I. Postanowienia wstępne

1. Odznaka Krajoznawcza PTTK „Śladami Polskich Wieszczów Narodowych” (zwana dalej odznaką) została ustanowiona w 2011 r. i jest nadawana przez Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie.
2. Celem odznaki jest przybliżenie wiedzy o największych pisarzach polskiego romantyzmu oraz popularyzacja miejsc związanych z życiem, działalnością i twórczością tzw. „Trójcy wieszczów”: Adama Mickiewicza h. Poraj (1798-1855) – poety, dramaturga, publicysty, tłumacza, filozofa, wykładowcy, mistyka i działacza politycznego, Juliusza Słowackiego h. Leliwa (1809-1849) – poety, dramaturga, tłumacza, mistyka, epistolografa i twórcy filozofii genezyjskiej oraz Zygmunta Krasińskiego h. Ślepowron (1812-1859) – poety, dramaturga, prozaika, epistolografa i filozofa, twórcy historiozoficznego dramatu romantycznego.
3. Ustanawia się pięć stopni odznaki w trzech kategoriach, które można uzyskać jedynie w podanej kolejności:
   • Popularna (bez stopni),
   • Mała w stopniach: brązowy im. Zygmunta Krasińskiego, srebrny im. Juliusza Słowackiego, złoty im. Adama Mickiewicza,
   • Wielka z gęsim piórem im. „Trójcy wieszczów” (bez stopni).
4. Wygląd, wymiary oraz materiał, z jakiego jest wykonana odznaka określa Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie.
5. Ogniwa organizacyjne PTTK, działacze i członkowie PTTK powinni czuwać nad rzetelnością zdobywania odznaki i jej odpowiednią rangą.

II. Warunkiu zdobywania odznaki

1. Odznakę może zdobyć każdy kto ukończył 7 lat i spełni warunki określone niniejszym Regulaminem, również nie będąc członkiem PTTK.
2. Osoby niepełnoletnie mogą zdobywać odznakę tylko pod opieką osób dorosłych.
3. Czas zdobywania poszczególnych stopni odznaki nie jest ograniczony.
4. Wyższe stopnie odznaki można zdobywać bezpośrednio po spełnieniu wymagań na stopień niższy odznaki.
5. Obiekty zwiedzone ponad normę, ustaloną dla danego stopnia odznaki, będą zaliczane na poczet odznaki wyższego stopnia.
6. Dopuszcza się zaliczenie na poczet odznaki udokumentowanych obiektów zwiedzonych przez turystę przed ustanowieniem odznaki i wejściem w życie Regulaminu, w liczbie do 50% na każdy stopień odznaki.
7. Dokumentacja, o której mowa w pkt. 6. powinna być sporządzona zgodnie z zasadami zawartymi w rozdz. IV. Honorowane będą wszystkie potwierdzenia uzyskane przez turystę w toku zdobywania innych odznak, np. w formie kserokopii odpowiednich stron w książeczkach-kronikach tych odznak.

III. Warunki szczegółowe

1. Odznakę zdobywa się odwiedzając miejsca związane z osobami polskich wieszczów narodowych, uczestnicząc w indywidualnych i rodzinnych wędrówkach oraz zbiorowych imprezach turystyczno-krajoznawczych.
2. Odznakę można zdobywać podczas dowolnych wycieczek, np. krajoznawczych lub autokarowych oraz uprawiając dowolną dyscyplinę turystyki kwalifikowanej.
3. Podstawą przyznania odznaki jest zwiedzenie ustalonej dla danego stopnia odznaki liczby miejscowości i miejsc wymienionych w kanonie krajoznawczym stanowiącym załącznik do niniejszego Regulaminu oraz zdobycie wymaganej liczby punktów za poznanie obiektów w tych miejscach. Kolejność i dobór zwiedzanych miejsc i obiektów jest dowolna.

   Stopień odznaki	Liczba punktów
   Popularna	100
   Mała brązowa	150
   Mała srebrna	200
   Mała złota	250
   Wielka z gęsim piórem	300
   Razem:	1000

