Gliwice, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 21, ul. Władysława St. Reymonta 18A.
- Głobino, woj. pomorskie, pow. słupski, gm. Słupsk – Szkoła Podstawowa, Głobino 47.
- Głogówek, woj. opolskie, pow. prudnicki – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Jana III Sobieskiego 6.
- Gniezno, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Żwirki i Wigury 22.
- Goleniów, woj. zachodniopomorskie – Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 2, ul. Szarych Szeregów 14.
- Gorenice, woj. małopolskie, pow. olkuski, gm. Olkusz – Szkoła Podstawowa, ul. Krakowska 51.
- Gorzkowice, woj. łódzkie, pow. piotrkowski – Szkoła Podstawowa, ul. Kościelna 20.
- Gorzów Wielkopolski, woj. lubuskie – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Kobylogórska 110.
- Górażdże, woj. opolskie, pow. krapkowicki, gm. Gogolin – Stowarzyszeniowa Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Chorulska 5.
- Gózd, woj. lubelskie, pow. rycki, gm. Kłoczew – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Gózd 109A.
- Grabowiec, woj. lubelskie, pow. zamojski – Zespół Szkół, ul. Wojsławska 1.
- Grabów Szlachecki, woj. lubelskie, pow. rycki, gm. Nowodwór – Zespół Szkół Ogólnokształcących, Grabów Szlachecki 61.
- Grajewo, woj. podlaskie – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Konstytucji 3 Maja 23.
- Grębków, woj. mazowieckie, pow. węgrowski – Publiczna Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym, ul. Szkolna 1.
- Grodzisk Mazowiecki, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Władysława Bartniaka 13A.
- Grodzisk, woj. podlaskie, pow. siemiatycki – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. 1 Maja 34.
- Grojec, woj. małopolskie, pow. oświęcimski, gm. Oświęcim – Szkoła Podstawowa, al. Ogrodowa 2.
- Hajnówka, woj. podlaskie – Szkoła Podstawowa nr 6 w Zespole Szkół nr 3, ul. Nowowarszawska 20.
- Halasy, woj. lubelskie, pow. bialski, gm. Międzyrzec Podlaski – Publiczna Szkoła Podstawowa, Halasy 41.
- Hecznarowice, woj. śląskie, pow. bielski, gm. Wilamowice – Szkoła Podstawowa, ul. Krakowska 110.
- Jaczów, woj. dolnośląskie, pow. głogowski, gm. Jerzmanowa – Szkoła Podstawowa, ul. Główna 20.
- Jasień, woj. lubuskie, pow. żarski – Szkoła Podstawowa, ul. Marii Konopnickiej 10.
- Jastrzębie, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Łukowica – Szkoła Podstawowa, Jastrzębie 131.
- Jawor, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Starojaworska 82.
- Jaworzno, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 9, ul. Stefana Batorego 48.
- Jeleśnia, woj. śląskie, pow. żywiecki – Szkoła Podstawowa nr 1 w Zespole Szkół nr 1, ul. Rynek 11.
- Jeruzal, woj. mazowieckie, pow. miński, gm. Mrozy – Zespół Szkół, ul. Szkolna 8.
- Józefów, woj. lubelskie, pow. biłgorajski – Gimnazjum, ul. Górnicza 21.
- Juliopol, woj. lubelskie, pow. parczewski, gm. Siemień – Szkoła Podstawowa, Juliopol 80.
- Kalisz, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Chełmska 18.
- Kamienica Polska, woj. śląskie, pow. częstochowski – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Adama Ferensa 12A.
- Kamionna, woj. mazowieckie, pow. węgrowski, gm. Łochów – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Szkolna 18.
- Katowice, woj. śląskie – IX Liceum Ogólnokształcące, ul. Bolesława Krzywoustego 9.
- Katowice, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 31, ul. Karola Marcinkowskiego 17.
- Kędzierzyn-Koźle, woj. opolskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Grzegorza Piramowicza 36.
- Kielce, woj. świętokrzyskie – Szkoła Podstawowa nr 31, Gimnazjum nr 15 i VIII Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 15 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Krzemionkowa 1.
- Kiernozia, woj. łódzkie, pow. łowicki – Gimnazjum, ul. Ogrodowa 4B.
- Kisielice, woj. warmińsko-mazurskie, pow. iławski – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, al. Wojska Polskiego 2.
- Klwatka Królewska, woj. mazowieckie, pow. radomski, gm. Gózd – Publiczna Szkoła Podstawowa, Klwatka Królewska 31.
- Kolbuszowa, woj. podkarpackie – Szkoła Podstawowa nr 1 w Zespole Szkół nr 1, ul. Tadeusza Kościuszki 1.
- Kolno, woj. podlaskie – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Szkolna 8.
- Koluszki, woj. łódzkie, pow. łódzki wschodni – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Tadeusza Kościuszki 16.
- Kołobrzeg, woj. zachodniopomorskie – Zespół Szkół, ul. 1 Maja 47.
- Komarów-Osada, woj. lubelskie, pow. zamojski – Szkoła Podstawowa, ul. Tadeusza Kościuszki 2.
- Konarzewo, woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Dopiewo – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 16.
- Konieczno, woj. świętokrzyskie, pow. włoszczowski, gm. Włoszczowa – Szkoła Podstawowa w Zespole Placówek Oświatowych, Konieczno 80.
- Konopiska, woj. śląskie, pow. częstochowski – Zespół Szkół, ul. Sportowa 7.
- Końskowola, woj. lubelskie, pow. puławski – Zespół Szkół, ul. Lubelska 81.
- Korytnica, woj. mazowieckie, pow. węgrowski – Szkoła Podstawowa, ul. Henryka Sienkiewicza 14.
- Kościelec, woj. dolnośląskie, pow. legnicki, gm. Krotoszyce – Szkoła Podstawowa, Kościelec 9.
- Kowala Druga, woj. lubelskie, pow. opolski, gm. Poniatowa – Szkoła Podstawowa, Kowala Druga 29.
- Kraków, woj. małopolskie – Gimnazjum nr 34, ul. Kpt. Andrzeja Potiebni 7.
- Kraków, woj. małopolskie – Szkoła Podstawowa nr 36, ul. Mazowiecka 70.
- Kraków, woj. małopolskie – Szkoła Podstawowa nr 98 z Oddziałami Integracyjnymi i Gimnazjum Integracyjne nr 74 w Zespole Szkół Ogólnokształcących Integracyjnych nr 6, os. Na Stoku 52.
- Kraśnik, woj. lubelskie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 5, al. Niepodległości 54.
- Krotoszyn, woj. wielkopolskie – Gimnazjum nr 4, ul. 23 Stycznia 20.
- Krzczonów, woj. małopolskie, pow. myślenicki, gm. Tokarnia – Szkoła Podstawowa i Gimnazjum, Krzczonów 82.
- Krzeszowice, woj. małopolskie, pow. krakowski – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 7.
- Książki, woj. kujawsko-pomorskie, pow. wąbrzeski – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 6.
- Kutno, woj. łódzkie – Gimnazjum nr 3, ul. Łęczycka 11.
- Laskowa, woj. małopolskie, pow. oświęcimski, gm. Zator – Szkoła Podstawowa, Laskowa 3.
- Legnica, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 6, al. Marsz. Józefa Piłsudskiego 3.
- Leszno, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Gronowska 45.
- Libidza, woj. śląskie, pow. kłobucki, gm. Kłobuck – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Stefana Olszyńskiego 2.
- Lisikierz, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Wola Mysłowska – Szkoła Podstawowa, Lisikierz 22A.
- Lubartów, woj. lubelskie – Gimnazjum nr 2, ul. Lubelska 68.
- Lublin, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Kalinowszczyzna 70.
- Lublin, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa nr 38, ul. Michała Wołodyjowskiego 13.
- Łajsce, woj. podkarpackie, pow. jasielski, gm. Tarnowiec – Szkoła Podstawowa, Łajsce 155.
- Łańcut, woj. podkarpackie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Adama Mickiewicza 3.
- Łomnica, woj. wielkopolskie, pow. czarnkowsko-trzcianecki, gm. Trzcianka – Szkoła Podstawowa, Łomnica 7.
- Łosień, woj. świętokrzyskie, pow. kielecki, gm. Piekoszów – Szkoła Podstawowa, Łosień 1.
- Łowicz, woj. łódzkie – Gimnazjum nr 1, al. Henryka Sienkiewicza 62.
- Łódź, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 71, ul. Rojna 58C.
- Łuków, woj. lubelskie – Zespół Szkół nr 1, al. Tadeusza Kościuszki 10.
- Łyse, woj. mazowieckie, pow. ostrołęcki – Zespół Szkół Publicznych, ul. Szkolna 1.
- Maków Podhalański, woj. małopolskie, pow. suski – Szkoła Podstawowa nr 1 w Zespole Szkół, ul. Wolności 53.
- Malbork, woj. pomorskie – I Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1, ul. 17 Marca 6.
- Miechów, woj. małopolskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Marii Konopnickiej 13.
- Miedzna Drewniana, woj. łódzkie, pow. opoczyński, gm. Białaczów – Szkoła Podstawowa, Miedzna Drewniana 259.
- Mielec, woj. podkarpackie – Szkoła Podstawowa nr 12, ul. Wandy 11.
- Międzyrzec Podlaski, woj. lubelskie, pow. bialski – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Warszawska 40.
- Mińsk Mazowiecki, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Gen. Kazimierza Sosnkowskiego 1.
- Mniszów, woj. małopolskie, pow. proszowicki, gm. Nowe Brzesko – Szkoła Podstawowa, Mniszów 4.
- Mojęcice, woj. dolnośląskie, pow. wołowski, gm. Wołów – Szkoła Podstawowa, ul. Wołowska 4.
- Mszana Dolna, woj. małopolskie, pow. limanowski – Szkoła Podstawowa nr 1 w Zespole Szkół Miejskich nr 1, ul. Henryka Sienkiewicza 2.
- Murowana Goślina, woj. wielkopolskie, pow. poznański – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Gen. Tadeusza Kutrzeby 3.
- Mysłowice, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 13 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Ks. Kard. Augusta Hlonda 14.
- Myszków, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 5 w Zespole Szkół Publicznych nr 5, ul. Władysława Sikorskiego 20A.
- Myślibórz, woj. zachodniopomorskie – Gimnazjum, ul. Pionierów 13.
- Myśliszewice, woj. mazowieckie, pow. radomski – Zespół Szkół Ogólnokształcących, Myśliszewice 15.
- Niechłonin, woj. warmińsko-mazurskie, pow. działdowski, gm. Płośnica – Szkoła Podstawowa, Niechłonin 92.
- Niedoradz, woj. lubuskie, pow. nowosolski, gm. Otyń – Zespół Szkół, ul. Marii Markiewiczowej 7.
- Nienadówka, woj. podkarpackie, pow. rzeszowski, gm. Sokołów Małopolski – Szkoła Podstawowa nr 1 w Zespole Szkół nr 1, Nienadówka 686.
- Niesułków, woj. łódzkie, pow. zgierski, gm. Stryków – Szkoła Podstawowa, Niesułków 52.
- Nowa Dęba, woj. podkarpackie, pow. tarnobrzeski – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Leśna 40.
- Nowa Ruda, woj. dolnośląskie, pow. kłodzki – Zespół Szkół Ogólnokształcących, os. Piastowskie 17.
- Nowe Miasteczko, woj. lubuskie, pow. nowosolski – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 6, pl. Strzelecki 2.
- Nowe Radzikowo, woj. mazowieckie, pow. płoński, gm. Czerwińsk nad Wisłą – Szkoła Podstawowa, Nowe Radzikowo 36.
- Nowy Sącz, woj. małopolskie – Gimnazjum nr 3, ul. Królowej Jadwigi 29.
- Oblęgorek, woj. świętokrzyskie, pow. kielecki, gm. Strawczyn – Szkoła Podstawowa w Zespole Placówek Oświatowych, Oblęgorek 133.
- Odrowążek, woj. świętokrzyskie, pow. skarżyski, gm. Bliżyn – Szkoła Podstawowa, Odrowążek 1.
- Okrzeja, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Krzywda – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 1.
- Olecko, woj. warmińsko-mazurskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Tadeusza Kościuszki 20.
- Opoczno, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 3 i Gimnazjum nr 3 w Zespole Szkół Samorządowych nr 3, ul. Armii Krajowej 1.
- Opole, woj. opolskie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Walerego Wróblewskiego 7.
- Orzechów, woj. łódzkie, pow. radomszczański, gm. Kobiele Wielkie – Publiczna Szkoła Podstawowa, Orzechów 2.
- Orzesze, woj. śląskie, pow. mikołowski – Gimnazjum nr 3, ul. Uczniowska 1.
- Ostrowiec Świętokrzyski, woj. świętokrzyskie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 7, ul. Akademicka 20.
- Ostrzeszów, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Łąkowa 1.
- Pajęczno, woj. łódzkie – Zespół Szkół, ul. Henryka Sienkiewicza 5.
- Perzów, woj. wielkopolskie, pow. kępiński – Publiczne Gimnazjum w Zespole Szkół, Perzów 77A.
- Pilawa, woj. mazowieckie, pow. garwoliński – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Leśna 2.
- Piotrków Trybunalski, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 11, ul. Kazimierza Szmidta 3.
- Pisz, woj. warmińsko-mazurskie – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Gustawa Gizewiusza 10.
- Płońsk, woj. mazowieckie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Płocka 56.
- Podzamcze, woj. lubelskie, pow. świdnicki, gm. Mełgiew – Szkoła Podstawowa, Podzamcze 22.
- Ponętów Górny Drugi, woj. wielkopolskie, pow. kolski, gm. Olszówka – Szkoła Podstawowa, Ponętów Górny 44.
- Poznań, woj. wielkopolskie – Gimnazjum nr 42, ul. Św. Jerzego 6/10.
- Promnik, woj. świętokrzyskie, pow. kielecki, gm. Strawczyn – Szkoła Podstawowa w Zespole Placówek Oświatowych, ul. Szkolna 10.
- Prusice, woj. dolnośląskie, pow. trzebnicki – Zespół Szkół, ul. Żmigrodzka 43.
- Pruszków, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Lipowa 31.
- Przasnysz, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Jana Kilińskiego 1.
- Przemyśl, woj. podkarpackie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Henryka Sienkiewicza 3.
- Puławy, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa nr 11, ul. Legionu Puławskiego 8.
- Raciborowice Dolne, woj. dolnośląskie, pow. bolesławiecki, gm. Warta Bolesławiecka – Szkoła Podstawowa, Raciborowice Dolne 3.
- Radom, woj. mazowieckie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 9, ul. Sandomierska 19.
- Radomsko, woj. łódzkie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 9 w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym nr 5, ul. Rolna 65.
- Radomyśl, woj. mazowieckie, pow. siedlecki, gm. Wiśniew – Szkoła Podstawowa w Zespole Oświatowym, Radomyśl 46.
- Rajgród, woj. podlaskie, pow. grajewski – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 24.
- Rasy, woj. łódzkie, pow. bełchatowski, gm. Drużbice – Publiczne Gimnazjum w Drużbicach z siedzibą w Rasach, Rasy 27.
- Rawicz, woj. wielkopolskie – Gimnazjum nr 1, ul. Szarych Szeregów 3.
- Rąbczyn, woj. wielkopolskie, pow. wągrowiecki, gm. Wągrowiec – Gimnazjum nr 3, Rąbczyn 61.
- Rogolin, woj. mazowieckie, pow. białobrzeski, gm. Radzanów – Publiczna Szkoła Podstawowa, Rogolin 4A.
- Roztoka, woj. dolnośląskie, pow. świdnicki, gm. Dobromierz – Zespół Szkół, ul. Jana Pawła II 7/9.
- Rudawa, woj. małopolskie, pow. krakowski, gm. Zabierzów – Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi w Zespole Szkół, ul. Stanisława Polaczaka 25.
- Rudno, woj. pomorskie, pow. tczewski, gm. Pelplin – Szkoła Podstawowa w Zespole Kształcenia i Wychowania, ul. Szkolna 4.
- Ruja, woj. dolnośląskie, pow. legnicki – Gimnazjum, Ruja 61.
- Rutka-Tartak, woj. podlaskie, pow. suwalski – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 12.
- Rzepin, woj. lubuskie, pow. słubicki – Szkoła Podstawowa nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Wojska Polskiego 28.
- Rzerzęczyce, woj. śląskie, pow. częstochowski, gm. Kłomnice – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Szydłowska 91.
- Rzeszów, woj. podkarpackie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Klementyny Hoffmanowej 11.
- Rzgów, woj. wielkopolskie, pow. koniński – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym, ul. Konińska 6.
- Sadlinki, woj. pomorskie, pow. kwidzyński – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Grudziądzka 14A.
- Siciny, woj. dolnośląskie, pow. górowski, gm. Niechlów – Zespół Szkół, Siciny 78.
- Siedlce, woj. dolnośląskie, pow. lubiński, gm. Lubin – Szkoła Podstawowa, Siedlce 29.
- Siedlce, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 9 w Zespole Szkół nr 1, ul. Graniczna 1.
- Siedliszcze, woj. lubelskie, pow. chełmski – Zespół Szkół.
- Siekierczyn, woj. dolnośląskie, pow. lubański – Gminna Szkoła Podstawowa, Siekierczyn 200A.
- Siennica, woj. mazowieckie, pow. miński – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Latowicka 16.
- Skarżysko-Kamienna, woj. świętokrzyskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Sportowa 30.
- Skierniewice, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Henryka Sienkiewicza 14.
- Skrudki, woj. lubelskie, pow. puławski, gm. Żyrzyn – Szkoła Podstawowa, Skrudki 5A.
- Skulsk, woj. wielkopolskie, pow. koniński – Szkoła Podstawowa, ul. Konińska 39.
- Słupsk, woj. pomorskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Witolda Lutosławskiego 23.
- Sobolew, woj. mazowieckie, pow. garwoliński – Publiczna Szkoła Podstawowa i Publiczne Gimnazjum, ul. Tadeusza Kościuszki 17.
- Sokołów Podlaski, woj. mazowieckie – Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące, ul. Ks. Jana Bosko 1.
- Sompolno, woj. wielkopolskie, pow. koniński – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Gimnazjalna 2.
- Sosnowiec, woj. śląskie – Gimnazjum nr 7, ul. Białostocka 17.
- Sosnowiec, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 37 w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 11, ul. Skwerowa 21.
- Stanisławice, woj. małopolskie, pow. bocheński, gm. Bochnia – Zespół Szkół Gminnych, Stanisławice 306.
- Stanisławów, woj. mazowieckie, pow. miński – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 4.
- Starachowice, woj. świętokrzyskie – Gimnazjum nr 3, ul. Leśna 2.
- Stare Babice, woj. mazowieckie, pow. warszawski zachodni – Szkoła Podstawowa, ul. Polna 40.
- Stare Dłutowo, woj. warmińsko-mazurskie, pow. działdowski, gm. Lidzbark – Szkoła Podstawowa, ul. Długa 61.
- Starogard gdański, woj. pomorskie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Zblewska 18.
- Stary Kębłów, woj. mazowieckie, pow. garwoliński, gm. Żelechów – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Stary Kębłów 23.
- Stary Sławacinek, woj. lubelskie, pow. bialski, gm. Biała Podlaska – Szkoła Podstawowa, Stary Sławacinek 72.
- Steklin, woj. kujawsko-pomorskie, pow. toruński, gm. Czernikowo – Szkoła Podstawowa, Steklin 1.
- Sterdyń, woj. mazowieckie, pow. sokołowski – Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Wojska Polskiego 17.
- Straszęcin, woj. podkarpackie, pow. dębicki, gm. Żyraków – Publiczna Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Publicznych, Straszęcin 115.
- Strzegom, woj. dolnośląskie, pow. świdnicki – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Jeleniogórska 19.
- Strzelęcin, woj. wielkopolskie, pow. chodzieski, gm. Chodzież – Szkoła Podstawowa, ul. Strzelce 10.
- Suchedniów, woj. świętokrzyskie, pow. skarżyski – Zespół Szkół, ul. Sportowa 3.
- Suchożebry, woj. mazowieckie, pow. siedlecki – Zespół Szkół Publicznych, ul. Siedlecka 8.
- Sulęcin, woj. wielkopolskie, pow. średzki, gm. Krzykosy – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym, ul. Długa 24.
- Szczawnica, woj. małopolskie, pow. nowotarski – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Główna 12.
- Szczebrzeszyn, woj. lubelskie, pow. zamojski – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Ogrodowa 16.
- Szczecin, woj. zachodniopomorskie – Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Królowej Jadwigi 29.