4. Zaliczane będą również miejscowości i obiekty nieujęte w załączniku do Regulaminu, pod warunkiem udokumentowania ich związku z dowolnym polskim wieszczem narodowym wymienionym w niniejszym Regulaminie.
5. Zasady punktacji:
   • przebycie odcinka Jurajskiego Szlaku Zygmunta Krasińskiego (minimum 20 km pieszo lub 35 km rowerem) – po 20 pkt. (za każdy odcinek szlaku o wymaganej długości, w tym również ratalnie; bez powtarzania trasy)
   • Krypta Wieszczów Narodowych na Wawelu w Krakowie – 20 pkt.
   • miejscowości za granicą związane z życiem i działalnością polskich wieszczów narodowych, wymienione w załączniku do Regulaminu – 15 pkt.
   • miejscowości w Polsce związane z życiem i działalnością polskich wieszczów narodowych, wymienione w załączniku do Regulaminu – 10 pkt.
   • inne miejscowości związane z polskimi wieszczami narodowymi niewymienione w załączniku do Regulaminu – 8 pkt.
   • muzea poświęcone polskim wieszczom narodowym – 7 pkt.
   • wystawy poświęcone polskim wieszczom narodowym w innych muzeach – 6 pkt.
   • pomniki i popiersia polskich wieszczów narodowych – 5 pkt.
   • miejsca i obiekty związane z polskimi wieszczami narodowymi (upamiętnione tablicą, lub udokumentowane w inny sposób) – 3 pkt.
   • obiekty im. polskich wieszczów narodowych (szkoły, uczelnie, domy kultury, biblioteki, teatry, stowarzyszenia, instytucje, obiekty użyteczności publicznej itp.) oraz tablice i obeliski upamiętniające ich życie i działalność poza tymi obiektami – 2 pkt.
   • ulice, place, osiedla, parki, skwery, itp. poświęcone patronom odznaki – 1 pkt.
6. Obiekty zaliczone na jeden stopień odznaki nie będą zaliczane na wyższe stopnie odznaki. Nie wyklucza to jednak możliwości zaliczenia obiektów, których turysta wcześniej nie zwiedzał w miejscowościach zaliczonych na niższe stopnie odznaki. Można natomiast wielokrotnie zaliczać daną miejscowość przy zdobywaniu kolejnych stopni odznaki, jeżeli związana jest ona z więcej niż jednym polskim wieszczem narodowym.
7. Jedną miejscowość lub obiekt można zaliczyć tylko raz w toku zdobywania danego stopnia odznaki. Turysta zdobywający odznakę sam określa, któremu z polskich wieszczów narodowych poświęcony jest zapis (np. zwiedzając Poznań zalicza go jako miejscowość związaną z Adamem Mickiewiczem, a przy powtórnym zwiedzaniu stolicy Wielkopolski zalicza ją jako miejscowość związaną z Juliuszem Słowackim, ale na inny stopień odznaki). Miejscowość lub obiekt można zaliczyć ponownie przy zdobywaniu kolejnych stopni odznaki, ale przy dokonywaniu wpisu należy zaznaczyć, że miejscowość dotyczy innego polskiego wieszcza narodowego.
8. Punkty uzyskane podczas zdobywania odznaki mogą być jednocześnie zaliczone na inne odznaki krajoznawcze i odznaki turystyki kwalifikowanej pod warunkiem spełnienia wymagań zawartych w regulaminach tych odznak.

IV. Zasady potwierdzania zadań

1. Podstawą do ubiegania się o przyznanie odznaki jest książeczka-kronika, wykonana samodzielnie przez zdobywającego odznakę w dowolnej formie.
2. Dopuszcza się elektroniczną wersję książeczki-kroniki zapisaną na dowolnym nośniku pamięci masowej, np. na płycie CD-R, DVD-R, BD-R, lub w pamięci USB (pendrivie), a także udostępnienie dokumentacji zdobywanej odznaki w inny sposób np. przesłanie e-mailem, lub wskazanie linku do odpowiedniego pliku na dysku zewnętrznym.
3. W książeczce-kronice należy sporządzić wykaz odbytych wypraw, który powinien zawierać datę wycieczki, miejscowość i nazwę zwiedzanego obiektu, potwierdzenia terenowe lub członków kadry programowej PTTK (przodownicy, przewodnicy, instruktorzy wg posiadanych uprawnień, organizatorzy turystyki – tylko jeżeli byli obecni na danej wycieczce) oraz instruktorów harcerskich, nauczycieli i kierowników wycieczek. Honorowane będą również odciski pieczęci ze zwiedzanych obiektów i bilety wstępu.
4. Potwierdzenia, o których mowa w pkt. 3. mogą być zastąpione opisem obiektu, samodzielnie wykonaną fotografią, lub fotografią turysty na tle zwiedzanego obiektu.
5. Z obowiązku uzyskania potwierdzeń zwolnieni są wszyscy członkowie kadry programowej PTTK: przewodnicy, przodownicy i instruktorzy oraz organizatorzy turystyki (należy podać rodzaj uprawnień i nr legitymacji).
6. Z zapisów w książeczce-kronice musi jednoznacznie wynikać, że ubiegający się o odznakę osobiście oglądał i poznał obiekty wymagane regulaminowo.