- Szczyrk, woj. śląskie, pow. bielski – Szkoła Podstawowa nr 3 w Zespole Szkolno-Przedszkolnym, ul. Górska 104.
- Szczytno, woj. warmińsko-mazurskie – Gimnazjum nr 1, ul. Jana Kasprowicza 1.
- Szydłowiec, woj. mazowieckie – Zespół Szkół Ogólnokształcących, ul. Zamkowa 1.
- Szyk, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Jodłownik – Szkoła Podstawowa, Szyk 117.
- Szyszki, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Stoczek Łukowski – Szkoła Podstawowa, Szyszki 66.
- Świdnica, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Karola Marcinkowskiego 4-6.
- Świdnik, woj. lubelskie – Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, ul. Cypriana Kamila Norwida 4.
- Świebodzice, woj. dolnośląskie, pow. świdnicki – Szkoła Podstawowa Nr 6 z Oddziałami Integracyjnymi w Publicznym Zespole Szkół Integracyjnych, ul. Ciernie 30.
- Świebodzin, woj. lubuskie – I Liceum ogólnokształcące, ul. Park Chopina 2.
- Święcany, woj. podkarpackie, pow. jasielski, gm. Skołyszyn – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Publicznych, Święcany 529.
- Świętochłowice, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Fryderyka Chopina 1.
- Świnoujście, woj. zachodniopomorskie – Gimnazjum Publiczne nr 2, ul. Tadeusza Kościuszki 11.
- Talczyn, woj. lubelskie, pow. lubartowski, gm. Kock – Szkoła Podstawowa, Talczyn 160.
- Tczew, woj. pomorskie – Zespół Szkół Budowlanych i Odzieżowych, ul. Bałdowska 19.
- Tereszpol-Kukiełki, woj. lubelskie, pow. biłgorajski, gm. Tereszpol – Szkoła Podstawowa, Tereszpol-Kukiełki 32.
- Tłuczań, woj. małopolskie, pow. wadowicki, gm. Brzeźnica – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym, Tłuczań 157A.
- Trzcianka, woj. wielkopolskie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Władysława Sikorskiego 36.
- Tuczępy, woj. świętokrzyskie, pow. buski – Zespół Placówek Oświatowych, Tuczępy 33.
- Turek, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. 3 Maja 29.
- Twardocice, woj. dolnośląskie, pow. złotoryjski, gm. Pielgrzymka – Szkoła Podstawowa, Twardocice 53.
- Tyniowice, woj. podkarpackie, pow. jarosławski, gm. Roźwienica – Szkoła Podstawowa, Tyniowice 1.
- Warszawa, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 127, ul. Kowieńska 12/20.
- Warszawa, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 289, ul. Władysława Broniewskiego 99A.
- Warszawa, woj. mazowieckie – XII Liceum Ogólnokształcące, ul. Sienna 53.
- Wąsosz, woj. dolnośląskie, pow. górowski – Publiczne Gimnazjum, ul. Zacisze 10.
- Wąsosz, woj. podlaskie, pow. grajewski – Szkoła Podstawowa, ul. Piaskowa 31.
- Wąsosze, woj. wielkopolskie, pow. koniński, gm. Ślesin – Szkoła Podstawowa, Wąsosze 73.
- Węglewice, woj. łódzkie, pow. wieruszowski, gm. Galewice – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 9.
- Wielgie, woj. kujawsko-pomorskie, pow. lipnowski – Publiczne Gimnazjum w Zespole Placówek Oświatowych, ul. Szkolna 5.
- Wielkie Oczy, woj. podkarpackie, pow. lubaczowski – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Publicznych, ul. Leśna 13.
- Wieluń, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 2, os. Kard. Stefana Wyszyńskiego 30A.
- Wierbka, woj. śląskie, pow. zawierciański, gm. Pilica – Szkoła Podstawowa nr 2 w Zespole Szkół, ul. Szkolna 3.
- Wierzchlas, woj. łódzkie, pow. wieluński – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 48.
- Wiśniowa Góra, woj. łódzkie, pow. łódzki wschodni, gm. Andrespol – Szkoła Podstawowa, ul. Tuszyńska 32.
- Włocławek, woj. kujawsko-pomorskie – Szkoła Podstawowa nr 7, ul. Włodzimierza Gniazdowskiego 7.
- Wodzisław Śląski, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 9 w Zespole Szkół nr 1, ul. Armii Ludowej 11.
- Wola Kamocka, woj. łódzkie, pow. piotrkowski, gm. Grabica – Szkoła Podstawowa.
- Wola Okrzejska, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Krzywda – Szkoła Podstawowa, Wola Okrzejska 105.
- Wolbrom, woj. małopolskie, pow. olkuski – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Mariacka 28.
- Wołczyn, woj. opolskie, pow. kluczborski – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Henryka Sienkiewicza 4.
- Wólka, woj. wielkopolskie, pow. słupecki, gm. Strzałkowo – Publiczna Szkoła Podstawowa, Wólka 1.
- Wrocław, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 75 z Oddziałami Integracyjnymi w Zespole Szkół nr 21, ul. Piotra Ignuta 28.
- Września, woj. wielkopolskie – Liceum Ogólnokształcące, ul. Witkowska 1.
- Zakrzew, woj. mazowieckie, pow. radomski – Publiczne Gimnazjum nr 1, Zakrzew 58D.
- Zalesie, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Kamienica – Szkoła Podstawowa, Zalesie 159.
- Zamość, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Lwowska 15.
- Zarzecz Łukowski, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Łuków – Szkoła Podstawowa, Zarzecz Łukowski 54.
- Zelów, woj. łódzkie, pow. bełchatowski – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Stefana Żeromskiego 51.
- Zielona Góra, woj. lubuskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Kard. Stefana Wyszyńskiego 17.
- Ziębice, woj. dolnośląskie, pow. ząbkowicki – Szkoła Podstawowa nr 2, pl. Wolności 1.
- Zręczyce, woj. małopolskie, pow. wielicki, gm. Gdów – Szkoła Podstawowa, Zręczyce 222.
- Żary, woj. lubuskie – Szkoła podstawowa nr 3, ul. 9 Maja 8.
- Żelisławice, woj. śląskie, pow. będziński, gm. Siewierz – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym, ul. Przyszłości 9
- Żmudź, woj. lubelskie, pow. chełmski – Zespół Szkół, Żmudź 10.
- Żory, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 9 w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 9, ul. Rybnicka 226.
- Żuromin, woj. mazowieckie – Gimnazjum nr 2 w Zespole Szkół nr 2, ul. Wiatraczna 2.
- Żyrardów, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 7 w Zespole Szkół Publicznych nr 7, ul. Franklina Roosevelta 2.
- Żytno, woj. łódzkie, pow. radomszczański – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Ogrodowa 16.
VI. Inne obiekty im. Henryka Sienkiewicza
- Kraków, woj. małopolskie – Stowarzyszenie Artystyczne i Naukowe im. Henryka Sienkiewicza „2016”.
- Lublin, woj. lubelskie – Towarzystwo im. Henryka Sienkiewicza, ul. Żelazowej Woli 17 lok. 12.
- Łuków, woj. lubelskie – Miejska Biblioteka Publiczna im. Henryka Sienkiewicza, ul. Ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego 24.
- Płońsk, woj. mazowieckie – Miejska Biblioteka Publiczna im. Henryka Sienkiewicza, ul. Północna 15B.
Władysław Stanisław Reymont
Władysław Stanisław Reymont, właśc. Stanisław Władysław Rejment (ur. 7 maja 1867 r. w Kobielach Wielkich, zm. 5 grudnia 1925 r. w Warszawie) – pisarz, prozaik i nowelista, jeden z głównych przedstawicieli realizmu z elementami naturalizmu w prozie Młodej Polski, społecznik i działacz patriotyczny, odznaczony Orderem Orła Białego (2018 – pośmiertnie), Kawaler Wielkiej Wstęgi Orderu Odrodzenia Polski (1924), Komandor francuskiej Legii Honorowej (1925), laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za czterotomową „epopeję chłopską” pt. Chłopi (1924); pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
I. Szlaki Reymontowskie
A. Szlak im. Władysława Reymonta (pieszy)
Sieradz – Kłocko – Charłupia Wielka – Oraczew – Dąbrówka – Wróblew – Ocin – Kobierzycko – Sędzice – Inczew – Tubądzin – Gołuchy – Małków – Warta; znaki zielone, długość 34,3 km.
Trasa przebiega przez miejscowości, w których mieszkał, bywał i tworzył autor „Chłopów” i „Ziemi obiecanej”, a także pozwala poznać krajobraz i zabytki tej części województwa łódzkiego.
B. Szlak „Śladami Władysława Reymonta” (rowerowy)
Skierniewice (0,0) – Godzianów (12,5) – Słupia (21,0) – Rogów (28,0) – Przyłęk Duży (32,0) – Lipce Reymontowskie (40,0) – Chlebów (43,0) – Maków (50,0) – Mokra Lewa (55,5) – Skierniewice (60,0); znaki czerwone.
Szlak rowerowy prowadzi przez miejscowości związane z życiem i twórczością najsłynniejszego polskiego pisarza urodzonego i tworzącego na Ziemi Łódzkiej.
II. Miejscowości i obiekty zagraniczne
A. Belgia:
- Bruksela – podróż w 1888 r.; udział w Zjeździe Towarzystwa Teozoficznego w 1894 r.
- Ostenda, prow. Flandria Zachodnia – podróż w 1894 r.
B. Białoruś:
- Florianów, obw. brzeski, rejon lachowicki – pobyt wraz z Elizą Orzeszkową w d. majątku Bochwiców w 1909 r.
- Grodno – udział w jubileuszu Elizy Orzeszkowej w 1907 r.
C. Francja:
- Beg Meil, reg. Bretania, depart. Finistère – podróż w 1902 r.
- Nicea, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Alpy Nadmorskie – pobyt na kuracji w 1924 r.
- Ouarville, Region Centralny, depart. Eure-et-Loir – pobyt w 1899 r. u Henryka Gierczyńskiego.
- Paryż – wielokrotne podróże, m.in. w latach 1888, 1894, 1898 i 1925.
D. Niemcy:
- Berlin – podróż w 1894 r.; Brama Brandenburska, Hotel Aldon, Alexanderplatz [Plac Aleksandra], „Czerwony Ratusz” [Rotes Rathaus], fontanna Neptuna, kościół Marienkirche, Berliner Dom [Katedra Berlińska], Reichstag (ob. siedziba Bundestagu), teatr operowy [Staatsoper Unter den Linden], zamek Bellevue, Kolumna Zwycięstwa [Siegessäule] w parku Tiergarten, Wyspa Muzeów [Museumsinsel] z Muzeum Pergamonu, Muzeum Egipskim i Starą Galerią Narodową, pałac Charlottenburg, Wieża Grunewaldzka [Grunewaldturm] z widokiem na rzekę Hawelę, bazylika katedralna św. Jadwigi przy Bebelplatz, pałac myśliwski Grünewald [ob. muzeum], arsenał.
- Kolonia, Nadrenia Północna-Westfalia – podróż w 1894 r.
- Magdeburg, Saksonia-Anhalt – podróż w 1894 r.; Stare Miasto, ratusz, katedra św. Maurycego i św. Katarzyny, zespół klasztorny Norbertanów z kościołem NMP, kościół Augustianów [tzw. Waloński], kościół św. Piotra, kościół św. Jana, Jeździec Magdeburski (oryginał w Kulturhistorisches Museum; wierna kopia na Alter Markt).
E. Stany Zjednoczone:
- Buffalo, stan Nowy Jork, hrab. Erie – podróż w latach 1919-20; katedra św. Pawła, bazylika św. Wojciecha, Darwin D. Martin House Complex, Buffalo and Erie County Historical Society, Asbury Delaware Church, rynek na Broadwayu (tzw. Broadway Market).
- Chicago, stan Illinois – podróż w latach 1919-20; Władysław St. Reymont delegowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, jeździł z odczytami po koloniach polskich; Reliance Building (ob. Hotel Burnham), kościół Św. Trójcy, Muzeum Historii Naturalnej przy Lake Shore Drive, na brzegu jeziora Michigan.
- Filadelfia, stan Pensylwania – podróż w 1919 r. celem zdobycia poparcia polonii dla pożyczki narodowej rozpisanej przez rząd polski; City Hall (ratusz), Independence Hall – miejsce podpisania Deklaracji Niepodległości oraz Konstytucji Stanów Zjednoczonych.
- Nowy Jork, stan Nowy Jork – podróż w latach 1919-20.
F. Wielka Brytania:
- Londyn, Anglia – podróż w 1888 r.; udział w Zjeździe Towarzystwa Teozoficznego w 1894 r.
G. Włochy:
- Padwa, reg. Wenecja Euganejska – podróż w 1895 r.; katedra Wniebowzięcia NMP i baptysterium, bazylika św. Antoniego, Casa de Ezzelino, Logia del Consiglio, Palazzo Della Regione, Palazzo del Capitanio, plac Prato della Valle.
- Sorrento, reg. Kampania, rejon Neapol – podróż w 1899 r.; Piazza della Vittoria, Piazza Tasso, sanktuarium Madonna del Carmine, katedra Il Duomo, bazylika św. Antoniego, kościół św. Franciszka z Asyżu.
III. Miejscowości i obiekty w Polsce
- Charłupia Mała, woj. łódzkie, pow. sieradzki, gm. Sieradz – udział w pogrzebie Stanisława Graevego; cmentarz, kościół Narodzenia NMP.
- Charłupia Wielka, woj. łódzkie, pow. sieradzki, gm. Wróblew – d. majątek Władysława St. Reymonta, w którym przebywał wraz z żoną Aurelią Szabłowską w latach 1912-13, dwór, kościół św. Bartłomieja Apostoła.
- Częstochowa, woj. śląskie – aleja Najświętszej Maryi Panny, zespół klasztorny oo. Paulinów na Jasnej Górze, bazylika Znalezienia Krzyża Świętego i Narodzenia NMP, Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej z cudownym obrazem Czarnej Madonny; w 1894 r. Władysław St. Reymont wziął udział w pielgrzymce, z której napisał relację, uważaną dziś przez historyków literatury za klasyczny przykład reportażu; udział w Krajowej Wystawie Przemysłu i Rolnictwa w 1909 r.
- Czyżów Szlachecki, woj. świętokrzyskie, pow. sandomierski, gm. Zawichost – wizyta u Józefa Targowskiego; pałac (ob. hotel).
- Gniezno, woj. wielkopolskie – Sąd Okręgowy powierzył Władysławowi St. Reymontowi funkcję ławnika.
- Gorazdowo, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński, gm. Kołaczkowo – Władysław St. Reymont gościł u Józefa i Marii Żychlińskich.
- Inczew, woj. łódzkie, pow. sieradzki, gm. Wróblew – wizyty w latach 1912-13; dwór Walewskich.
- Kobiele Wielkie, woj. łódzkie, pow. radomszczański – miejsce urodzenia, obelisk na miejscu domu, w którym urodził się pisarz, kościół św. Anny.
- Kobierzycko, woj. łódzkie, pow. sieradzki, gm. Wróblew – wielokrotne wizyty u Feliksa Radońskiego; zespół dworsko-parkowy.
- Kołaczkowo, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński – d. majątek Władysława St. Reymonta, dworek (ob. Gminny Ośrodek Kultury z biblioteką i Izbą Pamięci Władysława Reymonta), tablica pamiątkowa, park, pomnik Władysława Reymonta z Jagną i Boryną; we dworze odwiedzali pisarza m.in. Adam Grzymała Siedlecki, Kornel Makuszyński, Zenon Przesmycki, Wincenty Witos, Maciej Rataj i Władysław Grabski; na Zjeździe PSL „Piast” w 1925 r. nadano pisarzowi honorowe członkostwo Stronnictwa.
- Kraków, woj. małopolskie – miejsce ślubu z Aurelią Szabłowską z domu Schatzschnejder; kościół oo. Karmelitów p.w. Nawiedzenia NMP na Piasku.
- Krosnowa, woj. łódzkie, pow. skierniewicki, gm. Słupia – miejsce zamieszkania w młodości.
- Krynica-Zdrój, woj. małopolskie, pow. nowosądecki – pobyt w uzdrowisku.
- Lipce Reymontowskie, woj. łódzkie, pow. skierniewicki – miejsce, gdzie Władysław St. Reymont umieścił akcję powieści „Chłopi”; domek dróżnika, w którym w latach 1888-93 przebywał pisarz, tablica pamiątkowa; Muzeum Regionalne im. Władysława Stanisława Reymonta.
- Łódź, woj. łódzkie – pobyt, podczas którego pisarz zbierał materiały do „Ziemi obiecanej” – powieści na zamówienie warszawskiego „Kuriera Codziennego”; Muzeum Miasta Łodzi.
- Maków, woj. łódzkie, pow. skierniewicki – kościół par. św. Wojciecha, cmentarz kościelny, na którym spoczywa Jan Boryna – pierwowzór bohatera „Chłopów”.
- Małków, woj. łódzkie, pow. sieradzki, gm. Warta – wizyty w latach 1912-13; zespół pałacowo-parkowy.
- Miłosław, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński – wizyta u Józefa Kościelskiego; zespół pałacowo-parkowy.
- Paruszewo, woj. wielkopolskie, pow. słupecki, gm. Strzałkowo – wizyta u rodziny Hulewiczów i Błociszewskich; zespół pałacowo-parkowy.
- Prażki, woj. łódzkie, pow. tomaszowski, gm. Będków – miejsca zamieszkania w latach 1880-1906; dom rodzinny Rejmentów, pamiątkowy obelisk.
- Pyzdry, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński – wielokrotne odwiedziny w latach 1923-25, rynek, zespół pofranciszkański z klasztorem (ob. Muzeum Regionalne) i kościołem p.w. Ścięcia Głowy św. Jana Chrzciciela, kościół farny p.w. Narodzenia NMP.
- Rogów, woj. łódzkie, pow. brzeziński – miejsce pracy w charakterze pomocnika dozorcy plantowego na Drodze Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej.
- Suchodębie, woj. łódzkie, pow. kutnowski, gm. Łanięta – dwór i park krajobrazowy.
- Skierniewice, woj. łódzkie – ratusz miejski, zespół pałacowo-parkowy z pałacem arcybiskupów gnieźnieńskich, bramą parkową i dwoma kordegardami; kościół św. Stanisława BM, kościół św. Jakuba Apostoła, parowozownia przy ul. Łowickiej, dworzec kolejowy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.
- Tubądzin, woj. łódzkie, pow. sieradzki, gm. Wróblew – wizyty w latach 1912-13; zespół dworski (ob. Muzeum Walewskich – oddział Muzeum Okręgowego w Sieradzu), kościół św. Wawrzyńca.
- Tuszyn, woj. łódzkie, pow. łódzki wschodni – miejsce pobytu w dzieciństwie, kościół par. św. Witalisa Męczennika.
- Warszawa, woj. mazowieckie – bazylika Świętego Krzyża przy ul. Krakowskie Przedmieście 3, urna z sercem Władysława Reymonta w świątyni, Cmentarz Powązkowski z grobem pisarza, Muzeum Narodowe z portretem Władysława St. Reymonta pędzla Jacka Malczewskiego.
- Wierzchosławice, woj. małopolskie, pow. tarnowski – udział w dożynkach i zjeździe chłopskim w 1925 r., gdzie Wincenty Witos witał Władysława St. Reymonta jako członka PSL „Piast”.; Dom Ludowy im. Wincentego Witosa, kościół p.w. Matki Bożej Pocieszenia.
- Winna Góra, woj. wielkopolskie, pow. średzki, gm. Środa Wielkopolska – wizyta u rodziny Mańkowskich w latach 1923-25; pałac, park krajobrazowy, kościół św. Michała Archanioła.
- Wisła, woj. śląskie, pow. cieszyński – pobyt u Juliana Ochorowicza w 1901 r.; karczma (ob. Muzeum Beskidzkie im. Andrzeja Podżorskiego), pałacyk myśliwski Habsburgów, kościół św. Apostołów Piotra i Pawła.
- Wolbórz, woj. łódzkie, pow. piotrkowski – zespół pałacowo-parkowy biskupów kujawskich (ob. zespół szkół rolniczych), kolegiata św. Mikołaja; pisarz bywał tu, aby przysłuchiwać się rozprawom sądowym i poznać gwarowy język podsądnych, co później wykorzystał w powieści „Chłopi”.
- Wrocław, woj. dolnośląskie – podróż ze spirytystą Puszowem w 1886 r.; Stare Miasto, rynek, ratusz, archikatedra św. Jana Chrzciciela oraz kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomiej na Ostrowie Tumskim, kościół NMP na Piasku, Uniwersytet Wrocławski, Dworzec Główny.
- Września, woj. wielkopolskie – miejsce wygłoszonych prelekcji; pisarz utrzymywał kontakty z Kołem Chrześcijańskiego Związku Kolejarzy, m.in. ufundował bibliotekę.
- Zakopane, woj. małopolskie, pow. tatrzański – liczne podróże, m.in. pobyt na kuracji w 1900 r.
- Żydowo, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński, gm. Kołaczkowo – pisarz gościł tu u Seweryna Sośnickiego podczas remontu dworu w Kołaczkowie.
IV. Pomniki Władysława Stanisława Reymonta
- Kołaczkowo, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński – pomnik Władysława St. Reymonta z Jagną i Boryną – bohaterami „Chłopów”.
- Łódź, woj. łódzkie – pomnik [tzw. „Kufer Reymonta” – część Galerii Wielkich Łodzian] przed pałacem Kindermanna, przy ul. Piotrkowskiej.
- Łódź – pomnik przy pl. Władysława St. Reymonta.
- Małków, woj. łódzkie, pow. sieradzki, gm. Warta – popiersie w zespole pałacowo-parkowym.
- Odolanów, woj. wielkopolskie, pow. ostrowski – popiersie w Alei Polskich Noblistów na terenie Parku Natury.
- Radomsko, woj. łódzkie – popiersie przy ul. Gabriela Narutowicza.
- Złotoryja, woj. dolnośląskie – pomnik na pl. Władysława St. Reymonta.
V. Szkoły im. Władysława Stanisława Reymonta
- Bądkowo, woj. kujawsko-pomorskie, pow. aleksandrowski – Publiczne Gimnazjum, ul. Włocławska 13.
- Będków, woj. łódzkie, pow. tomaszowski – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym, ul. Władysława St. Reymonta11.
- Bielsk Podlaski, woj. podlaskie – Zespół Szkół nr 3, ul. Widowska 1.
- Bierutów, woj. dolnośląskie, pow. oleśnicki – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, pl. Kościelny 2.
- Brzeziny, woj. łódzkie – Gimnazjum, ul. Bohaterów Warszawy 4.
- Bukowno, woj. małopolskie, pow. olkuski – Szkoła Podstawowa nr 2 w Zespole Szkół nr 2, ul. Sławkowska 133.
- Charłupia Wielka, woj. łódzkie, pow. sieradzki, gm. Wróblew – Szkoła Podstawowa, Charłupia Wielka 116.
- Chodecz, woj. kujawsko-pomorskie, pow. włocławski – Zespół Szkół, ul. Kaliska 9/11.
- Chorzele, woj. mazowieckie, pow. przasnyski – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Szkolna 4.
- Chotcze, woj. mazowieckie, pow. łosicki, gm. Łosice – Szkoła Podstawowa, Chotcze 71.
- Chynów, woj. mazowieckie, pow. grójecki – Publiczne Gimnazjum, Chynów 42B.
- Cicibór Duży, woj. lubelskie, pow. bialski, gm. Biła Podlaska – Publiczne Gimnazjum, Cicibór Duży 1A.
- Cisie-Zagrudzie, woj. mazowieckie, pow. siedlecki, gm. Kotuń – Szkoła Podstawowa.
- Cychry, woj. zachodniopomorskie, pow. myśliborski, gm. Dębno – Szkoła Podstawowa, ul. Jana Pawła II 85.
- Czartajew, woj. podlaskie, pow. siemiatycki, gm. Siemiatycze – Zespół Szkół Rolniczych, ul. Długa 130.
- Czermno, woj. mazowieckie, pow. płocki, gm. Gąbin – Szkoła Podstawowa, Czermno 52.
- Częstochowa, woj. śląskie – Zespół Szkół, ul. Krakowska 80F.
- Dobryszyce, woj. łódzkie, pow. radomszczański – Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego, ul. Szkolna 4.
- Domaniewice, woj. łódzkie, pow. łowicki – Gimnazjum Publiczne, ul. Główna 13A.
- Gąsewo Poduchowne, woj. mazowieckie, pow. makowski, gm. Sypniewo – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Władysława St. Reymonta 12.
- Glinojeck, woj. mazowieckie, pow. ciechanowski – Liceum Ogólnokształcące, ul. Płocka 7.
- Gołaczewy, woj. małopolskie, pow. olkuski, gm. Wolbrom – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Stara Wieś 17A.
- Gołębiewek Nowy, woj. łódzkie, pow. kutnowski, gm. Kutno – Zespół Szkół, Gołębiewek Nowy 54.
- Grobla, woj. małopolskie, pow. bocheński, gm. Drwinia – Publiczna Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Grobla 134.
- Kleszczów, woj. łódzkie, pow. bełchatowski – Gimnazjum, ul. Sportowa 8.
- Kłodzko, woj. dolnośląskie – Gimnazjum Publiczne, ul. Romualda Traugutta 1A.
- Kobiele Wielkie, woj. łódzkie, pow. radomszczański – Publiczna Szkoła Podstawowa i Publiczne Gimnazjum, ul. Szkolna 4.
- Kołaczkowo, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński – Zespół Szkolno-Przedszkolny, pl. Władysława St. Reymonta 4.
- Konstancin-Jeziorna, woj. mazowieckie, pow. piaseczyński – Zespół Szkół, ul. Mirkowska 39.
- Koziebrody, woj. mazowieckie, pow. płoński, gm. Raciąż – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Koziebrody 2.
- Krzyżanowo, woj. wielkopolskie, pow. śremski, gm. Śrem – Szkoła Podstawowa, Krzyżanowo 44.
- Legnica, woj. dolnośląskie – Centrum Kształcenia Ustawicznego, ul. Lotnicza 26.
- Lipce reymontowskie, woj. łódzkie, pow. skierniewicki – Szkoła Podstawowa i Publiczne Gimnazjum, ul. Władysława St. Reymonta 15.
- Lipia Góra, woj. wielkopolskie, pow. chodzieski, gm. Szamocin – Zespół Szkół, Lipia Góra 64.
- Lublin, woj. lubelskie – Zespół Szkół Odzieżowo-Włókienniczych, ul. Spokojna 10.
- Lubsko, woj. lubuskie, pow. żarski – Zespół Szkół Technicznych, ul. Powstańców Wielkopolskich 2.
- Łowicz, woj. łódzkie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3, ul. Powstańców 1863 r. 12D.
- Łódź, woj. łódzkie – Publiczne Gimnazjum nr 42, ul. Stanisława Dubois 7/9.
- Łódź, woj. łódzkie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 14, ul. Henryka Siemiradzkiego 4/8.
- Łuków, woj. lubelskie – Zespół Szkół nr 3, ul. Międzyrzecka 70.
- Małaszewicze, woj. lubelskie, pow. bialski, gm. Terespol – Zespół Szkół, ul. Kolejarzy 16.
- Marcinowice, woj. dolnośląskie, pow. jaworski, gm. Mściwojów – Publiczne Gimnazjum, Marcinowice 57.
- Mogilno Duże, woj. łódzkie, pow. pabianicki, gm. Dobroń – Szkoła Podstawowa, Mogilno Duże 21.
- Morąg, woj. warmińsko-mazurskie, pow. ostródzki – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Stefana Żeromskiego 26.
- Namysłów, woj. opolskie – Szkoła Podstawowa nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Władysława St. Reymonta 56.
- Niwiski, woj. mazowieckie, pow. siedlecki, gm. Mokobody – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Rynek 21.
- Oborniki Śląskie, woj. dolnośląskie, pow. trzebnicki – Powiatowy Zespół Szkół, ul. Parkowa 8.
- Odechów, woj. mazowieckie, pow. radomski, gm. Skaryszew – Publiczna Szkoła Podstawowa, Odechów 77.
- Opole, woj. opolskie – Publiczne Gimnazjum nr 2, ul. Władysława St. Reymonta 43.
- Ostrów Wielkopolski, woj. wielkopolskie – II Liceum Ogólnokształcące, ul. Wrocławska 48.
- Otwock, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Karczewska 14/16.
- Pasierbiec, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Limanowa – Zespół Szkół.
- Pątnów, woj. łódzkie, pow. wieluński – Zespół Szkół Samorządowych, Pątnów 105.
- Pielgrzymka, woj. dolnośląskie, pow. złotoryjski – Gimnazjum, Pielgrzymka 109A.
- Pieniężno, woj. warmińsko-mazurskie, pow. braniewski – Zespół Szkół Licealnych i Zawodowych, ul. Szkolna 11.
- Piotrków Trybunalski, woj. łódzkie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych i Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych nr 3, ul. Władysława Broniewskiego 16.
- Podborze, woj. małopolskie, pow. dąbrowski, gm. Olesno – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Breń 3.
- Podlasie, woj. mazowieckie, pow. płocki, gm. Łąck – Szkoła Podstawowa w Nowej Wsi, Podlasie 19.
- Pogwizdów, woj. dolnośląskie, pow. jaworski, gm. Paszowice – Zespół Szkolno-Przedszkolny, Pogwizdów 38.
- Porąbka Uszewska, woj. małopolskie, pow. brzeski, gm. Dębno – Publiczna Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Porąbka Uszewska 306.
- Poznań, woj. wielkopolskie – Zespół Szkół Odzieżowych, ul. Kazimierza Wielkiego 17.
- Przyrów, woj. śląskie, pow. częstochowski – Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Szkolna 44.
- Radom, woj. mazowieckie – Zespół Szkół Agrotechnicznych i Gospodarki Żywnościowej, ul. Wośnicka 125.
- Radomsko, woj. łódzkie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 4 i Gimnazjum nr 2 w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym nr 3, ul. Szkolna 4.
- Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Władysława St. Reymonta 14.
- Rębielice Królewskie, woj. śląskie, pow. kłobucki, gm. Popów – Szkoła Podstawowa w Gminnym Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 3, ul. Szkolna 1.
- Rokiciny-Kolonia, woj. łódzkie, pow. tomaszowski, gm. Rokiciny – Szkoła Podstawowa, ul. Henryka Sienkiewicza 17.
- Rosochata, woj. dolnośląskie, pow. legnicki, gm. Kunice – Szkoła Podstawowa, Rosochata 65.
- Sieradz, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Tadeusza Kościuszki 14.
- Skotniki, woj. świętokrzyskie, pow. sandomierski, gm. Samborzec – Publiczna Szkoła Podstawowa, Skotniki 64.
- Słupsk, woj. pomorskie – Zespół Szkół Agrotechnicznych, ul. Szczecińska 36.
- Sokołów Podlaski, woj. mazowieckie – Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego, ul. Oleksiaka Wichury 3.
- Solec, woj. mazowieckie, pow. gostyniński, gm. Gostynin – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkoły Podstawowej i Gimnazjum, Solec 6.
- Starokrzepice, woj. śląskie, pow. kłobucki, gm. Krzepice – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Oleska 250.
- Stoczek, woj. mazowieckie, pow. węgrowski – Gimnazjum, ul. Armii Krajowej 1.
- Stróżewo, woj. mazowieckie, pow. płoński, gm. Załuski – Szkoła Podstawowa, Stróżewo 50.
- Szczutowo, woj. mazowieckie, pow. sierpecki – Szkoła Podstawowa, ul. Lipowa 2.
- Szydłów, woj. łódzkie, pow. piotrkowski, gm. Grabica – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, Szydłów 57.
- Szydłów, woj. świętokrzyskie, pow. staszowski – Publiczne Gimnazjum, ul. Szkolna 12.
- Ściegny, woj. dolnośląskie, pow. jeleniogórski, gm. Podgórzyn – Szkoła Podstawowa.
- Tęgoborze, woj. małopolskie, pow. nowosądecki, gm. Łososina Dolna – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, Tęgoborze 193.
- Trzebnice, woj. dolnośląskie, pow. polkowicki, gm. Chocianów – Szkoła Podstawowa, Trzebnice 113A.
- Tuszyn, woj. łódzkie, pow. łódzki wschodni – Gimnazjum nr 2, ul. Ks. Józefa Poniatowskiego 11.
- Ubocze, woj. dolnośląskie, pow. lwówecki, gm. Gryfów Śląski – Publiczna Szkoła Podstawowa, Ubocze 169.
- Waleńczów, woj. śląskie, pow. kłobucki, gm. Opatów – Zespół Szkół, ul. Częstochowska 8.
- Warszawa, woj. mazowieckie – LII Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół nr 18, ul. Stefana Żeromskiego 81.
- Warszawa, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 206 w Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi nr 41, ul. Bartnicza 2.
- Warta Bolesławiecka, woj. dolnośląskie, pow. bolesławiecki – Szkoła Podstawowa, Warta Bolesławiecka 29.
- Wiączyń Dolny, woj. łódzkie, pow. łódzki wschodni, gm. Nowosolna – Gimnazjum, Wiączyń Dolny 18.
- Wisła, woj. śląskie, pow. cieszyński – Zespół Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich, ul. Władysława St. Reymonta 2.
- Witoszyce, woj. dolnośląskie, pow. górowski, gm. Góra – Zespół Szkół, Witoszyce 10.
- Wólka Gościeradowska, woj. lubelskie, pow. kraśnicki, gm. Gościeradów – Zespół Szkół, Wólka Gościeradowska 72A.
- Wysoka, woj. dolnośląskie, pow. polkowicki, gm. Przemków – Publiczna Szkoła Podstawowa, Wysoka 16A.
- Wyśmierzyce, woj. mazowieckie, pow. białobrzeski – Publiczne Gimnazjum, ul. Marii Konopnickiej 1.
- Zabrodzie, woj. mazowieckie, pow. wyszkowski – Zespół Szkół, ul. Władysława St. Reymonta 47.
- Zakrzówek, woj. lubelskie, pow. kraśnicki – Zespół Szkół nr 1, ul. Michała Wójtowicza 35.
- Zawidz, woj. mazowieckie, pow. sierpecki – Gimnazjum Publiczne w Zespole Szkół Samorządowych, ul. Mazowiecka 47B.
- Złocieniec, woj. zachodniopomorskie, pow. drawski – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Fryderyka Chopina 10.
- Żłobizna, woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Skarbimierz – Zespół Szkół Rolniczych, Żłobizna 80.
VI. Inne obiekty im. Władysława Stanisława Reymonta
- Bielsko-Biała, woj. śląskie – Prywatne Muzeum Literatury im. Władysława Reymonta, ul. Józefa Pankiewicza 1.
- Brzeźnio, woj. łódzkie, pow. sieradzki – Gminna Biblioteka Publiczna im. Władysława St. Reymonta, ul. Wspólna 45.
- Lipce Reymontowskie, woj. łódzkie, pow. skierniewicki – Muzeum Regionalne im. Władysława Stanisława Reymonta, ul. Wiatraczna 10.
- Łódź, woj. łódzkie – Port Lotniczy Łódź im. Władysława Reymonta Sp. z o.o., ul. Gen. Stanisława Maczka 35.
- Męcinka, woj. dolnośląskie, pow. jaworski – Gminna Biblioteka Publiczna im. Władysława Reymonta, Męcinka 10.
- Skierniewice, woj. łódzkie – Miejska Biblioteka Publiczna im. Władysława Reymonta, ul. Mszczonowska 43A.
- Warszawa, woj. mazowieckie – Stowarzyszenie Dziennikarzy im. Władysława Stanisława Reymonta, al. Wilanowska 204.
Czesław Miłosz
Czesław Miłosz (ur. 30 czerwca 1911 r. w Szetejniach na Auksztocie, zm. 14 sierpnia 2004 r. w Krakowie) – prawnik i dyplomata, poeta, prozaik, eseista, historyk literatury, tłumacz; w latach 1951-89 na emigracji (do 1960 we Francji, następnie w USA); w Polsce do 1980 obłożony cenzurą; profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley i Uniwersytetu Harvarda, członek Polskiej Akademii Umiejętności i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, doktor honoris causa wielu uczelni, m.in. Uniwersytetu Michigan w Ann Arbor (1977), Uniwersytetu Nowojorskiego (1981), Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1981), Uniwersytetu Jagiellońskiego (1989), Uniwersytetu Harvarda (1989), Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie (1991) oraz Uniwersytetu Bolońskiego i Uniwersytetu Rzymskiego „La Sapienza” (1992); Kawaler Orderu Orła Białego (1994), Kawaler litewskiego Orderu Wielkiego Księcia Giedymina, odznaczony Medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” (1989) oraz National Medal of Arts (1989), laureat Neustadt International Prize for Literature (1978), Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za całokształt twórczości (1980), Nagrody literackiej Nike (1998) i Nagrody Obojga Narodów, przyznawanej przez Prezydium Zgromadzenia Poselskiego Sejmu Republiki Litewskiej i Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (2002), Honorowy Obywatel Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa (1993) i miasta Wilna (2001); pochowany w Krypcie Zasłużonych w podziemiach kościoła oo. Paulinów na Skałce w Krakowie.
I. Miejscowości i obiekty zagraniczne
A. Francja:
- Brie-Comte-Robert, reg. Île-de-France, depart. Sekwana i Marna – miejsce zamieszkania w 1953 r.
- Maisons-Laffitte, reg. Île-de-France, depart. Yvelines – pobyt w Instytucie Literackim kierowanym przez Jerzego Giedroycia, gdzie pisarz zaprzyjaźnia się z Zygmuntem Hertzem i Józefem Czapskim.
- Montgeron, reg. Île-de-France, depart. Essonne – miejsca zamieszkania w 1956 r., gdzie po raz pierwszy odwiedza pisarza późniejszy wieloletni jego przyjaciel – Zbigniew Herbert.
- Paryż – podróże w 1931 r., kiedy po raz pierwszy spotyka Oskara Miłosza i w 1934 r. jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej; praca jako attaché kulturalny PRL i pobyt na emigracji.
B. Litwa:
- Kowno – nadanie doktoratu honoris causa (1992); Stare Miasto, ratusz zw. „Białym Łabędziem” (ob. muzeum), bazylika archikatedralna św. Apostołów Piotra i Pawła, kościół św. Michała Archanioła na Nowym Mieście (d. sobór prawosławny), ruiny zamku.
- Szetejnie, obw. kowieński, rejon kiejdański – miejsce urodzenia oraz pobytu w dzieciństwie i młodości; dom rodzinny (ob. muzeum).
- Świętobrość, obw. kowieński, rejon kiejdański – miejsce chrztu (1911); kościół Przemienienia Pańskiego.
- Wilno – miejsce zamieszkania oraz edukacji w dzieciństwie i młodości; Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta (ob. nieistniejące), Uniwersytet Stefana Batorego (ob. Uniwersytet Wileński); praca w Polskim Radiu (1935); wizyta w klasztorze bazylianów (1992); Stare Miasto, kościół św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, Ostra Brama, kaplica NMP Wileńskiej z obrazem MB Ostrobramskiej, bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława, Cerkiew Trójcy Świętej, baszta Giedymina, kościół św. Anny przy ul. Maironio, kościół św. Piotra i Pawła na Antokolu, Cmentarz na Rossie.
C. Rosja:
- Krasnojarsk, Syberia – wyjazd z rodzicami (1913).
- Rżew, obw. Twerski – pobyt w 1917 r.
D. Rumunia:
- Bukareszt, okręg Ilfov – pobyt w końcu 1939 r.
E. Stany Zjednoczone:
- Berkeley, stan Kalifornia – profesura na Wydziale Języków i Literatur Słowiańskich University of Kalifornia.
- Nowy Jork, stan Nowy Jork – praca w polskim konsulacie.
- Los Angeles, stan Kalifornia – pobyt na emigracji.
- Waszyngton DC – praca w ambasadzie PRL jako attaché kulturalny.
F. Szwecja:
- Sztokholm – ceremonia wręczania Nagrody Nobla w Filharmonii przy placu Hötorget, którą Czesław Miłosz odebrał z rąk króla Szwecji Karola XVI Gustawa, tradycyjny bankiet z udziałem laureatów w ratuszu [Stadshuset] na Wyspie Królewskiej [Kungsholmen] w 1980 r.
G. Wielka Brytania:
- Londyn, Anglia – pobyt w 1945 r.
H. Włochy:
- Asyż, reg. Umbria, prow. Perugia – podróż w 1937 r.; bazylika św. Franciszka na Rajskim Wzgórzu, bazylika św. Klary, pl. Ratuszowy z wieżą (ob. pinakoteka), bazylika Matki Bożej Anielskiej.
- Florencja, reg. Toskania – podróż w 1937 r.
- Orvieto, reg. Umbria, prow. Terni – podróż w 1937 r.; Piazza della Repubblica (pl. Republiki), ratusz, kościół św. Andrzeja, katedra NMP z freskami Luci Signorellego na Piazza del Duomo.
- Rzym, reg. Lacjum – podróż w 1937 r.