V. Weryfikacja i przyznanie odznaki

1. W celu weryfikacji i przyznania odznaki, książeczkę-kronikę należy przesłać na adres korespondencyjny: Roman Henryk Orlicz, ul. Monte Cassino 3 m. 19, 01-121 Warszawa – załączając zaadresowaną kopertę zwrotną na list polecony (bez znaczków) oraz wymaganą opłatę za przesyłkę i odznakę lub potwierdzenie dokonanej wpłaty.
2. Osoba zdobywająca odznakę, przedkładająca książeczkę-kronikę do weryfikacji, ponosi pełną odpowiedzialność za prawdziwość zawartych tam informacji.
3. Przed przedłożeniem książeczki-kroniki do weryfikacji należy sporządzić zestawienie spełnienia warunków regulaminowych zawierające: datę wycieczki, miejscowość, rodzaj i lokalizację zwiedzanego obiektu oraz informację, którego wieszcza dotyczy i punktację.
4. W przypadku weryfikacji wyższych stopni odznaki należy dołączyć zestawienie spełnienia warunków regulaminowych załączone przy weryfikacji poprzednich stopni odznaki.
5. Przewiduje się możliwość wykorzystania dla celów krajoznawczych, informacji o polskich wieszczach narodowych oraz związanych z nimi miejscowościach, miejscach i obiektach, zawartych w książeczce-kronice odznaki.
6. Zweryfikowana książeczka-kronika jest zarazem legitymacją posiadanej odznaki i uprawnia do jej nabycia i noszenia.
7. Odznaka przyznawana w trybie regulaminowym jest odpłatna.
8. Odznakę można nabyć w wyżej wskazanym miejscu osobiście, lub drogą pocztową. Opłaty pokrywa zamawiający.
9. Ewidencję zweryfikowanych i przyznanych odznak prowadzi Komisja Weryfikacyjna OK PTTK „Śladami Polskich Wieszczów Narodowych”.
10. Zarząd Oddziału Wolskiego PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie może w drodze uchwały przyznać osobom szczególnie zasłużonym dla turystyki i krajoznawstwa oraz kultury i sztuki w Polsce odznakę w dowolnym stopniu honorowo z pominięciem przepisów dotyczących trybu jej zdobywania.
11. Odznakę przyznaną honorowo wręcza się wraz z pamiątkowym dyplomem bezpłatnie.

VI. Postanowienia końcowe

1. Zdobywanie odznaki odbywa się na własny koszt i ryzyko. Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody, których można doznać w trakcie zdobywania odznaki, jak również za szkody wyrządzone przez zdobywającego odznakę osobom trzecim.
2. Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie zastrzega sobie prawo wykorzystania nadesłanych materiałów celem stworzenia ogólnopolskiego wykazu miejsc i obiektów związanych z postaciami polskich wieszczów narodowych.
3. Interpretacja niniejszego regulaminu należy wyłącznie do Komisji Weryfikacyjnej OK PTTK „Śladami Polskich Wieszczów Narodowych” powołanej przez Zarząd Oddziału Wolskiego PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie.
4. Decyzje Komisji Weryfikacyjnej Odznaki wydane w zakresie jej działania są ostateczne.
5. Regulamin został uchwalony przez Zarząd Oddziału Wolskiego PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie w dniu 26 kwietnia 2021 r. i obowiązuje od dnia 1 maja 2021 r. Tym samym traci moc Regulamin odznaki z dnia 26 września 2011 r.
6. Odznaki zdobyte przed dniem 1 maja 2021 r. zachowują swoją ważność.
7. Osoby, które zaczęły zdobywać odznakę według Regulaminu z 26 września 2011 r. mogą kontynuować zdobywanie danego stopnia odznaki na poprzednio obowiązujących zasadach. Przy zdobywaniu kolejnych stopni odznaki obowiązują zapisy niniejszego Regulaminu.

Regulamin opracował Roman Henryk Orlicz – Instruktor Krajoznawstwa Polski (IKP), Instruktor Ochrony Przyrody (IOP) i Przodownik Turystyki Pieszej (PTP) II st.

Wszelkich informacji o odznace udziela autor, tel. (+48-0) 501-094-576, e-mail: romi@o2.pl

Adam Mickiewicz

Adam Bernard Mickiewicz herbu Poraj (ur. 24 grudnia 1798 r. w Zaosiu lub Nowogródku, ówcześnie na terenie Imperium Rosyjskiego, ob. na Białorusi, zm. 26 listopada 1855 r. w Konstantynopolu na terenie Imperium Osmańskiego, ob. Stambuł w Turcji) – poeta, działacz i publicysta polityczny (redaktor „Pielgrzyma Polskiego”), założyciel i członek Stowarzyszeń Filomatów i Filaretów, mesjanista związany z Kołem Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego, twórca legionu polskiego we Włoszech, współzałożyciel i redaktor „Trybuny Ludów'”. Uważany za jednego z największych poetów polskiego romantyzmu, wykładowca literatury słowiańskiej w Collège de France. Określany też jako „poeta przeobrażeń” oraz „bard słowiański”. Znany przede wszystkim jako autor ballad, powieści poetyckich, dramatu Dziady oraz epopei narodowej Pan Tadeusz, uznawanej za ostatni wielki epos kultury szlacheckiej w Rzeczpospolitej Obojga Narodów; pochowany na cmentarzu des Champeaux w Montmorency, a w 1890 r. przeniesiony do Krypty Wieszczów Narodowych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Wacława na Wawelu w Krakowie.