- San Gimignano, reg. Toskania, prow. Siena – podróż w 1937 r.; spotkanie z Józefem Rajnfeldem; kolegiata Santa Maria Assunta, Palazzo del Podestà, kościół San't Agostino.
- Siena, reg. Toskania – podróż w 1937 r.; Piazza del Campo (rynek), Palazzo Pubblico (ob. muzeum), Torre del Mangia (wieża i dzwonnica), katedra Duomo.
- Wenecja – podróż w 1937 r.
II. Miejscowości i obiekty w Polsce
- Gdańsk, woj. pomorskie – wizyta w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w 1981 r.
- Goszyce, woj. małopolskie, pow. krakowski, gm. Kocmyrzów-Luborzyca – pobyt u Anny i Jerzego Turowiczów, z którymi połączyła pisarza długoletnia przyjaźń.
- Kraków, woj. małopolskie – miejsce zamieszkania i pracy po upadku powstania warszawskiego (1944-45) oraz po powrocie z emigracji w 1993 r.; miejsce wiecznego spoczynku; kościół św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa na Skałce.
- Krzeszowice, woj. małopolskie, pow. krakowski – miejsce spotkania z Kazimierzem Wyką i Jerzym Andrzejewskim.
- Lublin, woj. lubelskie – spotkanie z wykładowcami Wszechnicy Robotniczej „Solidarności” na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1981).
- Warszawa, woj. mazowieckie – praca jako urzędnik w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w latach 1945-51; Uniwersytet Warszawski.
III. Szkoły im. Czesława Miłosza
- Dębnica Kaszubska, woj. pomorskie, pow. słupski – Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Jana III Sobieskiego 3.
- Gryfice, woj. zachodniopomorskie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. 11 Listopada 10.
- Jastrzębie-Zdrój, woj. śląskie – Zespół Szkół nr 4, ul. Komuny Paryskiej 18c.
- Jaworzno, woj. śląskie – II Liceum Ogólnokształcące, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 6.
- Mierzęcice, woj. śląskie, pow. będziński – Gimnazjum, ul. Wolności 68.
- Nowa Wieś, woj. kujawsko-pomorskie, pow. golubsko-dobrzyński, gm. Ciechocin – Gimnazjum, Nowa Wieś 20.
- Racibórz, woj. śląskie – Gimnazjum nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi i Sportowymi, ul. Elżbiety 14.
- Rybnik, woj. śląskie – Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 7, ul. Sztolniowa 29b.
- Siemianice, woj. pomorskie, pow. słupski, gm. Słupsk – Zespół Szkół, ul. Słupska 42.
- Sosnowiec, woj. śląskie – Gimnazjum nr 3 w ZSO Nr 10, ul. Czołgistów 12.
- Szczerców, woj. łódzkie, pow. bełchatowski – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Józefa Piłsudskiego 66.
- Topola Królewska, woj. łódzkie, pow. łęczycki, gm. Łęczyca – Gimnazjum, Topola Królewska 66.
Lech Wałęsa
Lech Wałęsa (ur. 29 września 1943 r. w Popowie) – elektryk, działacz związkowy i polityk, opozycjonista w okresie PRL, współzałożyciel i pierwszy przewodniczący NSZZ „Solidarność”, członek obrad „Okrągłego Stołu”, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i zwierzchnik Sił Zbrojnych RP (1990-95), Kawaler Orderu Orła Białego i Krzyża Wielkiego Orderu Odrodzenia Polski (1990), Kawaler Krzyża Wielkiego francuskiej Legii Honorowej (1991), odznaczony m.in. amerykańskim Prezydenckim Medalem Wolności (1989), papieskim Złotym Łańcuchem Orderu Piusa IX (1991), Krzyżem Wielkim brytyjskiego Orderu Łaźni (1991), szwedzkim Orderem Królewskim Serafinów (1993), duńskim Orderem Słonia (1993), czeskim Orderem Lwa Białego (1999) oraz Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, Komandorią Missio Reconciliationis i Medalem UNESCO; doktor honoris causa wielu uczelni polskich i zagranicznych, m.in. Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku (1981), Uniwersytetu Notre Dame w stanie Indiana (1982), Uniwersytetu Paryskiego (Sorbona, 1983), Uniwersytetu Harvarda (1983), Uniwersytetu McMaster w Hamilton (1989), Uniwersytetu Simona Frasera w Barnaby (1989), Uniwersytetu Gdańskiego (1990), Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (1990), Uniwersytetu Hawajskiego w Honolulu (1999), University of Portland w stanie Oregon (2001), University of North Carolina at Charlotte (2002); Człowiek roku magazynu „Time” (1981), laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1983), wyróżniony honorowym tytułem Przyjaciel Ludzi Bezdomnych, nadawanym przez twórcę Monaru – Marka Kotańskiego.
I. Miejscowości i obiekty zagraniczne
A. Afryka:
Egipt:
- Kair – wystąpienie w siedzibie Ligi Państw Arabskich podczas oficjalnej wizyty w Egipcie (1991).
B. Ameryka Południowa:
Argentyna:
- Buenos Aires – podróż w 1995 r.; Casa Rosada [„Różowy Dom”] (ob. siedziba prezydenta Argentyny), katedra Trójcy Przenajświętszej, Teatro Colón (opera), El Obelisco na Plaza de la República.
Brazylia:
- Brasilia – podróż w 1995 r.; Pałac Jutrzenki (rezydencja prezydenta Brazylii), gmach Kongresu Narodowego i Sądu Najwyższego na placu Trzech Władz, katedra Matki Boskiej z Aparecida, sanktuarium Dom Bosco.
- Kurytyba, stan Parana – podróż w 1995 r.; Park Jana Pawła II, tablica pamiątkowa, kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej.
- Rio de Janeiro – podróż w 1997 r.; katedra, posąg Chrystusa Odkupiciela na wzgórzu Corcovado.
Chile:
- Santiago de Chile – podróż w 1995 r.; Plaza de Armas (Rynek Główny), katedra metropolitarna św. Antoniego z Padwy, Poczta Główna (d. pałac gubernatora), Palacio de la Moneda (ob. siedziba rządu i prezydenta Chile), klasztor oo. Franciszkanów i kościół św. Franciszka, kościół św. Dominika.
Paragwaj:
- Asunción – podróż w 1995 r.; Stare Miasto, katedra (Catedral Metropolitana), Panteon Narodowy, budynek Senatu.
Urugwaj:
- Montevideo – podróż w 1995 r.; Stare Miasto, katedra Najświętszej Marii Panny, cytadela i pomnik Jose Gervasio Artigasa na Placu Niepodległości, ratusz (ob. muzeum).
Wenezuela:
- Caracas – podróże w latach w 1989, 2002 i 2008.; katedra, pałac Miraflores (siedziba rządu i prezydenta Wenezueli, pałac Casa Amarillo, kościół San Francisco, narodowy Panteon z grobem Simona Bolivara.
C. Ameryka Północna i Środkowa:
Kanada:
- Montreal, prow. Quebec – udział w obchodach 25. rocznicy powstania „Solidarności” (2005); Hôtel de Ville (ratusz), bazylika Notre Dame, katedra Marii Królowej Świata, oratorium św. Józefa, Montreal Tower (najwyższa na świecie pochyła wieża).
- Ottawa, prow. Ontario – podróż w 1989 r. oraz oficjalna wizyta w 1994 r.; bazylika Notre Dam, Parliament Hill [„Dom Demokracji"] (historyczny budynek z instytucjami rządowymi i kulturalnymi, m.in. Senat, Muzeum Wojny, Cywilizacji, Natury, Technologii i Nauki oraz Bankowości i Pieniądza), National Gallery.
- Trois-Rivières, prow. Quebek, reg. Mauricie – podróż w 2005 r.; nadanie doktoratu honoris causa Uniwersytetu Quebecu; sanktuarium Notre Dame du Cap.
Meksyk:
- Meksyk, Distrito Federal – podróże w latach 1998 i 2000; bazylika Nuestra Senora de Guadalupe z obrazem Matki Boskiej z Guadalupe – patronki Meksyku, Katedra Metropolitana, kościół Jezusa Chrystusa z Nazaretu, Pałac Narodowy, Pałac Sztuk Pięknych.
Stany Zjednoczone:
- Buffalo, stan Nowy Jork – udział w uroczystościach 50-lecia Kongresu Polonii Amerykańskiej (1994).
- Chicago, stan Illinois – miejsce spotkania z działaczami oraz przywódcami Kongresu Polonii Amerykańskiej (1991).
- Nowy Jork, stan Nowy Jork – wizyta na Greenpoincie w 1996 r. oraz podróż w 2001 r.
- Salt Lake City, stan Utah – uczestnictwo w ceremonii otwarcia XIX Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2002 r., podczas której reprezentował Europę, niosąc flagę olimpijską u boku sławnych przedstawicieli pozostałych kontynentów; świątynia Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, Place Heritage Park, Rice-Eccles Stadium.
- San Francisco, stan Kalifornia – udział w Forum Noblistów z okazji 50-lecia ONZ (1995).
- Simi Valley, stan Kalifornia, hrab. Ventura – udział jako pełnomocnik prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego w pogrzebie b. prezydenta USA Ronalda Reagana (2004); Biblioteka Prezydencka im. Rolanda Reagana.
- Waszyngton DC – miejsce przemówienia Lecha Wałęsy przed połączonymi Izbami Kongresu USA (1989), Kapitol Stanów Zjednoczonych; miejsce spotkania z działaczami oraz przywódcami Kongresu Polonii Amerykańskiej w 1991 r.; udział w otwarciu Muzeum Holocaustu (1993).
D. Australia i Oceania:
Australia:
- Adelajda, stan Australia Południowa – udział w dożynkach oraz wizyta w Flinders University (2003); katedra św. Piotra, budynek rządu (ob. parlament), Ayers House, Dom Polski.
E. Azja:
Indie:
- New Delhi – podróż w 1994 r. oraz wizyta w 2007 r.; Rashtrapati Bhavan (oficjalna rezydencja prezydenta Indii), North i South Block, Brama Indii [India Gate] z Grobem Nieznanego Żołnierza, Bahaicki Dom Skupienia.
Izrael:
- Jerozolima – oficjalna wizyta i przemówienie podczas posiedzenia izraelskiego parlamentu [Knesetu] (1991); udział w uroczystości odsłonięcia pomnika Tolerancji na wzgórzu Armon Hanatziv (2008); Stare Miasto, mury obronne z bramami: Damasceńską, Nową, Jafy, Dawida, Gnojną, Lwią i Heroda oraz Złotą (zamknięta); Wzgórze Świątynne z Kopułą na Skale (muzułmańskie sanktuarium), meczetem Al-Aksa i Ścianą Płaczu oraz Bazyliką Bożego Grobu, Wielka Synagoga przy ul. króla Jerzego VI Windsora.
- Tel Awiw-Jafa – wizyta w 1991 r.; Białe Miasto Tel Awiw, meczet Mahamoudia, Muzeum Ziemi Izraela w dzielnicy Ramat Aviv, Muzeum Żydowskiej Diaspory w kampusie Uniwersytetu Tel Awiwu, port w Jafie.
Japonia:
- Kioto, wyspa Honsiu, reg. Kinki – podróż w 1981 r.; Pałac Cesarski, pagoda Yasakano-tō, świątynia w Ogrodzie Jeleni [Rokuon-ji zw. też Kinkaku-ji], chram Fushimi Inari-taisha, kompleks świątynno-pałacowy Kiyomizu-dera na zboczach góry Otowa.
- Tokio, wyspa Honsiu – podróż w 1981 i 1994 r. oraz wizyta na Uniwersytecie Meiji w 1997 r.; Pałac Cesarski, gmach parlamentu, świątynia Hie-jinja, pałac Akasaka, kompleks parkowo-architektoniczny świątyni Meiji, świątynia Sensō-ji z bramą Hōzōmon, Park Ueno, Muzeum Narodowe, katedra NMP [Tōkyō Katedoraru Sei Maria Daiseidō] w dzielnicy Bunkyō, Tōkyō Tawā (Wieża Tokijska) w parku Shiba w dzielnicy Minato.
Tajwan:
- Tajpej, reg. Tajwan Północny – podróż w 2000 r.; Narodowa Hala Pamięci Czang Kaj-szeka, Narodowe Muzeum Pałacowe, świątynia Konfucjusza, świątynia taoistyczna Bao'an.
Turcja:
- Ankara – podróż w 1994 r.; świątynia bogini Romy i cesarza Oktawiana Augusta, meczet Hacı Bayram Camii, meczet Arslanhane Camii, mury obronne z cytadelą, mauzoleum Kemala Atatürka.
- Izmir – podróż w 1994 r.; Konak (Stare Miasto), Kadifekale (ruiny twierdzy), agora, Wieża Zegarowa – symbol miasta.
- Polonezköy [Adampol], prow. Istanbul – podróż w 1994 r.; kościół Matki Boskiej Częstochowskiej, Dom Pamięci Zofii Ryży.
- Stambuł – podróż w 1994 r.
F. Europa:
Austria:
- Wiedeń – podróż w 1999 r. oraz odbiór Nagrody im. Leopolda Kunschaka w gmachu parlamentu (2008).
Belgia:
- Bruksela – oficjalna wizyta we Wspólnotach Europejskich oraz wizyta w głównej kwaterze NATO (1991); udział w uroczystościach pogrzebowych króla Belgów Baudouina I (1993).
Białoruś:
- Mińsk – podróż w 1993 r.; archikatedra Imienia NMP, sobór Św. Ducha, cerkiew św. Marii Magdaleny, Dom Rządowy Republiki Białoruś na pl. Niepodległości (ob. siedziba parlamentu).
Bułgaria:
- Sofia – podróż w 1994 r. oraz udział w 43. Walnym Zgromadzeniu Atlantic Treaty Association w 1997 r.; cerkiew Bojańska, rotunda św. Jerzego (ob. cerkiew-muzeum), sobór św. Aleksandra Newskiego, meczet Bania Baszi Dżamija, meczet Bujuk Dżamija (ob. muzeum historyczne), synagoga, Pałac Prezydencki, budynek Parlamentu, Narodowe Muzeum Historyczne.
Czechy:
- Litomyšl, kraj pardubicki – udział w spotkaniu siedmiu Prezydentów Europy Środkowej; Stary Rynek, zamek, kościół augustianów Podwyższenia Krzyża Świętego, klasztor pijarów z kościołem Znalezienia Krzyża Świętego.
- Praga – wizyta z okazji rozwiązania Układu Warszawskiego (1991); udział w pogrzebie Kardy. Frantiska Tomaska (1992), udział w inauguracji prezydentury Václava Havla (1993); udział w spotkaniu Grupy Wyszehradzkiej i prezydenta USA Billa Clintona (1994), Hradczany, Belweder, Zamek Królewski, katedra św. Wita, Wacława i Wojciecha; kaplica Świętego Krzyża, pałac Schwarzenbergów, bazylika św. Jerzego, Most Karola na Wełtawie, Stare Miasto, Ratusz Staromiejski ze słynnym zegarem astronomicznym Orloj, kościół św. Mikołaja.
Dania:
- Kopenhaga – udział w Światowym Szczycie Rozwoju Społecznego (1995).
Estonia:
- Tallinn – podróż w 1994 r.; Stare Miasto, mury obronne, ratusz, katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła, katedra luterańska NMP, kościół św. Mikołaja, pałac Kadriorg, Pałac Prezydencki.
Finlandia:
- Helsinki – udział w szczycie KBWE (ob. OBWE) w 1992 r. oraz podróż w latach 1993 i 2003; rynek, Pałac Prezydencki, sobór Uspienski, katedra na Placu Senackim, Pałac Rządu, kościół św. Henryka.
Francja:
- Lens, reg. Nord-Pas-de-Calais, depart. Pas-de-Calais – wizyta złożona na zaproszenie tamtejszych związków zawodowych w 1981 r.; Stade Félix-Bollaert (stadion piłkarski RC Lens), na którym odbyło się jedyne przed stanem wojennym spotkanie zagraniczne Lecha Wałęsy; pomnik „Solidarności", kościół „Millenium”.
- Nicea, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Alpy Nadmorskie – podróż w 2000 r.
- Paryż – wizyta złożona na zaproszenie prezydenta Francji Francois Mitterranda (1988), Pałac Elizejski; podróż w 1991 r. oraz udział w uroczystości złożenia w Panteonie prochów Marii i Piotra Curie w 1995 r.
- Roubaix, reg. Nord-Pas-de-Calais, depart. Nord – podróż w 2000 r.; ratusz (Hôtel de Ville), kościół Saint-Martin, kościół Matki Bożej Częstochowskiej.
- Strasburg, reg. Alzacja, depart. Dolny Ren – wizyta w Radzie Europy oraz przemówienie na forum Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy (1992); katedra Notre Dame, ratusz, Pałac Uniwersytecki, Parlament Europejski, Pałac Rady Europy, Pałac Praw Człowieka.
Hiszpania:
- Murcja – udział w Światowym Forum Praw Człowieka (2003); katedra Santa Maria, Kasyno [Real Casino de Murcia] przy Calle Trapería (d. klub dla elit miejskich, ob. obiekt udostępniony turystom), stary most nad Serugą.
- Sewilla, Andaluzja – udział w Universal Exposition of Seville (Expo '92).
Holandia:
- Breda, prow. Brabancja Północna – wizyta w 1994 r.; Prezydent RP Lech Wałęsa i królowa Holandii Beatrix złożyli kwiaty na Polskim Honorowym Cmentarzu Wojskowym przy Ettensebaan, m.in. na grobie gen. Stanisława Maczka; udział w spotkaniu z kombatantami w ratuszu w 1997 r.
- Rotterdam – podróż w 1998 r.; katedra św. Wawrzyńca i św. Elżbiety, ratusz, dom Schielandshuis (ob. muzeum), Polski Kościół NMP Gwiazdy Morza przy ul. Beukelsdijk.
Litwa:
- Wilno – podróż w 1994 i 2000 r.
Łotwa:
- Ryga – podróż w 1994 r.; Stare Miasto, budynek parlamentu, Dom Bractwa Czarnogłowych (d. Dwór Artusa), Katedra św. Jakuba, kościół św. Piotra, katedra protestancka, sobór Narodzenia Pańskiego, zamek nad Dźwiną (ob. rezydencja prezydenta Łotwy oraz muzeum), Pomnik Wolności, budynek Akademii Nauk Łotwy.
Monako:
- Monte Carlo – podróż w 2000 r.
Niemcy:
- Bad Honnef, Nadrenia Północna-Westfalia – podróż w 2000 r.
- Berlin – Lech Wałęsa odebrał z rąk burmistrza Berlina Klausa Wowereita Medal im. Ernsta Reutera – najwyższe odznaczenie władz miasta przyznawane osobistościom, które w wyjątkowy sposób angażują się dla demokracji i praw człowieka; udział w obchodach 20. rocznicy obalenia Muru Berlińskiego (2009).
- Bonn, Nadrenia Północna-Westfalia – oficjalna wizyta w RFN (1991); Willa Hammerschmidt na brzegu Renu (siedziba urzędu i miejsce zamieszkania Prezydenta RFN), pałac Schaumburg (druga siedziba kanclerza RFN), Uniwersytet w Bonn.
- Essen, Nadrenia Północna-Westfalia – podróż w 1989 r.; katedra NMP i św. Kosmy i Damiana, kościół św. Jana Chrzciciela, ratusz, Stara Synagoga, zamek Borbeck.
- Frankenthal, Nadrenia-Palatynat – dyskusja panelowa wspólnie z b. kanclerzem Niemiec Helmutem Kohlem (2004).
Norwegia:
- Oslo – podróż w 2001 r.; Ratusz [Oslo Rådhus], Pałac Królewski [Det kongelige slottet] na wzgórzu Bellevuehøyden, Twierdza Akershus [Akershus festning], budynek parlamentu norweskiego [Stortingsbygningen], Centrum Pokojowe Nobla [Nobels Fredssenter], Park Vigelanda [Vigelandsanlegget].
Portugalia:
- Lizbona – podróż w 1993 r.; zamek św. Jerzego, katedra św. Antoniego, klasztor Hieronimitów, Torre de Belém i Pomnik Odkrywców w dzielnicy Belém, gmach parlamentu.
Rosja:
- Katyń, obw. Smoleński, rej. smoleński – udział w uroczystościach złożenia kamienia węgielnego pod cmentarz polskich oficerów (1995).