I. Miejscowości i obiekty zagraniczne

A. Białoruś:

1. Bolcieniki, obw. grodzieński, rejon woronowski – miejsce kilkakrotnych odwiedzin Maryli Wereszczakówny i jej męża Wawrzyńca Puttkamera; dwór.
2. Cyryn, obw. grodzieński, rejon korelicki – w 1821 r. Adam Mickiewicz wraz z Marylą Puttkamerową trzymali do chrztu dziecko Franciszka Sakowicza; cerkiew Przemienienia Pańskiego.
3. Gojcieniszki, obw. grodzieński, rejon woronowski – zamek Nonhartów.
4. Korczowa [d. Tuhanowicze], obw. brzeski, rejon baranowicki – pobyt w latach 1818-21; Kamień Filaretów w lesie (legendarne miejsce spotkań Adama Mickiewicza z niespełnioną miłością – Marylą Wereszczakówną), park Wereszczaków z altaną.
5. Mir, obw. grodzieński, rejon korelicki – zamek, który posłużył poecie za pierwowzór zamku Horeszków z Pana Tadeusza, kościół św. Mikołaja Bpa, cerkiew Świętej Trójcy.
6. Nowogródek, obw. grodzieński – kościół farny pw. Przemienienia Pańskiego z cudownym obrazem Matki Bożej Nowogródzkiej uwiecznionym przez poetę w inwokacji Pana Tadeusza (miejsce chrztu Adama Mickiewicza), ruiny zamku książąt litewskich na Górze Zamkowej, Muzeum Adama Mickiewicza w dworku, pomnik i kopiec poety.
7. Szczorsy, obw. grodzieński, rejon nowogródzki – miejsce spotkań poety ze swoim byłym nauczycielem historii Uniwersytetu Wileńskiego – Joachimem Lelewelem; zespół pałacowy hrabiów Chreptowiczów, Dąb Mickiewicza w parku, cerkiew Dimitrewskaja.
8. Zaosie, obw. brzeski, rejon baranowicki – domniemane miejsce urodzin Adama Mickiewicza; dwór (ob. muzeum jego imienia), świronek [spichlerz], obelisk ku czci wieszcza.

B. Bułgaria:

1. Burgas – podróż w 1855 r.; Stare Miasto, katedra prawosławna św. Cyryla i Metodego, katedra katolicka, cerkiew św. Marii Dziewicy, cerkiew św. Iwana Rylskiego, pomnik poety w Parku Nadmorskim w centrum miasta.

C. Czechy:

1. Karlowe Wary [d. Karlsbad] w Zagłębiu Sokołowskim – spotkanie z Antonim Odyńcem; Rynek, kościół św. Andrzeja, kościół św. Marii Magdaleny, kościół św. Łukasza, wieża miejska, kolumna Świętej Trójcy, kolumnada Młyńska, zespół budowli kąpieliskowych, XIX w. wille.
2. Praga – spotkanie z czeskim poetą Vaclavem Hanką; Hradczany, Zamek Królewski, katedra św. Wita, Wacława i Wojciecha; kaplica Świętego Krzyża, pałac Schwarzenbergów, bazylika św. Jerzego, Most Karola na Wełtawie, Brama Prochowa, Stare Miasto, Ratusz Staromiejski ze słynnym zegarem astronomicznym Orloj, kościół św. Mikołaja, kościół NMP przed Tynem.

D. Francja:

1. Awinion, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Vaucluse – podróż w 1833 r.; pałac Papieski, katedra Notre Dame des Doms, mury obronne, most Pont St-Benézet nad Rodanem.
2. Montmorency, reg. Île-de-France, depart. Val-d'Oise – miejsce pierwotnego pochówku, ratusz, mury obronne, kolegiata św. Marcina, cmentarz des Champeaux z pomnikiem nagrobnym poety.
3. Paryż – katedra Notre-Dame, Pola Elizejskie, Łuk Triumfalny na pl. Charles'a de Gaulle'a, Sorbona, Les Invalides, Panteon w Dzielnicy Łacińskiej, Pałac Sprawiedliwości i Sainte-Chapelle [Święta Kaplica] na wyspie Cité, Hôtel Lambert na wyspie św. Ludwika, Pałac Luwr (ob. muzeum sztuki), Ogrody Tuileries, Lasek Buloński, dom przy rue de Seine, gdzie poeta pracował nad ostateczną wersją Pana Tadeusza; w 1840 r. Adam Mickiewicz objął katedrę języków słowiańskich w Collège de France.