- Moskwa – oficjalna wizyta w 1992 r.; podpisanie traktatu o przyjaźni i dobrosąsiedzkiej współpracy, porozumienia o wycofaniu z Polski wojsk b. ZSRR oraz wspólne oświadczenie prezydenta RP Lecha Wałęsy i prezydenta Rosji Borysa Jelcyna, potępiające rządy totalitaryzmu; Plac Czerwony, sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej, Wierchnije Targowyje Riady, cerkiew Wasyla Błogosławionego, Kreml Moskiewski, Wielki Pałac Kremlowski, sobór Zaśnięcia NMP, sobór Zwiastowania, sobór Michała Archanioła, dzwonnica Iwana Wielkiego, Pałac Patriarchy (ob. muzeum) i sobór Dwunastu Apostołów, Wieża Spasska, gmach senatu (ob. rezydencja prezydenta Rosji), Kutafja (barbakan), Uniwersytet Moskiewski im. Michaiła Łomonosowa.
Słowacja:
- Bańska Bystrzyca – udział w uroczystościach z okazji 50. rocznicy powstania słowackiego (1994); Stare Miasto, rynek, katedra św. Franciszka Ksawerego, kościół Wniebowzięcia NMP, kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, Stary Ratusz [zw. Pretorium], pozostałości murów obronnych z barbakanem, Muzeum Słowackiego Powstania Narodowego.
- Bratysława – udział w inauguracji prezydentury Michala Kováča (1993); Stare Miasto, Zamek Bratysławski, Pałac Prezydencki, letni pałac arcybiskupi, pałac prymasowski, katedra św. Marcina, kościół św. Jana z Mathy i Feliksa z Valois, kościół św. Elżbiety, Stary Ratusz, Brama Michalska, Słowacki Teatr Narodowy.
Szwajcaria:
- Genewa – udział na czele delegacji NSZZ „Solidarność” w konferencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (1981); katedra św. Piotra, Audytorium Kalwina, Pomnik Reformacji, ratusz.
- Zurych – podróż w 2001 r.; Stare Miasto, kościół św. Piotra [Sankt Peterkirche], Grossmünster, Wasserkirche, ratusz, Zürich Hauptbahnhof (dworzec kolejowy), Bahnhofstrasse.
Szwecja:
- Sztokholm – podróż w 1995 r.
Ukraina:
- Kijów – udział w wiecu na Placu Niepodległości [tzw. Majdan], podczas którego b. przywódca „Solidarności” poparł publicznie pomarańczową rewolucję na Ukrainie (2004); zespół Ławry Pieczerskiej z klasztorem św. Michała, soborem Zaśnięcia Bogurodzicy i cerkwią nadbramną Św. Trójcy, sobór Mądrości Bożej (ob. muzeum), sobór św. Włodzimierza, konkatedra św. Aleksandra, kościół św. Mikołaja, Złota Brama (Złote Wrota).
Węgry:
- Budapeszt – udział w uroczystościach pogrzebowych premiera Węgier Józsefa Antalla (1993); udział w szczycie KBWE (1994); podróż w 1998 r.; budynek parlamentu, Aquincum, kościół NMP [zw. też kościołem Macieja], Zamek Królewski (ob. siedziba Węgierskiej Biblioteki Narodowej), Most Łańcuchowy im. Istvána Széchenyiego, bazylika św. Stefana w Peszcie, Muzeum Sztuk Pięknych, Zamek Vajdahunyad, Wielka Synagoga, Pomnik Wolności na Wzgórzu Gellerta.
- Keszthely, komitat Zala, pow. Keszthely–Hz – udział w szczycie Grupy Wyszehradzkiej i przywódców państw Europy Środkowej; pałac Festeticsów z biblioteką Helikon, (ob. muzeum), franciszkański kościół Madonny Węgierskiej.
- Wyszegrad, komitat Pest, pow. Szentendre – miejsce spotkania z prezydentami Węgier i Czechosłowacji (1991).
Wielka Brytania:
- Hylands Park, Anglia, hrab. Essex – udział w XXI Jamboree w 100-lecie Skautingu (2007).
- Londyn, Anglia – wielokrotne podróże m.in. w latach 1991, 1994, 1998, 1999, 2000, 2001, 2003 i 2008; figura Lecha Wałęsy w Muzeum Figur Woskowych Madame Tussaud na Marylebone Road.
Włochy/Watykan:
- Giffoni Valle Piana, reg. Kampania, prow. Salerno – podróż w 2001 r.; Santuario della Madonna di Carbonara, klasztor oo. Franciszkanów.
- Monte Cassino, Apeniny Środkowe – wizyta na wzgórzu (1994); opactwo benedyktyńskie, Polski Cmentarz Wojenny.
- Rzym, reg. Lacjum – audiencja u papieża Jana Pawła II (1981), bazylika św. Piotra; oficjalna wizyta we Włoszech (1991); audiencja u papieża Jana Pawła II w Poliklinice Uniwersyteckiej Agostino Gemelli (1994); udział w pogrzebie papieża Jana Pawła II (2005), udział w Konferencji Noblistów (2007).
- Turyn, reg. Piemont – podróż w 2000 r.; ratusz, katedra św. Jana Chrzciciela, kościół San Lorenzo, kościół Superga, Palazzo Reale, Palazzo Madama, Palazzo Carignano, Castello del Valentino, pałac Stupinigi.
- Udine, reg. Friuli-Wenecja Julijska – podróż w 2000 r.
II. Miejscowości i obiekty w Polsce
- Arłamów, woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki, gm. Ustrzyki Dolne – d. Ośrodek Wypoczynkowy Urzędu Rady Ministrów PRL, gdzie w 1982 r. internowany był Lech Wałęsa.
- Chalin, woj. kujawsko-pomorskie, pow. lipnowski, gm. Dobrzyń nad Wisłą – miejsce edukacji w dzieciństwie; dwór, gdzie mieściła się szkoła, do której w latach 50. XX w. uczęszczał Lech Wałęsa.
- Chorzów, woj. śląskie – wizyta w 1981 r.
- Częstochowa, woj. śląskie – wielokrotne podróże; Jasna Góra.
- Gdańsk, woj. pomorskie – miejsce pracy w charakterze elektryka w Stoczni Gdańskiej im. Lenina; sala BHP Stoczni Gdańskiej – miejsce podpisania porozumienia, na mocy którego powstały Niezależne Samorządne Związki Zawodowe; udział w manifestacji z okazji rocznicy odzyskania niepodległości (1980); pierwsze nieformalne spotkanie prezydentów państw Trójkąta Weimarskiego – Lecha Wałęsy, Francois Mitterranda i Richarda von Weizsackera (1993); Biuro Lecha Wałęsy przy ul. Długi Targ 24.
- Gniezno, woj. wielkopolskie – udział w ingresie abp Józefa Kowalczyka (2010).
- Jastrzębie-Zdrój, woj. śląskie – wizyta w 1981 r.
- Katowice, woj. śląskie – wizyta w 1981 r.
- Koszalin, woj. zachodniopomorskie – miejsce odbycia zasadniczej służby wojskowej.
- Kraków, woj. małopolskie – wizyta w 1989 r.; kościół św. Maksymiliana Marii Kolbego w Mistrzejowicach, Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego; spotkanie z metropolitą krakowskim Kard. Franciszkiem Macharskim w Pałacu Biskupim (siedziba kurii metropolitarnej) przy ul. Franciszkańskiej 3.
- Legionowo, woj. Mazowieckie – wizyta w Centrum Szkolenia Policji w latach 1992 I 1993; udział w spotkaniu z kadrą kierowniczą Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej.
- Lipno, woj. kujawsko-pomorskie – miejsce edukacji w młodości (absolwent Zasadniczej Szkoły Zawodowej w Zespole Szkół Technicznych im. Ziemi Dobrzyńskiej).
- Lublin, woj. lubelskie – udział w spotkaniu Czesława Miłosza z wykładowcami Wszechnicy Robotniczej „Solidarności” na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1981).
- Łochocin, woj. kujawsko-pomorskie, pow. lipnowski, gm. Lipno – miejsce pracy jako elektryk w Państwowym Ośrodku Maszynowym (1961-67).
- Opole, woj. opolskie – wizyta w 1981 r.; udział w uroczystości wręczenia tytułu Honorowego Obywatela Miasta Opola podczas uroczystej sesji Rady Miasta w ratuszu oraz doktoratu honoris causa Uniwersytetu Opolskiego w 2010 r.
- Polana Chochołowska, woj. małopolskie, pow. tatrzański – miejsce spotkania z papieżem Janem Pawłem II podczas prywatnej wycieczki Ojca Świętego do Doliny Chochołowskiej (1983); schronisko PTTK.
- Popowo, woj. kujawsko-pomorskie, pow. lipnowski, gm. Tłuchowo, sołectwo Trzcianka – miejsce urodzenia.
- Poznań, woj. wielkopolskie – udział w obchodach 25. rocznicy Czerwca ’56 (1981); pomnik Czerwca ’56 na pl. Adama Mickiewicza.
- Radom, woj. mazowieckie – udział w spotkaniu z przedstawicielami regionów „Solidarności” (1981).
- Rzeszów, woj. podkarpackie – wizyta w 1981 r.
- Świdnik, woj. lubelskie – wizyta w WSK „PZL-Świdnik” (1981).
- Świecie, woj. kujawsko-pomorskie – miejsce edukacji w szkole podoficerskiej.
- Tychy, woj. śląskie – wizyta w 1998 r.; kościół par. św. Maksymiliana Marii Kolbe.
- Ustrzyki Dolne, woj. podkarpackie, pow. bieszczadzki – wizyta w 1981 r.
- Warszawa, woj. mazowieckie – udział w rozmowach premiera Józefa Pińkowskiego z delegacją NSZZ „Solidarność” w gmachu Urzędu Rady Ministrów w al. Ujazdowskich 1/3 (1980); wizyta w 1981 r.; Pałac Prezydencki, gdzie miało miejsc rozpoczęcie i zakończenie obrad Okrągłego Stołu, w których uczestniczył Lech Wałęsa; gmach Sejmu RP – miejsce zaprzysiężenia Lecha Wałęsy na głowę państwa, Belweder; nadanie piętnastu zabytkom architektury miana „Pomników historii” (1994); udział w uroczystości wręczenia tytułu Honorowego Obywatela m.st. Warszawy w ratuszu przy Placu Bankowym (2007).
- Wirty, woj. pomorskie, pow. starogardzki, gm. Zblewo – wizyta u leśników w arboretum, gdzie Lech Wałęsa posadził dąb szypułkowy upamiętniający to zdarzenie (2009).
- Włocławek, woj. kujawsko-pomorskie – udział w wiecu w 1980 r.
- Wrocław, woj. dolnośląskie – wizyta w 1981 r.
- Zakopane, woj. małopolskie, pow. tatrzański – cztery wizyty Lecha Wałęsy w stanie wojennym u księży pallotynów na Krzeptówkach; sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej, kaplica Niepokalanego Serca Maryi.
III. Pomniki Lecha Wałęsy
- Odolanów, woj. wielkopolskie, pow. ostrowski – popiersie w Alei Polskich Noblistów na terenie Parku Natury.
IV. Szkoły im. Lecha Wałęsy
- Chalin, woj. kujawsko-pomorskie, pow. lipnowski, gm. Dobrzyń nad Wisłą – Publiczne Gimnazjum, Chalin 36.
- Kowalewo Pomorskie, woj. kujawsko-pomorskie, pow. golubsko-dobrzyński – Zespół Szkół, ul. Świętego Mikołaja 6.
- Reda, woj. pomorskie, pow. wejherowski – Gimnazjum nr 1 w Zespole Szkół nr 1, ul. Łąkowa 36/38.
- Stryszawa, woj. małopolskie, pow. suski – Szkoła Podstawowa nr 3, Sarleje 496.
V. Inne obiekty im. Lecha Wałęsy
- Gdańsk, woj. pomorskie – Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy, ul. Juliusza Słowackiego 200.
- Szymbark, woj. pomorskie, pow. kartuski, gm. Stężyca – stół noblisty im. Lecha Wałęsy w Centrum Edukacji i Promocji Regionu; największy na świecie stół na ok. 200 osób, wykonany z jednego drzewa, masa 6 ton.
- Warszawa, woj. mazowieckie – Fundacja „Instytut Lecha Wałęsy”, al. Jerozolimskie 11/19.
Józef Rotblat
Józef Rotblat (ur. 4 listopada 1908 r. w Warszawie, zm. 31 sierpnia 2005 r. w Londynie w Wielkiej Brytanii) – polski fizyk i radiobiolog żydowskiego pochodzenia, jeden z największych autorytetów XX wieku, współtwórca pierwszej bomby atomowej, a następnie współzałożyciel i lider pacyfistycznego ruchu naukowców Pugwash; członek zagraniczny Polskiej Akademii Nauk, członek Royal Society, profesor Uniwersytetu Londyńskiego (1950-76), Członek Honorowy Brytyjskiego Instytutu Radiologii, Komandor Orderu Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1987) i Kawaler Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1998), Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego (1965) oraz Kawaler brytyjskiego Orderu Św. Michała i Św. Jerzego, odznaczony bułgarskim Orderem Cyryla i Metodego (1988) i Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (1989), wyróżniony Medalem Kopernika PAN (1996), doktor honoris causa Uniwersytetu Moskiewskiego im. Michaiła Łomonosowa (1988) i Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie (2004), laureat Pokojowej Nagrody Alberta Einsteina (1992) i wraz z ruchem Pugwash Pokojowej Nagrody Nobla (1995); do końca życia płynnie mówił po polsku i podkreślał swoje związki z ojczyzną, akcentując że jest Polakiem z brytyjskim paszportem; zwolennik powiedzenia: „chcesz mieć pokój, gotuj się do wojny”; krytyk koncepcji odstraszania militarnego za pomocą posiadania broni masowej zagłady, jedyny uczony, który zdecydował się z powodów moralnych opuścić grupę badawczą pracującą nad skonstruowaniem bomby atomowej.
I. Miejscowości i obiekty zagraniczne
A. Afryka:
Etiopia:
- Addis Abeba – miejsce 15. Konferencji Pugwash w 1965 r.; ratusz, katedra Trójcy Świętej, katedra św. Jerzego, meczet Grand Anwar, Pałac Cesarski, Pałac Narodowy, mauzoleum Menelika, dworzec kolejowy, Góra Entoto.
Republika Południowej Afryki:
- Rustenburg, Prowincja Północno-Zachodnia – miejsce 49. Konferencji Pugwash w 1999 r.; Muzeum Paula Krugera [Paul Kruger Country House Museum], rezerwat górski Kgaswane [Kgaswane Mountain Reserve].
C. Ameryka Północna i Środkowa:
Kanada:
- Banff, prow. Alberta – miejsce 31. Konferencji Pugwash w 1981 r.; Park Narodowy Banff w Górach Skalistych, Hotel Fairmont Banff Springs, Chateau Lake Louise.
- Halifax, prow. Nowa Szkocja – miejsce 53. Konferencji Pugwash w 2003 r.; Dom Parlamentu Prowincji [Province House], Muzeum Morskie [Maritime Museum], cytadela [Citadel].
- Lac-Beauport, prow. Quebec, reg. Capitale-Nationale – miejsce 2. Konferencji Pugwash w 1958 r.
- Pugwash, prow. Nowa Szkocja, hrab. Cumberland – miejsce 1. i 5. Konferencji Pugwash w Sprawie Nauki i Problemów Światowych – ruchu uczonych na rzecz rozbrojenia i pokoju w 1957 r. i 1959 r.
Meksyk:
- Meksyk, Distrito Federal – miejsce 29. Konferencji Pugwash w 1979 r.
- Santiago de Querétaro, stan Querétaro – miejsce 48. Konferencji Pugwash w 1998 r.; katedra św. Filipa Neri, kościół i klasztor San Agustín (ob. Muzeum Sztuki), kościół San Francisco, Fontanna Neptuna, kaplica pamięci cesarza Maksymiliana na Wzgórzu Dzwonów, akwedukt miejski.
Stany Zjednoczone:
- Cambridge, stan Massachusetts – miejsce 39. Konferencji Pugwash w 1989 r.; ratusz, kościół Chrystusa [Christ Church], Uniwersytet Harvarda [Harvard University], Instytut Techniczny Massachusetts [Massachusetts Institute of Technology], Harvard Lampoon Building, Memorial Hall, University Hall, pomnik Johna Harvarda, Biblioteka Publiczna [Cambridge Public Library], Elmwood House, Cooper-Frost-Austin House (najstarszy zachowany dom w Cambridge).
- Fontana, stan Kalifornia, hrab. San Bernardino – miejsce 20. Konferencji Pugwash w 1980 r.; Biblioteka i Centrum Technologiczne Lewisa [The Lewis Library and Technology Center], Center Stage Theater, Centrum Przyrodnicze Mary Vagle [Mary Vagle Nature Center].
- La Jolla (San Diego), stan Kalifornia – miejsce 52. Konferencji Pugwash w 2002 r.; Muzeum Sztuki Współczesnej [Museum of Contemporary Art San Diego], Uniwersytet Kalifornijski [University of California], Hotel del Coronado (największy drewniany budynek w USA), Old Town San Diego State Historic Park, Star of India (żaglowiec-muzeum).
- Los Alamos, stan Nowy Meksyk – praca w ośrodku badań jądrowych w ramach Projektu Manhattan, Narodowe Laboratorium Los Alamos.
- Santa Barbara, stan Kalifornia – podróż w 1997 r.; Muzeum Historyczne [Santa Barbara Historical Museum], kościół Matki Boskiej Bolesnej [Our Lady of Sorrows Church], Alameda Park.
- Stowe, stan Vermont, hrab. Lamoille – miejsce 7. i 8. Konferencji Pugwash w 1961 r.; ratusz, kościół bezwyznaniowy [Community Church].
- Waszyngton DC – pobyt w drodze z Los Alamos do Liverpoolu w 1944 r. (podczas podróży w niewyjaśnionych okolicznościach zaginął jego bagaż).
D. Azja:
Chiny:
- Pekin – miejsce 41. Konferencji Pugwash w 1991 r.; Plac Tian’anmen [Plac Niebiańskiego Spokoju] z pomnikiem Bohaterów Ludu i mauzoleum Mao Zedonga oraz Wielką Halą Ludową, Chińskim Muzeum Narodowym i bramą Tian’anmen, Zakazane Miasto [Gu Gong] – dawny pałac cesarski dynastii Ming i Qing z Pawilonem Najwyższej Harmonii [Taihedian], Pałac Letni [Yiheyuan], Świątynia Nieba [Tian Tan], Świątynia Harmonii i Pokoju [Yonghegong].
Indie:
- Agra, stan Uttar Pradesh – miejsce 51. Konferencji Pugwash w 2002 r.; mauzoleum Tadź Mahal, grobowiec perskiego mirzy Ghijas-bega [Itmad-Ud-Daulah], Czerwony Fort.
- Ćennaj [d. Madras], stan Tamilnadu – miejsce 25. Konferencji Pugwash w 1976 r.; świątynia Kapaleeshwarar [Kapaleeshwarar Temple], bazylika katedralna św. Tomasza [St. Thomas Cathedral Basilica], University of Madras, Ripon Building (siedziba korporacji Greater Chennai), główny dworzec kolejowy [Puratchi Thalaivar Dr. M.G.Ramachandran Central Railway Station].
- Udajpur, stan Radżastan – miejsce 12. Konferencji Pugwash w 1964 r.; świątynia Kesariyaji [Kesariyaji Temple], Świątynia Jagdish [Jagdish Temple], letni pałac królewski [Lake Palace], Jag Mandir na jeziorze Pichola.
Japonia:
- Hiroszima, wyspa Honsiu, reg. Chūgoku – miejsce 45. Konferencji Pugwash w 1995 r., Muzeum Pamięci Pokoju [Heiwa Kinen Shiryōkan] w Parku Pokoju [Heiwa Kinen Kōen], Pomnik Pokoju zw. Kopułą Bomby Atomowej [Genbaku Dōmu] (budynek-pomnik upamiętniający zrzucenie bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki), Kopiec Pamięci Bomby Atomowej, Zamek Hiroshima [Hiroshima-jō], Ogród Miniaturowych Krajobrazów [Shukkei-en].
- Okinawa, wyspa Okinawa, reg. Kiusiu – podróż w 2000 r.; m.in. spotkanie z prezydentem Sōka Gakkai (Stowarzyszenie Tworzenia Wartości) Daisaku Ikedą; świątynia Awase [Awase Shrine], ratusz, zoo i muzeum, południowo-wschodnie ogrody botaniczne.
Republika Korei (Korea Południowa):
- Seul – miejsce 54. Konferencji Pugwash w 2004 r.; pałac Changdeok, Jongmyo (najstarsze istniejące sanktuarium konfucjańskie z XIV w.), klasztor buddyjski Ch'ŏnch'uk sa, grobowce dynastii Joseon, Narodowe Muzeum Folkloru.
E. Europa:
Austria:
- Baden, Dolna Austria – miejsce 4. Konferencji Pugwash w 1959 r.; ratusz [Rathaus], kościół parafialny św. Stefana [Stadtpfarrkirche St. Stephan], Teatr Miejski Baden [Stadttheater Baden], Dom Beethovena [Beethovenhaus], Grand Casino Baden, akwedukt, Zamek Weikersdorf [Schloss Weikersdorf], Zamek Leesdorf [Schloss Leesdorf].
- Gmunden, Górna Austria – miejsce 37. Konferencji Pugwash w 1987 r.; ratusz, kościół parafialny Najświętszej Marii Panny i Objawienia Pańskiego [Pfarrkirche Jungfrau Maria und Erscheinung des Herrn], Zamek Ort [Schloss Ort] z kościołem św. Jakuba Starszego [Kirche St. Jakobus der Ältere], Villa Toscana.
- Kitzbühel, Tyrol – miejsce 3. Konferencji Pugwash w 1958 r.; kościół Najświętszej Marii Panny [Kirche der Jungfrau Maria].
Belgia:
- Liège, Region Waloński – udział w konferencji radiobiologów w 1954 r.; katedra św. Pawła [Cathédrale Saint-Paul], pałac biskupów [Palais épiscopal de Liège] na placu św. Lamberta, bazylika św. Marcina [Basilique Saint-Martin], Muzeum Curtisa [Grand Curtius], ratusz [Hôtel de ville], cytadela [Citadelle de Liège].
Bułgaria:
- Warna – miejsce 28. Konferencji Pugwash w 1978 r.
Czechosłowacja (ob. Czechy):
- Karlowe Wary – miejsce 13. Konferencji Pugwash w 1964 r.; kościół św. Andrzeja, kościół św. Marii Magdaleny, Grandhotel Pupp, Teatr Miejski, wieża widokowa Diana, domy zdrojowe Lázně I i Lázně III.
Finlandia:
- Aulanko (Hämeenlinna), prow. Häme – miejsce 23. Konferencji Pugwash w 1973 r.; kościół ewangelicko-luterańskiej parafii Hämeenlinna-Vanaja, zamek, wieża widokowa, rezerwat przyrody.
- Lahti – miejsce 46. Konferencji Pugwash w 1996 r.; kościół Świętego Krzyża, ratusz, Muzeum Historyczne Miasta Lahti.
Francja:
- Nicea, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Alpy Nadmorskie – miejsce 18. Konferencji Pugwash w 1968 r.
Grecja:
- Kolymbari (Chania), Kreta – miejsce 44. Konferencji Pugwash w 1994 r.; Port Wenecki, latarnia morska, Stare Miasto, Morskie Muzeum Krety, Muzeum Archeologiczne w d. klasztorze św. Franciszka, katedra Wniebowzięcia NMP, Dom Eleftheriosa Venizelosa, Loggia Wenecka, hala targowa, park miejski, prawosławna katedra Trzech Męczenników, meczet Hassana Basha.
Holandia:
- Breukelen, prow. Utrecht – miejsce 30. Konferencji Pugwash w 1980 r.; zamek Nijenrode (ob. Nyenrode Business Universiteit – najstarszy prywatny uniwersytet w Holandii), zamek Gunterstein, most zwodzony nad rzeką Vecht.
Jugosławia (ob. Chorwacja):
- Dubrownik – miejsce 11. Konferencji Pugwash w 1963 r.; Stare Miasto, mury miejskie z basztami i bramami, katedra Wniebowzięcia NMP, kościół św. Błażeja, kościół św. Ignacego, pałac Rektorów (ob. muzeum), Wielka i Mała Studnia Onofria, Kolumna Rolanda.
Niemcy:
- Berlin – miejsce 42. Konferencji Pugwash w 1992 r.
- Monachium, Bawaria – miejsce 27. Konferencji Pugwash w 1977 r.; Stare Miasto, Plac Mariacki [Marienplatz], Nowy Ratusz [Neues Rathaus] i Stary Ratusz [Altes Rathaus], katedra NMP [Frauenkirche], kościół św. Piotra [Peterskirche], kościół Ducha Świętego [Heiliggeistkirche], kościół św. Jana Nepomucena [Asamkirche], Rezydencja [Residenz], Pałac Nymphenburg [Schloss Nymphenburg], Ogród Angielski [Englischer Garten].
- Mühlhausen, Turyngia (ówcześnie Niemiecka Republika Demokratyczna) – miejsce 26. Konferencji Pugwash w 1976 r.; mury miejskie z XII w., ratusz, Kościół Mariacki [Marienkirche], kościół św. Błażeja [Divi-Blasii-Kirche], kościół Wszystkich Świętych [Allerheiligenkirche] (ob. muzeum).
Norwegia:
- Lillehammer, reg. Oppland – miejsce 47. Konferencji Pugwash w 1997 r.; kościół Najświętszej Marii Panny [Mariakirken], Kulturhuset Banken, Skansen Maihaugen.
- Oslo – miejsce wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla; budynek parlamentu norweskiego [Stortingsbygningen] przy Karl Johans gate.
Rumunia:
- Sinaia, okręg Prahova – miejsce 21. Konferencji Pugwash w 1981 r.; Pałac Peleş (dawna letnia rezydencja królów Rumunii, ob. muzeum), Pałac Pelişor, monastyr, kasyno na terenie parku Dimitrie Ghica, dworzec kolejowy.
Szwecja:
- Björkliden, reg. Norrbotten, gm. Kiruna – miejsce 34. Konferencji Pugwash w 1984 r.; dworzec kolejowy, Hotel Björkliden i Hotel Fjället.
- Hasseludden, reg. Sztokholm, gm. Nacka – miejsce 43. Konferencji Pugwash w 1993 r.; Villa Alphyddan, Villa Gustafshäll, Villa Folkvang.
- Ronneby, reg. Blekinge – miejsce 17. Konferencji Pugwash w 1967 r.; Ratusz Staromiejski [Gamla rådhuset], kościół Świętego Krzyża [Heliga Kors kyrka], Dom Burmistrza [Borgmästargården], Stary Teatr [Gamla Teater], stara wieża ciśnień [gamla vattentorn], Park Miejski [Brunnsparken].
Ukraina:
- Lwów – udział w VIII Zjeździe Fizyków Polskich w 1936 r., podczas którego wygłosił trzy referaty; Uniwersytet Lwowski [d. Uniwersytet Jana Kazimierza, ob. Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki], Stare Miasto, Rynek, ratusz, Dworzec Główny.
Węgry:
- Budapeszt – miejsce 36. Konferencji Pugwash w 1986 r.
Wielka Brytania:
- Cambridge, Anglia – miejsce 9. i 50. Konferencji Pugwash w 1962 r. i 2000 r.; Uniwersytet w Cambridge [University of Cambridge], Corpus Christi College, kościół Najświętszej Marii Panny [Great St Mary’s Church], Dom Senatu [Senate House], Kolegium Gonville'a i Caiusa [Gonville and Caius College], Kolegium Trójcy Świętej w Cambridge [Trinity College Cambridge], Kolegium St John’s [St John’s College], Laboratorium Cavendisha [Cavendish Laboratory], Muzeum Fitzwilliam [Fitzwilliam Museum], Dom „Polonia”.
- Egham, Anglia, reg. South East England, hrab. Surrey – miejsce 40. Konferencji Pugwash w 1990 r.; kościół parafialny św. Jana Chrzciciela [St John's Church], kościół Wniebowzięcia NMP [The Church of Our Lady of the Assumption], Royal Holloway i Bedford New College, Strode's College.
- Liverpool, Anglia, hrab. Merseyside – wyjazd na stypendium w 1939 r.
- Londyn, Anglia – praca na stanowisku szefa Wydziału Fizyki w Kolegium Medycznym przy Szpitalu Świętego Bartłomieja [St Bartholomew's Hospital]; miejsce 10. Konferencji Pugwash w 1962 r., miejsce śmierci.
- Oxford, Anglia – miejsce 22. Konferencji Pugwash w 1972 r.; Uniwersytet Oksfordzki [University of Oxford], Ashmolean Museum (pierwsze na świecie muzeum uniwersyteckie), Biblioteka Bodlejańska [Bodleian Library], Radcliffe Camera (ob. czytelnia Bodleian Library), Oxford University Press (wydawnictwo uniwersyteckie), katedra Chrystusa [Christ Church Cathedral], zamek z wieżą św. Jerzego, Ogród Botaniczny [University of Oxford Botanic Garden].
Włochy:
- Rovereto, reg. Trydent-Górna Adyga, prow. Trydent – udział w konferencji Pugwash w 2000 r.; zamek (ob. muzeum).
- Rzym – udział w spotkaniu laureatów Pokojowej Nagrody Nobla pod hasłem „Globalizacja i zrównoważony rozwój. Pokój między dramatem braku wody a wichrami wojny” na Kapitolu w 2002 r.
- Wenecja – miejsce 14. i 33. Konferencji Pugwash w 1965 r. i 1983 r.
Związek Radziecki (ob. Rosja):
- Dagomys, kraj Krasnodarski – miejsce 38. Konferencji Pugwash w 1988 r.
- Moskwa – miejsce 6. Konferencji Pugwash w 1960 r.
- Soczi, kraj Krasnodarski – miejsce 19. Konferencji Pugwash w 1969 r.; sobór Archanioła Michała, Teatr Zimny, arboretum, latarnia morska, stacja kolejowa.
II. Miejscowości i obiekty w Polsce
- Sopot, woj. pomorskie – organizacja i udział w 16. Konferencji Pugwash pt. „Rozbrojenie i światowe bezpieczeństwo, głównie w Europie” w 1966 r.; Grand Hotel przy ul. Powstańców Warszawy.
- Warszawa, woj. mazowieckie – miejsce urodzenia, zamieszkania, edukacji i pracy w dzieciństwie i młodości; studia na Wolnej Wszechnicy Polskiej i Uniwersytecie Warszawskim, spotkanie z Marią Skłodowską-Curie w Instytucie radowym w 1932 r.; wizyta na terenie d. getta na Muranowie w 1957 r., udział w 32. Konferencji Pugwusch w 1982 r., udział w uroczystej sesji „Rola Towarzystwa Naukowego Warszawskiego w rozwoju badań nad promieniotwórczością” w 1997 r., udział w międzynarodowej konferencji „Odkrycie polonu i radu – konsekwencje naukowe i filozoficzne. Korzyści i zagrożenia dla ludzkości” na Zamku Królewskim w 1998 r.; gmach d. Zakładu Fizycznego Uniwersytetu Warszawskiego przy ulicy Hożej 69, pałac Staszica przy ul. Nowy Świat – siedziba Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, gmach d. Wolnej Wszechnicy Polskiej przy ul. Stefana Banacha 2; Żydowski Instytut Historyczny przy ul. Tłomackie 3/5, skwer Józefa Rotblata u zbiegu ulic Smoczej i Nowolipki na Woli.
Wisława Szymborska
Wisława Szymborska, właśc. Maria Wisława Anna Szymborska (ur. 2 lipca 1923 r. w Prowencie, zm. 1 lutego 2012 r. w Krakowie) – poetka, eseistka i krytyk literacki, tłumaczka, felietonistka; członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiej Akademii Umiejętności, honorowy członek Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury, doktor honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1995), Dama Orderu Orła Białego (2011), odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1974), Złotym Krzyżem Zasługi (1955) oraz Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005), Honorowa Obywatelka Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa (1997), Człowiek Roku tygodnika Wprost (1996), laureatka Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1990), Nagrody im. Goethego (1991), Nagrody im. Herdera (1995) i Dziecięcej Nagrody Serca (2003) oraz Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1996); Komitet Noblowski w uzasadnieniu przyznania poetce nagrody napisał: „Za poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”.
I. Miejscowości i obiekty zagraniczne
A. Austria:
- Wiedeń – miejsce wręczenia Nagrody im. Herdera w 1995 r.
B. Czechy:
- Ostrawa, kraj morawsko-śląski – podróż limeryczna w 1992 r.
- Praga – pierwsza podróż limeryczna, wspólnie ze Zbigniewem Machejem, w 1992 r.
C. Dania:
- Kopenhaga – udział w Dniach Kultury Światowej w 1997 r.
D. Francja:
- Collioure, reg. Langwedocja-Roussillon, depart. Pireneje Wschodnie – podróż w 1967 r.
- Maisons-Laffitte, reg. Île-de-France, depart. Yvelines – wizyta w Instytucie Literackim u Jerzego Giedroycia.
- Paryż – wyjazd w 1957 r. na stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki.
E. Holandia:
- Amsterdam, prow. Holandia Północna – podróż w 2008 r.; Pałac Królewski (d. ratusz), waga miejska, Oude Kerk (Stary Kościół), Nieuwe Kerk (Nowy Kościół), Westerkerk i Zuiderkerk (kościoły protestanckie), Munttoren (wieża monetarna) przy pl. Muntplein, Oost-Indisch Huis (dom wschodnioindyjski), Magere Brug (Chudy Most) nad rzeką Amstel.
- Delft, prow. Holandia Południowa – podróż w 2008 r.; Stare Miasto, rynek, ratusz, Oude Kerk (Stary Kościół), Nieuwe Kerk (Nowy Kościół).
- Haga, prow. Holandia Południowa – podróż w 2008 r.; Pałac Królewski, ratusz, Sala Rycerska [Ridderzaal], kościół Grote Kerk, kościół Nieuwe Kerk, Pałac Pokoju (siedziba Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości), Madurodam Museum (miniaturowe miasto).
F. Irlandia:
- Limerick, prow. Munster – podróż w 2008 r.; katedry St. Mary i St. John, zamek króla Jana, Tait's Clock przy Baker Place.
G. Izrael:
- Jerozolima – spotkanie z prezydentem Izraela, udział w uroczystościach z okazji 700-lecia założenia Gminy Żydowskiej w Krakowie, udział w sesji naukowej poświęconej wpływowi literatury polskiej na hebrajską i dwukrotne czytanie wierszy; wizyta i złożenie kwiatów w Instytucie Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Yad Cashem (2004).
- Tel Awiw-Jafa – udział w wieczorze poetyckim w Bibliotece Beit Ariel na osiedlu Tzafon Chadzasz (2004).
H. Litwa:
- Wilno – podróż w 2000 r.; m.in. udział w akcji „Rozmowy litewsko-niemiecko-polskie na temat przyszłości pamięci”; w ratuszu (Pałac Pracowników Sztuki) odbył się wieczór z tego cyklu pt. „Wspomnienia pisarzy – Wschód i Zachód literackiej Europy”; w Rosyjskim Teatrze Dramatycznym (d. „Reduta”) odbył się spektakl pt. „Dworzec w mieście N.” według utworów Wisławy Szymborskiej i z jej udziałem; na ścianie domu przy ul. Liejyklos 1 odsłonięto tablicę upamiętniającą Josifa Brodskiego z udziałem trzech noblistów – Güntera Grassa, Czesława Miłosza i Wisławy Szymborskiej.
I. Niemcy:
- Frankfurt nad Menem, Hesja – miejsce wręczenia Nagrody Goethego (1991); podróż w 2000 r.; m.in. wizyta na Targach Książki oraz spotkanie z Andersem Bodegårdem, bez tłumaczeń którego, jak twierdzi sama poetka, nigdy nie otrzymałaby literackiej Nagrody Nobla.
J. Rosja:
- Moskwa – podróż w 1973 r.; m.in. wizyta w redakcji czasopisma „Inostrannaja Litieratura” i spotkanie z rosyjską tłumaczką Ksenią Starosielską.
- Sankt Petersburg [d. Leningrad] – podróż z Władysławem Broniewskim, Stanisławem Grochowiakiem i Arturem Międzyrzeckim w 1960 r.; Twierdza Pietropawłowska na Wyspie Zajęczej, Pałac Zimowy i Państwowe Muzeum Ermitażu nad brzegiem Newy, sobór Zmartwychwstania Pańskiego nad Kanałem Gribojedowa, krążownik „Aurora” (ob. okręt-muzeum), Akademia Sztuki, pomnik Piotra Wielkiego na Placu Senackim (d. Plac Dekabrystów), Teatr Aleksandryjski na pl. Aleksandra N. Ostrowskiego, Brama Narewska (łuk triumfalny), Dworzec Witebski.
K. Stany Zjednoczone:
- Nowy Jork, stan Nowy Jork – prapremiera filmu dokumentalnego Katarzyny Kolendy-Zaleskiej o poetce, pt. „Życie czasem bywa znośne”, zorganizowana przez polski konsulat generalny w Museum of Modern Art (2010).
L. Szwecja:
- Sztokholm – ceremonia wręczania Nagrody Nobla w Filharmonii przy placu Hötorget, którą Wisława Szymborska odebrała z rąk króla Szwecji Karola XVI Gustawa, tradycyjny bankiet z udziałem laureatów w ratuszu [Stadshuset] na Wyspie Królewskiej [Kungsholmen] w 1996 r.
Ł. Wielka Brytania:
- Londyn, Anglia – podróż limeryczna w 1994 r.
M. Włochy:
- Bolonia – wizyta na Uniwersytecie Bolońskim, spotkanie z Umberto Eco (2009).
- Corleone, reg. Sycylia, prow. Palermo – podróż w 2008 r.; Chiesa Madre (Kościół Matka) p.w. św. Marcina z Tours, kościół Chiesa dell'Addolorata.
- Katania, reg. Sycylia, u podnóża wulkanu Etna – podróż w 2008 r.; Stare Miasto, katedra Sant'Agata, fontanna w kształcie słonia, zamek Ursino, Ogrody Belliniego.
- Palermo, reg. Sycylia – podróż w 2008 r.; Piazza Villena zw. Quattro Canti (Cztery Kąty), Palazzo dei Normanni (Pałac Królewski), pałac arcybiskupi, katedra św. Rozalii, kościół San Giovanni degli Eremiti, pałace Zisa i Cuba, Teatro Massimo, plac Juliusza Cezara.
- Piza, Toskania – podróż w 2007 r.; Campo dei Miracolo (Pole cudów), katedra, baptysterium, krzywa wieża.
- Rzym, reg. Lacjum – wizyta na zaproszenie Instytutu Polskiego w Rzymie (2007).
- Siena, reg. Toskania – podróż w 2007 r.; Palazzo Pubblico (ratusz), Torre del Mangia (wieża i dzwonnica) oraz fontanna Fonte Gaia przy Piazza del Campo, Cattedrale di Santa Maria Assunta (katedra).
- Turyn, reg. Piemont – udział w Międzynarodowych Targach książki, w tym inaugurujący targi wieczór poetycki z udziałem noblistki w Teatrze Carignano (2005).
- Udine, reg. Friuli-Wenecja Julijska – spotkanie z czytelnikami w Salone del Parlamento (Sala Parlamentu) na zamku (2009).
II. Miejscowości i obiekty w Polsce
- Bnin (ob. część Kórnika), woj. wielkopolskie, pow. poznański – miejsce chrztu.
- Buk, woj. wielkopolskie, pow. poznański – liczne wizyty u dr Lecha Siudy, w tym wypady w okolice na ryby oraz grzyby i jagody; ratusz, kościół par. św. Stanisława BM, kościół św. Krzyża.
- Cieszyn, woj. śląskie – udział wraz z krakowskim pisarzem Kornelem Filipowiczem w Wiosennych Targach Staroci w 1974 r. oraz członkostwo Cieszyńskiego Klubu Hobbystów.
- Częstochowa, woj. śląskie – udział w pogrzebie Haliny Poświatowskiej (1967); cmentarz św. Rocha; kościół św. Rocha i św. Sebastiana.
- Jędrzejów, woj. świętokrzyskie – wizyta w Muzeum im. Przypkowskich przy pl. Tadeusza Kościuszki (2010).
- Kasinka Mała, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Mszana Dolna – udział w nielegalnym z punktu widzenia władz spotkaniu krakowskich literatów, w górskim domu Jana Józefa Szczepańskiego, ostatniego prezesa rozwiązanego Związku Literatów Polskich (1983).
- Kórnik, woj. wielkopolskie, pow. poznański – wizyty w 1969, 1980 i 1992 r.; zamek (ob. muzeum), arboretum, rynek, ratusz, kościół Wszystkich Świętych.
- Kraków, woj. małopolskie – miejsce edukacji i zamieszkania; Szkoła Podstawowa nr 159 Sióstr Urszulanek Unii Rzymskiej przy ul. Starowiślnej 7 (d. gimnazjum); Uniwersytet Jagielloński; poetka prowadziła warsztaty poetyckie w Studium Literacko-Artystycznym UJ; udział w wieczorze poezji miłosnej z okazji ukazania się tomu poezji „Miłość szczęśliwa i inne wiersze” w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha (2008); udział w uroczystości odsłonięcia pamiątkowej tablicy na ścianie domu, w którym mieszkał Czesław Miłosz w rocznicę śmierci poety (2008).