E. Litwa:

1. Kowno – praca w charakterze nauczyciela; Stare Miasto, Rynek, tablica pamiątkowa, ratusz, ruiny zamku, bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła, kościół św. Gertrudy, kościół jezuitów pw. św. Franciszka Ksawerego, Muzeum Adama Mickiewicz, klasztor kamedułów w Pożajściu.
2. Romajny, obw. kowieński – podróż w 1823 r.; zespół dworsko-parkowy.
3. Wilno – Uniwersytet Wileński, Stare Miasto, ratusz, Ostra Brama [Aušros Vartai], kaplica NMP Wileńskiej z obrazem MB Ostrobramskiej, kościół św. Jana, katedra św. Stanisława, baszta Giedymina, cerkiew Świętej Trójcy i klasztor Bazylianów (d. więzienie, gdzie przetrzymywany był poeta), kościół św. Anny, kościół Bernardynów, pomnik Adama Mickiewicza, Muzeum Adama Mickiewicza w Zaułku Bernardyńskim, dom przy ul. Wielkiej – ostatni wileński adres poety, tablica pamiątkowa.

F. Niemcy:

1. Berlin – podróż w 1829 r.; tu Adam Mickiewicz słuchał wykładów Georga Hegla; Brama Brandenburska, Pariser Platz [plac Paryski], Alexanderplatz [plac Aleksandra], Zamek Bellevue w parku Tiergarten, bazylika katedralna św. Jadwigi przy Bebelplatz, Staatsoper Unter den Linden, Wyspa Muzeów [Museumsinsel] ze Starym i Nowym Muzeum [Altes Museum, Neues Museum], Berliner Dom [Katedra Berlińska], pałac Charlottenburg.
2. Bonn, Nadrenia Północna-Westfalia – wizyta u Augusta W. Schlegla; Willa Hammerschmidt na brzegu Renu (siedziba urzędu i miejsce zamieszkania Prezydenta RFN), pałac Schaumburg (druga siedziba kanclerza RFN).
3. Drezno, Saksonia – pobyt na emigracji; Stare Miasto, zamek Wettinów, katedra Świętej Trójcy, kościół Marii Panny na Nowym Rynku, zespół pałacowy Zwinger, Albertinum, Opera Tempera.
4. Hamburg – podróż w 1829 r.; Stare Miasto, ratusz, Kościół Główny św. Katarzyny, Kościół Główny św. Piotra, Kościół Główny św. Jakuba, Kościół Główny św. Michała, Muzeum Historii Miasta.
5. Lubeka, Szlezwik-Holsztyn – podróż w 1829 r.; Stare Miasto, mury obronne, Brama Holsztyńska, Brama Zamkowa. ratusz, katedra św. Jana Chrzciciela, św. Błażeja i NMP, Kościół Mariacki NMP, kościół św. Piotra, kościół św. Jakuba, kościół św. Idziego, szpital św. Ducha.
6. Weimar, Turyngia – słynna wizyta u Johanna Wolfganga Goethego i spotkanie z francuskim rzeźbiarzem Davidem d`Anders; Stare Miasto, zespół pałacowo-parkowy Belweder, kościół św. Piotra i Pawła, Narodowe Muzeum Goethego, Niemiecki Teatr Narodowy, Biblioteka Księżnej Anny Amalii w Zielonym Pałacu.

G. Rosja:

1. Kronsztad, wyspa Kotlin na Morzu Bałtyckim, w Zatoce Fińskiej – port, z którego w 1829 r. poeta opuścił Rosję.
2. Moskwa – Plac Czerwony, sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej, cerkiew Wasyla Błogosławionego, Kreml Moskiewski, Wielki Pałac Kremlowski, sobór Zaśnięcia NMP, sobór Zwiastowania, sobór Michała Archanioła, dzwonnica Iwana Wielkiego, Pałac Patriarchy (ob. muzeum) i sobór Dwunastu Apostołów, Wieża Spasska, gmach senatu (ob. rezydencja prezydenta Rosji), Kutafja (barbakan), Uniwersytet Moskiewski im. Michaiła Łomonosowa.
3. Sankt Petersburg – podróże w 1824 i 1827 r.; Pałac Zimowy, Państwowe Muzeum Ermitażu, sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej, Brama Narwska (łuk tryumfalny), Akademia Sztuk Pięknych, Rosyjski Akademicki Teatr Dramatu im. Aleksandra S. Puszkina (Teatr Aleksandryjski), sobór Zmartwychwstania Pańskiego, kościół św. Stanisława, tablica pamiątkowa.