- Lublin, woj. lubelskie – pobyt w 1974 r.
- Lubomierz, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Mszana Dolna – liczne wizyty; kościół par. św. Józefa Oblubieńca NMP.
- Poznań, woj. wielkopolskie – udział w pierwszym publicznym występie limerycznym (1994).
- Prowent (ob. część Kórnika), woj. wielkopolskie, pow. poznański – miejsce urodzenia; zespół zabudowań folwarcznych.
- Toruń, woj. kujawsko-pomorskie – miejsce zamieszkania w dzieciństwie.
- Warszawa, woj. mazowieckie – udział w spotkaniach organizowanych przez Stowarzyszenie Pisarzy Polskich w Domu Literatury przy ul. Krakowskie Przedmieście 87/89.
- Zakopane, woj. małopolskie, pow. tatrzański – liczne podróże; tu poetka napisała cykl limeryków podhalańskich.
Olga Tokarczuk
Olga Nawoja Tokarczuk, ps. „Natasza Borodin” (ur. 29 stycznia 1962 r. w Sulechowie) – prozaiczka, poetka, eseistka, scenarzystka i psycholog; odznaczona Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2010), Odznaką Honorową Złotą Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego (2018), Złotą Odznaką Honorową Wrocławia (2018) i Odznaką Honorową Powiatu Kłodzkiego (2019), honorowa obywatelka Wrocławia i Nowej Rudy, uhonorowana Paszportem „Polityki” (1996) i tytułem Wielkiego Ambasadora Polszczyzny (2019), laureatka Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1997), Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta (1999), dwukrotnie Nagrody Literackiej „Nike” (2008, 2015), The Man Booker International Prize (2018) oraz Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018; Komitet Noblowski w uzasadnieniu przyznania pisarce nagrody napisał: „Za narracyjną wyobraźnię, która z encyklopedyczną pasją reprezentuje przekraczanie granic jako formę życia”.
Olga Tokarczuk odbyła liczne podróże po świecie, m.in. do Anglii, Chin, Czech, Egiptu, Francji, Hiszpanii, Holandii, Japonii, Malezji, Niemiec, Nowej Zelandii, Singapuru, Słowenii, Stanów Zjednoczonych, Syrii, Szkocji, Szwajcarii, Szwecji i Włoch oraz na Słowację, Tajwan i Ukrainę
I. Miejscowości i obiekty zagraniczne
A. Chiny:
- Pekin – pobyt na zaproszenie swojego chińskiego wydawcy.
B. Czechy:
- Brno na Morawach, kraj południowomorawski – pierwsze spotkanie z polską poetką urodzoną w Republice Czeskiej – Renatą Putzlacher w 1997 r.; Stare Miasto, Stary Ratusz z ok. 1240 r., zamek z 2 poł. XIII w. i twierdza Špilberk z poł. XVII w., katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła z XIV-XVIII w.
- Broumov, kraj hradecki – spotkanie autorskie; Stary Ratusz z 1419 r., kościół farny pw. św. Piotra i Pawła z 1679 r., barokowa kolumna maryjna na rynku.
- Český Těšín, kraj morawsko-śląski, pow. Karwina – udział w czeskiej prapremierze teatralnej adaptacji powieści „Prawiek i inne czasy” w Teatrze Cieszyńskim w 1999 r., spotkanie z Olgą Tokarczuk i poetką Renatą Putzlacher w czesko-polskim salonie dyskusyjnym „Bez stereotypów. Czesi i Polacy o sobie nawzajem” w kawiarni Avion w 2017 r.; kościół parafialny Najświętszego Serca Pana Jezusa z 2 poł. XIX w., d. synagoga Szomre-Szabos z 1928 r. (ob. Polski Związek Kulturalno-Oświatowy), dworzec kolejowy z 1889 r.
C. Francja:
- Paryż – udział w targach książki Salon du Livre de Paris 2015, spotkanie z czytelnikami w Bibliotece Polskiej w Paryżu oraz w Inalco Salons d'honneur w 2016 r., spotkanie autorskie w Muzeum Sztuki i Historii Judaizmu w 2018 r.
D. Hiszpania:
- Barcelona, Katalonia – udział w 12. i 20. Międzynarodowych Targach Książki Liber w 2002 i 2010 r. Olgi Tokarczuk i Antoniego Libery reprezentujących mało jeszcze znaną polską prozę niedawno wydanymi książkami zarówno po hiszpańsku jak i po katalońsku.
- Madryt – spotkanie z czytelnikami w Międzynarodowym Centrum Innowacji Czytelnictwa „Casa del Lector”, udział w 74. Targach Książki Feria del Libro de Madrid w Parku Retiro (za pasmo poświęcone literaturze polskiej odpowiadało Biuro Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016 oraz Instytut Polski) w 2015 r.
E. Holandia:
- Wassenaar, prow. Holandia Południowa – stypendium Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Science w 2009 r.; ratusz [tzw. Huize De Paauw] z XVIII w., kościół Dobrego Pasterza z 1932 r., kościół Saint Willibrord z 1903 r., kościół wiejski z ok. 1450 r., Villa Maarheeze z 1915 r.
F. Niemcy:
- Berlin – stypendia literackie w l. 2001-2002, udział w prezentacji filmu „Pokot” w reż. Agnieszki Holland i Katarzyny Adamik, powstałego na podstawie powieści „Prowadź swój pług przez kości umarłych” (2009) Olgi Tokarczuk podczas 67. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego (Berlinale) w 2017 r., spotkanie autorskie z czytelnikami w 2019 r.
- Bielefeld, Nadrenia Północna-Westfalia – spotkanie autorskie z czytelnikami w ramach „Dni Literackich” w Miejskiej Bibliotece w 2019 r. (podczas podróży do Bielefeld pisarka dowiedziała się o przyznaniu jej Literackiej Nagrody Nobla).
- Dusseldorf, Nadrenia Północna-Westfalia – spotkanie autorskie z czytelnikami w 2019 r. na zaproszenie Instytutu Polskiego w Dusseldorfie i Wydawnictwa Kampa, w związku z premierą niemieckiego wydania „Ksiąg Jakubowych”.
- Essen, Nadrenia Północna-Westfalia – spotkanie autorskie z czytelnikami w Starej Synagodze w 2019 r.
- Görlitz, Saksonia – udział w uroczystości wręczenia Międzynarodowej Nagrody Mostu miast Görlitz i Zgorzelec (wyróżnienie przyznane pisarce za wysiłek w ponownym odkrywaniu wielokulturowości Dolnego Śląska) w Teatrze im. Gerharta Hauptmanna w 2015 r.
- Poczdam, Brandenburgia – spotkanie autorskie z czytelnikami w 2019 r.; kompleks pałacowo-parkowy Sanssouci z l. 1745-47, pałac Sacrow z XVIII w. i kościół Zbawiciela z poł. XIX w., kościół św. Piotra i Pawła z 2 poł. XIX w., zamek Babelsberg z XIX w., Brama Brandenburska z 1771 r.
G. Słowenia:
- Vilenica, jaskinia na Krasie w okolicy Triestu, reg. Friuli-Wenecja Julijska – w 2013 r. otrzymała międzynarodową nagrodę literacką Vilenica, przyznawaną co roku podczas wrześniowego festiwalu literackiego przez Związek Pisarzy Słoweńskich pisarzom pochodzącym z Europy Środkowej.
H. Szwajcaria:
- Montricher, kanton Vaud – w 2015 r. odebrała Nagrodę im. Jana Michalskiego, przyznaną przez Fundację im. Jana Michalskiego za „Księgi Jakubowe” we francuskim tłumaczeniu Maryli Laurent.
I. Szwecja:
- Malmö, reg. Skania – spotkanie z Andrzejem Tichým w Bibliotece Miejskiej.
- Sztokholm – spotkanie autorskie w 2005 r., udział w Międzynarodowym Festiwalu Literackim Stockholm Literature w Moderna Museet (Muzeum Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej) w 2015 r., przyznanie Międzynarodowej Nagrody Literackiej samorządu Sztokholmu w 2017 r., nadawanej przez Kulturhuset Stadsteatern (Dom Kultury i Teatr Miejski), ceremonia wręczania Nagrody Nobla w Filharmonii przy placu Hötorget, którą Olga Tokarczuk odebrała z rąk króla Szwecji Karola XVI Gustawa, tradycyjny bankiet z udziałem laureatów w ratuszu [Stadshuset] na Wyspie Królewskiej [Kungsholmen] w 2019 r.
J. Ukraina:
- Bereżanka, obw. chmielnicki, rej. czemerowiecki – podróż na Podole; kościół Świętej Trójcy z 1 poł. XX w.
- Buczacz, obw. tarnopolski, rej. buczacki – podróż na Podole; zamek z XVII w., ratusz z poł. XVIII w., kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z XVIII w., cerkiew obronna pw. św. Mikołaja z 1610 r., cmentarz żydowski.
- Kamieniec Podolski, obw. chmielnicki, rej. kamieniecki – podróż na Podole; Stare Miasto, Rynek i Ratusz Polski z XV w., katedra św. Apostołów Piotra i Pawła z 1483 r. i minaret, Stary Zamek i Nowy Zamek [d. twierdza].
- Iwanie, obw. tarnopolski, rej. krzemieniecki – podróż na Podole.
- Karwasary [ob. dzielnica Kamieńca Podolskiego] – podróż na Podole; drewniana cerkiew pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1801 r.
- Koroliwka, obw. chmielnicki, rej. jarmoliński – podróż na Podole, cmentarz żydowski.
K. Wielka Brytania:
- Edynburg, Szkocja – uczestnictwo w Międzynarodowym Festiwalu Książki w Edynburgu [Edinburgh International Book Festiwal] w 2010 r.; zamek z XVI w., pałac Holyrood z XVII w., katedra św. Idziego z l. 1385-1410.
- Londyn, Anglia – praca jako pokojówka w hotelu, w 2017 r. udział w panelu dyskusyjnym "Am I a Crime Writer?" (Czy jestem autorem kryminałów?) w Hali Olympia podczas London Book Fair oraz spotkanie w English PEN Literary Salon, w 2018 r. otrzymała nagrodę The Man Booker International Prize, przyznawaną przez Man Group; British Museum.
L. Włochy:
- Bolonia, reg. Emilia-Romania – w 2018 r. na 55. Międzynarodowych Targach Książki dla Dzieci w Bolonii [Bologna Children's Book Fair] Olga Tokarczuk wraz z Joanną Concejo (ilustracje) otrzymały wyróżnienie Bologna Ragazzi Award w kategorii beletrystyka za książkę „Zgubiona dusza”.
- Rzym, reg. Lacjum – udział w XVIII Międzynarodowym Festiwalu Literackim w Rzymie [Letterature – Festival Internazionale di Roma XVIII edizione] w bazylice Maksencjusza i Konstantyna na Forum Romanum w 2019 r.
II. Miejscowości i obiekty w Polsce
- Bardo, woj. dolnośląskie, pow. ząbkowicki – ruchoma szopka w klasztorze redemptorystów, opisana w wierszu „Bardo. Szopka”.
- Biała Podlaska, woj. lubelskie – spotkanie z czytelnikami w Bialskim Centrum Kultury przy ul. Warszawskiej 11 w 2015 r.
- Białystok, woj. podlaskie – spotkanie autorskie w Galerii Arsenał przy ul. Adama Mickiewicza 2 w 2015 r.
- Biesiekierz, woj. zachodniopomorskie, pow. koszaliński – spotkanie autorskie w Bibliotece Publicznej Gminy Biesiekierz w 2015 r.
- Bolesławiec, woj. dolnośląskie – spotkanie z czytelnikami w Teatrze Starym przy ul. Teatralnej 1 w 2016 r.
- Brzeg Dolny, woj. dolnośląskie, pow. wołowski – spotkanie literackie w 2014 r.; pałac z XVII w., kościół Najświętszej Maryi Panny Szkaplerznej.
- Bydgoszcz, woj. kujawsko-pomorskie – spotkanie z czytelnikami w Restauracji Weranda w Hotelu Bohema w 2011 r., spotkanie autorskie w 2015 r. oraz uczestnictwo w Festiwalu Literatury „Przeczytani” przygotowanym przez Stowarzyszenie Intelektualistów Niepokornych Trickster w 2017 r. w Miejskim Centrum Kultury przy ul. Karola Marcinkowskiego 12/14.
- Dzierżoniów, woj. dolnośląskie – spotkanie z czytelnikami w Dzierżoniowskim Ośrodku Kultury przy ul. Świdnickiej 23 w 2016 r.
- Gdańsk, woj. pomorskie – spotkanie z czytelnikami w ramach Gdańskich Spotkań Tłumaczy Literatury w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim przy ul. Wojciecha Bogusławskiego 1 w 2015 r. oraz w Nadbałtyckim Centrum Kultury w Ratuszu Staromiejskim przy ul. Korzennej 33/35 w 2015 r., wykład inauguracyjny podczas Gdańskich Spotkań Literackich „Odnalezione w tłumaczeniu” na scenie Stara Apteka Teatru Wybrzeże przy ul. Świętego Ducha 2 w 2019 r.
- Gdynia, woj. pomorskie – członek jury konkursu głównego 39. edycji Festiwalu Filmowego w Gdyni w 2014 r.
- Gliwice, woj. śląskie – spotkanie literackie w Miejskiej Bibliotece Publicznej, w Centrum Handlowym FORUM przy ul. Lipowej 1 w 2016 r.
- Głuchołazy, woj. opolskie, pow. nyski – spotkanie z czytelnikami w Bibliotece Publicznej Centrum Kultury im. Kawalerów Orderu Uśmiechu przy ul. Bohaterów Warszawy 7 w 2014 r.
- Gołuchów, woj. wielkopolskie, pow. pleszewski – spotkanie z czytelnikami w Ośrodku Kultury Leśnej przy ul. Jana i Izabeli Działyńskich 2 w 2016 r.
- Katowice, woj. śląskie – spotkanie z czytelnikami w Galerii Rondo Sztuki przy rondzie im. gen. Jerzego Ziętka 1 w 2015 r.; spotkanie z cyklu „Klub Myśli Ekologicznej” w Kinoteatrze Rialto przy ul. Św. Jana 24, odbiór tytułu Wielkiego Ambasadora Polszczyzny (przyznanego przez kapitułę wyłonioną z członków Rady Języka Polskiego) w siedzibie Instytucji Kultury im. Krystyny Bochenek – Katowice Miasto Ogrodów w 2019 r.
- Kielce, woj. świętokrzyskie – spotkanie literackie w ramach konferencji naukowej „Sienkiewicz – tekst, lektura i społeczna praxis” w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. Witolda Gombrowicza przy ul. ks. Piotra Ściegiennego 13 w 2016 r.
- Kietrz, woj. opolskie, pow. głubczycki – miejsce zamieszkania i edukacji w Liceum Ogólnokształcącym im. Cypriana Kamila Norwida przy ul. Tadeusza Kościuszki 14; Stare Miasto, kościół św. Tomasza Apostoła z XVI-XVIII w.
- Klenica, woj. lubuskie, pow. zielonogórski, gm. Bojadła – miejsce zamieszkania w dzieciństwie; zespół pałacowy z 2 poł. XVIII w., pałac myśliwski Radziwiłłów z l. 1880-84, kościół parafialny Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny z XVIII w.
- Kłodzko, woj. dolnośląskie – spotkanie z czytelnikami w Nota Bene Cafe Club przy pl. Władysława Jagiełły 1 w 2015 r., spotkanie z Leszkiem Leo Kantorem w 2016 r.
- Kostrzyn nad Odrą, woj. lubuskie, pow. gorzowski – gość Akademii Sztuk Przepięknych na Pol'and'Rock Festival w 2019 r.
- Koszalin, woj. zachodniopomorskie – spotkanie z czytelnikami w Koszalińskiej Bibliotece Publicznej im. Joachima Lelewela przy pl. Polonii 1 w 2015 r.
- Krajanów, woj. dolnośląskie, pow. kłodzki, gm. Nowa Ruda – okresowe miejsce zamieszkania; kościół filialny św. Jerzego z XVII w., Szlak „Literackie wędrówki z domu dziennego do domu nocnego”.
- Kraków, woj. małopolskie – gość Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada (Conrad Festival) w pałacu „Pod Baranami” przy Rynku Główny 27 w 2015, 2017 i 2018 r., premiera opery „Ahat Ili. Siostra bogów” Aleksandra Nowaka (libretto w oparciu o własną powieść z 2006 r. „Anna In w grobowcach świata” Olga Tokarczuk) w ramach Festiwalu Sacrum Profanum w Sali Teatralnej w Centrum Kongresowym ICE Kraków przy ul. Marii Konopnickiej 17 w 2018 r., prowadzenie warsztatów prozatorskich w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim.
- Kurozwęki, woj. świętokrzyskie, pow. staszowski, gm. Staszów – wielokrotny pobyt w dzieciństwie.
- Kutno, woj. łódzkie – spotkanie z czytelnikami z cyklu „Między słowami” w Centrum Teatru Muzyki i Tańca przy ul. Teatralnej 1 w 2015 r.
- Lewin Brzeski, woj. opolskie, pow. brzeski – spotkanie autorskie w Miejskiej i Gminnej Bibliotece Publicznej przy ul. Tadeusza Kościuszki 52 w 2014 r.
- Lublin, woj. lubelskie – spotkanie z czytelnikami z cyklu „Podróżować znaczy pisać” w Teatrze Starym przy ul. Jezuickiej 18 w 2015 r.
- Łódź, woj. łódzkie – spotkania autorskie w Domu Literatury przy ul. Franklina Delano Roosevelta 17 oraz w Poleskim Ośrodku Sztuki przy ul. Krzemienieckiej 2a w 2014 r., udział w panelu mistrzowskim „Europa – Demokracja – Literatura” w ramach Festiwalu Puls Literatury zorganizowanego przez Dom Literatury w Łodzi w 2017 r., spotkanie z cyklu „Łódzkie wykłady z poetyki” na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego przy ul. Pomorskiej 171/173 w 2018 r.
- Mińsk Mazowiecki, woj. mazowieckie – w 2017 r. odsłoniła swoją „gwiazdę” w Alei Gwiazd Literatury przy Miejskiej Bibliotece Publicznej.
- Nowa Ruda, woj. dolnośląskie, pow. kłodzki – miejsce zamieszkania; ratusz z 1884 r., zamek Stillfriedów, kościół św. Mikołaja z 2 poł. XIX w., kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej z 2 poł. XIX w.; organizacja Festiwalu Góry Literatury, w tym „Noworudzkich Spotkań z Poezją”.
- Oleśnica, woj. dolnośląskie – spotkanie z czytelnikami w Bibliotece i Forum Kultury przy ul. Mikołaja Reja 10 w 2016 r.
- Olsztyn, woj. warmińsko-mazurskie – spotkanie autorskie w Centrum Dialogu Międzykulturowego Dom Mendelssohna przy ul. Zyndrama z Maszkowic 2 w 2014 r.
- Opole, woj. opolskie – spotkanie z czytelnikami w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. im. Emanuela Smołki przy ul. Piastowskiej 18 w 2014 r., prowadzenie zajęć z twórczego pisarstwa na Uniwersytecie Opolskim.
- Oświęcim, woj. małopolskie – w 2015 r. odsłoniła tablicę pamiątkową z cytatem z własnej książki „Prawiek i inne czasy" w Alei Pisarzy przed Miejską Biblioteką Publiczną im. Łukasza Górnickiego Galeria Książki, przy ul. Józefa Nojego 2B.
- Piła, woj. wielkopolskie – spotkanie z czytelnikami w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Pantaleona Szumana przy ul. Staromiejskiej 14 (d. ul. Mariana Buczka) w 2015 r.
- Płock, woj. mazowieckie – spotkanie z czytelnikami z cyklu „Czwartki Literackie” w Książnicy Płockiej im. Władysława Broniewskiego przy ul. Tadeusza Kościuszki 6 w 2015 r.
- Poznań, woj. wielkopolskie – spotkanie z czytelnikami „Klucze do wyobraźni” w Sali Wielkiej Centrum Kultury „Zamek” przy ul. Św. Marcin 80/82 w 2014 r., nagroda IX Kongresu Kobiet w 2017 r.
- Przemyśl, woj. podkarpackie – spotkanie czytelników z pisarkami współczesnej literatury polskiej i ukraińskiej – Olgą Tokarczuk i Oksaną Zabużko w Domu Ukraińskim [tzw. Narodnyj Dim] w 2019 r.