H. Szwajcaria:

1. Genewa – spotkanie z Juliuszem Słowackim w 1833 r. oraz z Zygmuntem Krasińskim w 1845 r., wycieczka w Alpy; Stare Miasto, ratusz, katedra Saint Pierre, Audytorium Kalwina, arsenał miejski (ob. Archiwum Państwowe).
2. Lozanna, kanton Vaud – w roku akademickim 1839/1840 otrzymał stanowisko profesora literatury łacińskiej; Stare Miasto, ratusz, katedra Notre Dame, kościół św. Franciszka, rezydencja biskupia Saint-Marie, Uniwersytet Lozański.

I. Turcja:

1. Stambuł [d. Konstantynopol] – miejsce śmierci, Kościół Mądrości Bożej [Hagia Sofia], kościół Jana ze Studionu, kościół św. Ireny, Pałac Topkapi [d. rezydencja sułtanów], Pałac Dolmabahçe, Pałac Beylerbeyi, twierdza Rumeli Hisarı, Błękitny Meczet [wł. Meczet Sułtana Ahmeda, Obelisk Teodozjusza i Obelisk Konstantyna na hipodromie, Wieża Leandra na Bosforze, Muzeum Adama Mickiewicza – Oddział Muzeum Sztuki Tureckiej i Islamskiej.

J. Ukraina:

1. Bachczysaraj w Górach Krymskich na Krymie – podróż w 1825 r.; pałac chanów krymskich, Wielki Meczet Chan-Dżami.
2. Eupatoria na Krymie nad Morzem Czarnym – Meczet Piątkowy Dżuma-Dżami, d. dom duchowego przywódcy krymskich karaimów Hadżiego Agi Babowicza, u którego mieszkał poeta, tablica pamiątkowa.
3. Odessa – Schody Potiomkinowskie, sobór Przemienienia Pańskiego, Dom Mickiewicza przy ul. Derybasowskiej 16 (d. Liceum Richelieu), gdzie poeta mieszkał podczas zesłania w 1825 r., tablica pamiątkowa.

K. Włochy:

1. Asyż, reg. Umbria, prow. Perugia – podróż w 1830 r.; bazylika św. Franciszka na Rajskim Wzgórzu, bazylika św. Klary, pl. Ratuszowy z wieżą (ob. pinakoteka), bazylika Matki Bożej Anielskiej.
2. Florencja, reg. Toskania – katedra Santa Maria del Fiore, baptysterium San Giovanni, kościół Santa Croce z symbolicznym grobowcem Dantego Alighieri kościół San Marco, Galeria Akademii, pałac Pitti.
3. Mediolan, reg. Lombardia – podróż w 1830 r.; ratusz, katedra Narodzin św. Marii, teatr operowy La Scala, zamek Castello Sforzesco, pałac Brera (ob. pinakoteka), bazylika św. Ambrożego, bazylika św. Lorenza, kościół Santa Maria delle Grazie ze słynnym freskiem Leonarda da Vinci „Ostatnia Wieczerza”.
4. Neapol, reg. Kampania – podróż w 1830 r.; katedra z kaplicą św. Januarego, kościół Santa Maria del Carmine, kościół San Domenico Maggiore, Zamek Jajeczny [Castel dell'Ovo], Nowy Zamek [Castel Nuovo], Pałac Królewski.
5. Pompeje, reg. Kampania – bazylika Santa Maria del Rosario, Brama Morska, Forum, bazylika, świątynia Apollina, Teatr Wielki, Odeon, amfiteatr z koszarami dla gladiatorów, dom Fauna.
6. Rzym, reg. Lacjum – podróże w 1829, 1830 i 1848 r.; Plac Świętego Piotra z portykiem Giovanniego Berniniego zwieńczonym attyką z posągami 140. świętych, bazylika św. Piotra na Watykanie, Zamek Świętego Anioła z Mauzoleum Hadriana, arcybazylika św. Jana na Lateranie, bazylika św. Pawła za Murami, bazylika Matki Bożej Większej na wzgórzu Eskwilin, Koloseum, Panteon na Polu Marsowym, kościół Świętej Trójcy i schody hiszpańskie na Piazza di Spagna, Plac na Kapitolu z pałacem Senatorskim i pomnikiem Marka Aureliusza, Forum Romanum, Fontanna di Trevi.
7. Sycylia – podróż w 1830 r.
8. Wenecja – bazylika św. Marka na pl. Świętego Marka, dzwonnica św. Marka, wieża zegarowa, Pałac Dożów, Prokuracja Stara i Prokuracja Nowa, Most Westchnień, Most Rialto, pałac Ca' d'Oro (ob. muzeum Galleria Giorgio Franchetti), pałac Ca' Rezzonico (ob. Muzeum Sztuki Weneckiej), bazylika Santa Maria della Salute nad Kanałem Grande.

II. Miejscowości i obiekty w Polsce

1. Bielewo, woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Krzywiń – pobyt w 1831 r. u Kaliksta Bojanowskiego; dwór.
2. Budziszewko, woj. wielkopolskie, pow. obornicki, gm. Rogoźno – pobyt w 1831 r. u Konstancji i Józefa Łubieńskich; kościół św. Jakuba, dwór, tablica pamiątkowa.
3. Choryń, woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Kościan – pobyt w 1831 i 1832 r. u Józefa Taczanowskiego; stary i nowy dwór (d. oficyna), w którym mieszkał Adam Mickiewicz, Park Krajobrazowy im. gen. Dezyderego Chłapowskiego.
4. Dębno, woj. wielkopolskie, pow. średzki, gm. Nowe Miasto nad Wartą – pobyt w 1831 r. u Stanisława Mycielskiego; pałac.
5. Drzewce, woj. wielkopolskie, pow. gostyński, gm. Poniec – pobyt w 1831 r. u rodziny Mycielskich; dwór, park krajobrazowy.
6. Kawcze, woj. wielkopolskie, pow. rawicki, gm. Bojanowo – pobyt w 1831 r.
7. Komorze Przybysławskie, woj. wielkopolskie, pow. jarociński, gm. Żerków – pobyt w 1831 r.; pałac, park krajobrazowy.
8. Konarzewo, woj. wielkopolskie, pow. rawicki, gm. Rawicz – pobyt w 1831 r.; dwór.
9. Kopaszewo, woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Krzywiń – pobyt w 1831 r. u Honoraty Skórzewskiej; pałac, kaplica, park krajobrazowy, Dąb Mickiewicza.
10. Kórnik, woj. wielkopolskie, pow. poznański – zamek, Biblioteka Kórnicka PAN, gdzie przechowywany jest fragment rękopisu Dziadów części III Adama Mickiewicza.
11. Kraków, woj. małopolskie – Stare Miasto, pomnik Adama Mickiewicza na Rynku Głównym, bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława na Wawelu, Krypta Wieszczów Narodowych z sarkofagami Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego oraz urną z ziemią z grobu Cypriana Kamila Norwida, popiersie poety w parku im. Henryka Jordana.
12. Krzekotowice, woj. wielkopolskie, pow. gostyński, gm. Pępowo – pobyt w 1831 r. u Kaliksta Bojanowskiego.
13. Krzyżanowo, woj. wielkopolskie, pow. śremski, gm. Śrem – pobyt w 1831 r.; dwór, park krajobrazowy.
14. Lubiń, woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Krzywiń – pobyt w 1831 r.; klasztor bernardynów z kościołem pw. Narodzenia NMP.
15. Lubonia, woj. wielkopolskie, pow. leszczyński, gm. Krzemieniewo – pobyt w 1831 r.; dwór, park krajobrazowy.
16. Lubostroń, woj. kujawsko-pomorskie, pow. żniński, gm. Łabiszyn – pobyt w 1831 r.; pałac, park krajobrazowy.
17. Łaszczyn, woj. wielkopolskie, pow. rawicki, gm. Rawicz – pobyt w `831 r.; dwór, park krajobrazowy.
18. Łukowo, woj. wielkopolskie, pow. obornicki, gm. Oborniki – pobyt w 1831 r. u Józefa Grabowskiego; pałac, tablica pamiątkowa, kościół św. Michała Archanioła, gdzie poeta uczestniczył w pasterce, Izba Pamięci Adama i Franciszka Mickiewiczów w domu parafialnym.
19. Objezierze, woj. wielkopolskie, pow. obornicki, gm. Oborniki – pobyt w 1831 r. u Heleny i Wincentego Turnów; pałac, tablica pamiątkowa, park krajobrazowy, kościół św. Bartłomieja.
20. Oporowo, woj. wielkopolskie, pow. leszczyński, gm. Krzemieniewo – pobyt w 1831 r.; dwór, park krajobrazowy.
21. Osiek, woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Kościan – pobyt w 1831 r. u Eulogiusza Zakrzewskiego; dwór, park krajobrazowy, kamień Adama Mickiewicza.
22. Poznań, woj. wielkopolskie – pobyt w latach 1831-32; Stare Miasto, Stary Rynek, ratusz, odwach, kościół Najświętszego Serca Jezusowego i Matki Boskiej Pocieszenia, bazylika kolegiacka Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny, Ostrów Tumski, bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła, kościół NMP, Zamek Królewski na Górze Przemysła, pomniki poety na pl. Adama Mickiewicza i przy kościele św. Marcina.
23. Pudliszki, woj. wielkopolskie, pow. gostyński, gm. Krobia – pobyt w 1831 r. u rodziny Łubieńskich; pałac, park krajobrazowy.
24. Racot, woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Kościan – pobyt w 1831 r.; pałac Jabłonowskich, park krajobrazowy.
25. Rogalin, woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Mosina – pobyt w 1831 r.; zespół pałacowo-parkowy, pałac Raczyńskich, kościół św. Marcelina.
26. Ruda Komorska, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński, gm. Pyzdry – miejsce przekroczenia przez poetę granicy pomiędzy Wielkim Księstwem Poznańskim i Królestwem Polskim w 1831 r.
27. Rydzyna, woj. wielkopolskie, pow. leszczyński – pobyt w 1831 r.; Rynek, zamek, kościół św. Stanisława.
28. Samostrzel, woj. kujawsko-pomorskie, pow. nakielski, gm. Sadki – pobyt w 1831 r.; zespół pałacowo-parkowy.
29. Sarbinowo, woj. wielkopolskie, pow. gostyński, gm. Poniec – pobyt w 1831 r.; dwór.
30. Skoraszewice, woj. wielkopolskie, pow. gostyński, gm. Pępowo – pobyt w 1831 r.; dwór, park krajobrazowy.
31. Śmiełów, woj. wielkopolskie, pow. jarociński, gm. Żerków – pobyt w 1831 r. u rodziny Gorzeńskich; pałac (ob. Muzeum Adama Mickiewicza – Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu), tablica pamiątkowa, park krajobrazowy, obelisk poświęcony poecie.
32. Turew, woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Kościan – pobyt w 1831 r.; pałac Chłapowskich, park krajobrazowy.
33. Zakrzewo, woj. wielkopolskie, pow. rawicki, gm. Miejska Górka – pobyt w 1831 r.; kościół św. Klemensa – sanktuarium Ziemi Rawickiej MB Pocieszenia.
34. Żerków, woj. wielkopolskie, pow. jarociński – kościół św. Stanisława BM, brama wjazdowa do d. pałacu Radomickich, park miejski.