- Radomsko, woj. łódzkie – spotkanie z czytelnikami w Miejskiej Bibliotece Publicznej przy ul. Gabriela Narutowicza 4 w 2015 r.
- Sejny, woj. podlaskie – spotkanie autorskie w Ośrodku „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” przy ul. marsz. Józefa Piłsudskiego 37 w 2015 r.
- Słubice, woj. lubuskie – spotkanie z czytelnikami w ramach cyklu spotkań z autorami: „Rozmowy na/o granicy” w Bibliotece Collegium Polonicum przy ul. Tadeusza Kościuszki 1 w 2015 r.
- Starachowice, woj. świętokrzyskie – spotkanie autorskie w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Adolfa Dygasińskiego przy ul. Jana Kochanowskiego 5 w 2015 r.
- Stronie Śląskie, woj. dolnośląskie, pow. kłodzki – spotkanie autorskie z Korą [właśc. Olga Aleksandra Sipowicz] prowadzone przez Olgę Tokarczuk podczas festiwalu Stacja Literatura 22 w 2017 r.
- Suchy Las, woj. wielkopolskie, pow. poznański – spotkanie z czytelnikami w Centrum Kultury i Biblioteki Publicznej Gminy Suchy Las przy ul. Szkolnej 16 w 2015 r.
- Sulechów, woj. lubuskie, pow. zielonogórski – miejsce urodzenia; ratusz miejski z XVIII/XIX w., kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z XIV-XVII w., zamek z wieżą z XV-XVIII w., wieża ciśnień z 2 poł. XIX w.
- Szczebrzeszyn, woj. lubelskie, pow. zamojski – spotkanie z czytelnikami w Miasteczku Festiwalowym na terenie Domu Kultury przy ul. Sądowej 3 podczas Festiwalu Stolica Języka Polskiego w 2016 r.
- Szczecin, woj. zachodniopomorskie – spotkanie autorskie w Miejskiej Bibliotece Publicznej przy al. Wojska Polskiego 2 w 2014 r.
- Świdnica, woj. dolnośląskie – spotkanie autorskie w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Cypriana Kamila Norwida przy ul. Franciszkańskiej 18 w 2014 r.
- Świeszyno, woj. zachodniopomorskie, pow. koszaliński – spotkanie autorskie w Multimedialnym Centrum Kultury „e-Eureka” – Biblioteka Publiczna w 2015 r.
- Toruń, woj. kujawsko-pomorskie – spotkanie z czytelnikami w Dworze Artusa podczas Forte Artus Festiwal przy Rynku Staromiejskim 6 w 2015 r.
- Trzcianka, woj. wielkopolskie, pow. czarnkowsko-trzcianecki – spotkanie z czytelnikami w Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy im. Kazimiery Iłłakowiczówny przy ul. gen Władysława Sikorskiego 22 w 2015 r.
- Wałbrzych, woj. dolnośląskie – miejsce pracy jako psychoterapeutka w Poradni Zdrowia Psychicznego i Ośrodku Metodycznym; Stare Miasto, kolegiata Najświętszej Maryi Panny Bolesnej i św. Aniołów Stróżów z XIX/XX w., ratusz, park miejski im. Tadeusza Kościuszki z XIX/XX w.
- Warszawa – miejsce studiów na Uniwersytecie Warszawskim, przyznanie Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta w 1999 r., nadawanej przez Stowarzyszenie Pisarzy Polskich i Związek Literatów Polskich, benefis Olgi Tokarczuk w Muzycznym Studiu Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej przy ul. Myśliwieckiej 3/5/7 w 2014 r., spotkanie z czytelnikami w Domu Literatury przy ul. Krakowskie Przedmieście 87/89 w 2014 r. oraz w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN przy ul. Mordechaja Anielewicza 6 w ramach Festiwalu Nowa Muzyka Żydowska w 2015 r., kuratorka Apostrofu. Międzynarodowego Festiwalu Literatury 2019; Stare Miasto, archikatedra św. Jana Chrzciciela, Zamek Królewski.
- Wieliczka, woj. małopolskie – spotkanie literackie w ramach cyklu „Literackie Widnokręgi” w Centrum Kultury i Turystyki przy Rynku Górnym 6 w 2016 r.
- Wrocław, woj. dolnośląskie – miejsce zamieszkania, spotkanie z czytelnikami podczas Literackiego Woodstocku, czyli Ogólnopolskiego Zlotu Członków Dyskusyjnych Klubów Książki w 2016 r., spotkanie z czytelnikami podczas Miesiąca Spotkań Autorskich w Mediatece przy pl. Teatralnym 5 w 2018 r., spotkanie czytelników z pisarką i jej tłumaczką Antonią Lloyd-Jones na dziedzińcu Arsenału przy ul. Antoniego Cieszyńskiego 9 w 2018 r.
- Wsola, woj. mazowieckie, pow. radomski, gm. Jedliński – spotkanie autorskie w ramach cyklu „Pisarz i krytyk” w Muzeum Witolda Gombrowicza przy ul. Witolda Gombrowicza 1 w 2016 r.
- Zagrody, woj. świętokrzyskie, pow. staszowski, gm. Staszów – dom rodzinny pisarki, wielokrotny pobyt podczas wakacji u dziadków.
- Zielona Góra, woj. lubuskie – spotkanie z czytelnikami w Galerii BWA przy al. Niepodległości 19 w 2015 r.
Alfred Nobel
Alfred Bernhard Nobel (ur. 21 października 1833 r. w Sztokholmie, zm. 10 grudnia 1896 r. w San Remo w Królestwie Włoch) – szwedzki chemik, inżynier, naukowiec i przemysłowiec, poliglota i podróżnik, filantrop, wynalazca dynamitu, członek Instytutu Królewskiego w Londynie, Towarzystwa Inżynierów Cywilnych w Paryżu i Szwedzkiej Królewskiej Akademii Nauk w Sztokholmie, doktor honoris causa Uniwersytetu w Uppsali (1893), Oficer francuskiej Legii Honorowej, Kawaler szwedzkiego Królewskiego Orderu Gwiazdy Polarnej, fundator najsłynniejszego i najbardziej prestiżowego wyróżnienia na świecie – Nagrody Nobla.
I. Miejscowości i obiekty zagraniczne
A. Norwegia:
- Oslo – budynek parlamentu norweskiego (Storting) przy Karl Johans gate (miejsce wyboru laureatów Pokojowej Nagrody Nobla).
B. Szwecja:
- Solna, reg. Sztokholm – Instytut Karolinska przy Nobels väg 5 (miejsce nominacji do Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny).
- Sztokholm – miejsce urodzin Alfreda Nobla; Filharmonia przy placu Hötorget (miejsce ceremonii wręczania Nagrody Nobla), Królewska Szwedzka Akademia Nauk przy Lilla Frescativägen 4A (miejsce nominacji do Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki i chemii), Akademia Szwedzka przy Källargränd 4 (miejsce nominacji do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury), ratusz [Stadshuset], gdzie odbywa się tradycyjny bankiet z udziałem laureatów.
II. Muzea poświęcone polskim laureatom Nagrody Nobla
- Bielsko-Biała, woj. śląskie – Prywatne Muzeum Literatury im. Władysława Reymonta, ul. Józefa Pankiewicza 1.
- Lipce Reymontowskie, woj. łódzkie, pow. skierniewicki – Muzeum Regionalne im. Władysława Stanisława Reymonta, ul. Wiatraczna 10.
- Łódź, woj. łódzkie – wystawa „Władysław Reymont w Pałacu Ziemi Obiecanej” w Muzeum Miasta Łodzi (ekspozycja stała).
- Oblęgorek, woj. świętokrzyskie, pow. kielecki, gm. Strawczyn – Pałacyk Henryka Sienkiewicza (oddział Muzeum Narodowego w Kielcach), ul. Aleja Lipowa 24.
- Poznań, woj. wielkopolskie – Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza (oddział Biblioteki Raczyńskich), Stary Rynek 84.
- Sejny, woj. podlaskie – Muzeum Czesława Miłosza w Międzynarodowym Centrum Dialogu (projekt w realizacji; otwarcie placówki planowane jest na 30 czerwca 2011 r., w setną rocznicę urodzin pisarza).
- Warszawa, woj. mazowieckie – Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie, ul. Freta 16.
- Wola Okrzejska, woj. lubelskie, pow. łukowski, gm. Krzywda – Muzeum Henryka Sienkiewicza.
III. Szkoły im. Noblistów Polskich
- Andrychów, woj. małopolskie, pow. wadowicki – Gimnazjum nr 1, ul. Ignacego Daszyńskiego 14.
- Będzin, woj. śląskie – Miejski Zespół Szkół nr 4, ul. Jedności 38.
- Bierawa, woj. opolskie, pow. kędzierzyńsko-kozielski – Publiczne Gimnazjum nr 1, ul. Kościelna 1.
- Bralin, woj. wielkopolskie, pow. kępiński – Gimnazjum, Rynek 1.
- Brzezia Łąka, woj. dolnośląskie, pow. wrocławski, gm. Długołęka – Zespół Szkół, ul. Szkolna 10.
- Bukowiec, woj. podkarpackie, pow. kolbuszowski, gm. Kolbuszowa – Szkoła Podstawowa, Bukowiec 37.
- Byczyna, woj. opolskie, pow. kluczborski – Gimnazjum w Zespole Szkół Gimnazjalnych, Licealnych i Zawodowych, ul. Borkowska 3.
- Choszczno, woj. zachodniopomorskie – Zespół Szkół nr 2, ul. Polna 5.
- Ciechów, woj. dolnośląskie, pow. średzki, gm. Środa Śląska – Zespół Szkół, ul. Średzka 1.
- Czacz, woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Śmigiel – Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Parkowa 2.
- Częstochowa, woj. śląskie – Zespół Szkół nr 2, ul. Wirażowa 8.
- Ćmińsk, woj. świętokrzyskie, pow. kielecki, gm. Miedziana Góra – Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Świętokrzyska 61.
- Damno, woj. pomorskie, pow. słupski, gm. Damnica – Gimnazjum w Zespole Szkół, Damno 42.
- Drążna, woj. wielkopolskie, pow. słupecki, gm. Słupca – Publiczne Gimnazjum, Drążna 38.
- Elbląg, woj. warmińsko-mazurskie – Gimnazjum nr 1, ul. Rodziny Nalazków 20.
- Gdynia, woj. pomorskie – Gimnazjum nr 11, ul. Juliusza Słowackiego 53.
- Gliwice, woj. śląskie – Gimnazjum nr 3, ul. Jasnogórska 15-17.
- Głogów, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 3, pl. Mieszka I 22.
- Gniezno, woj. wielkopolskie – Gimnazjum nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi, os. Orła Białego 18.
- Goleniów, woj. zachodniopomorskie – Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 1, ul. Jana Kilińskiego 11.
- Gołdap, woj. warmińsko-mazurskie – Gimnazjum nr 1, ul. Tadeusza Kościuszki 30.
- Gostynin, woj. mazowieckie – Gimnazjum nr 2, ul. Wojska Polskiego 23.
- Gościejewo, woj. wielkopolskie, pow. obornicki, gm. Rogoźno – Zespół Szkół, Gościejewo 14.
- Gracze, woj. opolskie, pow. opolski, gm. Niemodlin – Publiczne Gimnazjum, ul. Niemodlińska 21.
- Grodzisk Mazowiecki, woj. mazowieckie – Gimnazjum nr 1, ul. Zielony Rynek 2.
- Grzegorzowice Wielkie, woj. małopolskie, pow. krakowski, gm. Iwanowice – Gimnazjum, Grzegorzowice Wielkie 31.
- Jaworzno, woj. śląskie – Gimnazjum nr 5, ul. Starowiejska 15.
- Jelenia Góra, woj. dolnośląskie – Gimnazjum nr 4, ul. Mieczysława Karłowicza 33.
- Jugów, woj. dolnośląskie, pow. kłodzki, gm. Nowa Ruda – Publiczne Gimnazjum Nr 1, ul. Główna 105.
- Kalisz, woj. wielkopolskie – Gimnazjum nr 3, ul. Teatralna 3.
- Kamień Pomorski, woj. zachodniopomorskie – Publiczne Gimnazjum, ul. Wolińska 9B.
- Kleczew, woj. wielkopolskie, pow. koniński – Gimnazjum, ul. Warszawska 31.
- Kłoczew, woj. lubelskie, pow. rycki – Zespół Szkół, ul. Długa 69.
- Konin, woj. wielkopolskie – Gimnazjum nr 4, ul. Leopolda Staffa 5.
- Koszalin, woj. zachodniopomorskie – Gimnazjum nr 9, ul. Stanisława Stasica 6.
- Koźminek, woj. wielkopolskie, pow. kaliski – Gimnazjum, ul. Szkolna 1.
- Kraków, woj. małopolskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących Integracyjnych Nr 4, ul. Żabia 20.
- Krzyż Wielkopolski, woj. wielkopolskie, pow. czarnkowsko-trzcianecki – Gimnazjum, ul. Henryka Sienkiewicza 1.
- Kwidzyn, woj. pomorskie – Społeczne Gimnazjum i Społeczne Liceum Ogólnokształcące, ul. Gen. Józefa Hallera 5.
- Legionowo, woj. mazowieckie – Społeczna Szkoła Podstawowa nr 35 STO, ul. Targowa 22.
- Lesznowola, woj. mazowieckie, pow. piaseczyński – Zespół Szkół Publicznych, ul. Szkolna 8.
- Lipno, woj. kujawsko-pomorskie – Publiczne Gimnazjum nr 1,ul. Szkolna 2.
- Łambinowice, woj. opolskie, pow. nyski – Zespół Szkół, ul. Szkolna 2.
- Łeba, woj. pomorskie, pow. lęborski – Zespół Społecznych Szkół Ponadgimnazjalnych – ul. Nadmorska 21.
- Łomża, woj. podlaskie – Publiczne Gimnazjum nr 1, ul. Władysława St. Reymonta 9.
- Łódź, woj. łódzkie – Gimnazjum nr 12, ul. Ks. Stanisława Brzóski 23.
- Mąkolno, woj. wielkopolskie, pow. koniński, gm. Sompolno – Gimnazjum w Zespole Szkół nr 3, ul. Szkolna 31.
- Mieleszyn, woj. wielkopolskie, pow. gnieźnieński – Gimnazjum Publiczne, Mieleszyn 35C.
- Mieszkowice, woj. zachodniopomorskie, pow. gryfiński – Gimnazjum, ul. Techników 4.
- Międzybórz, woj. dolnośląskie, pow. oleśnicki – Gimnazjum Samorządowe, ul. Wrocławska 8.
- Mykanów, woj. śląskie, pow. częstochowski – Gimnazjum, ul. Słoneczna 114.
- Mysłowice, woj. śląskie – Gimnazjum nr 2, ul. Górnicza 4.
- Myślibórz, woj. zachodniopomorskie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2, ul. Za Bramką 8.
- Nowe Skalmierzyce, woj. wielkopolskie, pow. ostrowski – Gimnazjum, ul. Kaliska 52.
- Oleśnica, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 8, ul. Wiejska 35.
- Olsztynek, woj. warmińsko-mazurskie, pow. olsztyński – Gimnazjum, ul. Górna 5.
- Oława, woj. dolnośląskie –Gimnazjum nr 3, ul. Lwowska 10.
- Opole, woj. opolskie – Publiczne Gimnazjum Nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Mjr „Hubala” 2.
- Ornontowice, woj. śląskie, pow. mikołowski – Gimnazjum, ul. Zwycięstwa 7C.
- Ostróda, woj. warmińsko-mazurskie – Gimnazjum nr 1, ul. Józefa Piłsudskiego 4.
- Paczków, woj. opolskie, pow. nyski – Publiczne Gimnazjum, ul. Henryka Sienkiewicza 22.
- Papowo Biskupie, woj. kujawsko-pomorskie, pow. chełmiński – Gimnazjum, Papowo Biskupie 127A.
- Pisarzowice, woj. dolnośląskie, pow. lubański, gm. Lubań – Szkoła Podstawowa, Pisarzowice 285B.
- Polanów, woj. zachodniopomorskie, pow. koszaliński – Gimnazjum, ul. Gradowe Wzgórze 5.
- Police, woj. zachodniopomorskie – Gimnazjum nr 1, ul. Tanowska 14.
- Przasnysz, woj. mazowieckie – Publiczne Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Orlika 48.
- Przybiernów, woj. zachodniopomorskie, pow. goleniowski – Gimnazjum Publiczne, ul. Mieszka I 1.
- Pyrzyce, woj. zachodniopomorskie – Zespół Szkół nr 1, ul. Lipiańska 2.
- Pyskowice, woj. śląskie, pow. gliwicki – Gimnazjum nr 1, ul. Strzelców Bytomskich 1.
- Radom, woj. mazowieckie – Publiczne Gimnazjum Nr 13 z Oddziałami Dwujęzycznymi, ul. 25 Czerwca 79.
- Rawa Mazowiecka, woj. łódzkie – Gimnazjum nr 1, ul. Tadeusza Kościuszki 19.
- Ruda Śląska, woj. śląskie – Gimnazjum nr 7, ul. Obrońców Westerplatte 2A.
- Rydułtowy, woj. śląskie, pow. wodzisławski – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1, ul. Skalna 1.
- Rzgów Pierwszy, woj. wielkopolskie, pow. koniński – Gimnazjum, pl. Stuczyńskich 5.
- Siemyśl, woj. zachodniopomorskie, pow. kołobrzeski – Zespół Szkół, ul. Szkolna 10.
- Skawina, woj. małopolskie, pow. krakowski – Gimnazjum nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Wincentego Witosa 4.
- Słupsk, woj. pomorskie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1, ul. Szczecińska 60.
- Sosnowiec, woj. śląskie – Gimnazjum nr 10, ul. Północna 61.
- Stara Dąbrowa, woj. zachodniopomorskie, pow. stargardzki – Gimnazjum Publiczne, Stara Dąbrowa 31.
- Starachowice, woj. świętokrzyskie – Gimnazjum nr 4, ul. Jana Pawła II 18.
- Stargard Szczeciński, woj. zachodniopomorskie – Gimnazjum nr 4, os. Zachód B 15.
- Sufczyna, woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Bircza – Szkoła Podstawowa, Sufczyna 52.
- Swarzędz, woj. wielkopolskie, pow. poznański – Gimnazjum nr 3, os. Czwartaków 1.
- Sycewice, woj. pomorskie, pow. słupski, gm. Kobylnica – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 1.
- Szczecin, woj. zachodniopomorskie – Gimnazjum nr 18, ul. Stanisława Ignacego Witkiewicza 40.
- Szczecin, woj. zachodniopomorskie – Społeczna Szkoła Podstawowa nr 1 i Gimnazjum STO, ul. Tomaszowska 1.
- Szczecinek, woj. zachodniopomorskie – Szkoła Podstawowa nr 7, ul. Krakowska 1.
- Świdnik, woj. lubelskie – Gimnazjum nr 3, ul. Jarzębinowa 6.
- Świecie, woj. kujawsko-pomorskie – Gimnazjum nr 3, al. Jana Pawła II 8.
- Tomice, woj. małopolskie, pow. wadowicki – Gimnazjum, Tomice 292A.
- Trzebinia, woj. małopolskie, pow. chrzanowski – Gimnazjum nr 3, Os. ZWM 21.
- Twardogóra, woj. dolnośląskie, pow. oleśnicki – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Św. Jadwigi 7.
- Wałbrzych, woj. dolnośląskie – Publiczne Gimnazjum nr 1, ul. Bolesława Limanowskiego 12.
- Warnice, woj. zachodniopomorskie, pow. pyrzycki – Gimnazjum, Warnice 30.
- Warszawa, woj. mazowieckie – Gimnazjum nr 120, ul. Armii Krajowej 39.
- Warszawa, woj. mazowieckie – Gimnazjum nr 124, ul. Przytulna 3.
- Werbkowice, woj. lubelskie, pow. hrubieszowski – Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Jana Pawła II 17.
- Wielichowo, woj. wielkopolskie, pow. grodziski – Zespół Szkół, ul. Kościelna 7A.
- Wrocław, woj. dolnośląskie – Gimnazjum nr 40, ul. Mariana Morelowskiego 43.
- Żary, woj. lubuskie – Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Częstochowska 15.
IV. Inne obiekty im. Polskich Noblistów
- Bogatynia, woj. dolnośląskie, pow. zgorzelecki – Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Bogatyni im. Polskich Noblistów, ul. II Armii Wojska Polskiego 2g.
Kanon opracował Roman Henryk Orlicz – Instruktor Krajoznawstwa Polski i Przodownik Turystyki Pieszej II st.