III. Pomniki Adama Mickiewicza

A. Pomniki na świecie

1. Brześć, Białoruś – popiersie przy ul. Adama Mickiewicza.
2. Burgas, Bułgaria – pomnik w Parku Nadmorskim.
3. Dobromil, rej. Starosamborski, obw. lwowski, Ukraina – popiersie przed ratuszem.
4. Iwano-Frankiwsk [d. Stanisławów], obw. iwanofrankiwski, Ukraina – pomnik na pl. Adama Mickiewicza.
5. Karlowe Wary, Czechy – popiersie przed hotelem.
6. Kołomyja, obw. iwanofrankiwski, Ukraina – obelisk w formie kamiennej piramidy z medalionem poety w Parku Miejskim.
7. Lida, obw. grodzieński, Białoruś – popiersie przy ul. Adama Mickiewicza.
8. Lwów, Ukraina – pomnik na pl. Adama Mickiewicza (d. Plac Mariacki) na Starym Mieście.
9. Mińsk, Białoruś – pomnik na skwerze w centrum miasta.
10. Nowogródek, obw. grodzieński, Białoruś – pomnik obok ruin zamku na Wzgórzu Zamkowym.
11. Nowogródek, obw. grodzieński, Białoruś – popiersie przed Muzeum Adama Mickiewicza.
12. Odessa, Ukraina – pomnik na Aleksandrowskim Prospekcie.
13. Paryż, Francja – pomnik na place de l’Alma, na nadbrzeżu Księcia Alberta nad Sekwaną.
14. Sankt Petersburg, Rosja – popiersie w Zaułku Grabskim, przed Szkołą im. Adama Mickiewicza.
15. Sołeczniki, okręg wileński, Litwa – pomnik na głównym placu miasta.
16. Struga, Macedonia – popiersie.
17. Truskawiec, obw. lwowski, Ukraina – popiersie w Parku Zdrojowym.
18. Weimar, Turyngia – popiersie w parku pałacowym.
19. Wilno, Litwa – pomnik przed kościołem św. Franciszka i św. Bernarda, przy ul. Maironio.

B. Pomniki w Polsce

1. Bełchatów, woj. łódzkie – popiersie w parku miejskim na pl. Wolności.
2. Bielsko-Biała, woj. śląskie – pomnik na skwerze przy ul. Partyzantów.
3. Chorzów, woj. śląskie – pomnik na pl. Adama Mickiewicza.
4. Dębowiec, woj. podkarpackie, pow. jasielski – popiersie na Rynku.
5. Gdańsk, woj. pomorskie – popiersie w Parku Oliwskim im. Adama Mickiewicza.
6. Gliwice, woj. śląskie – pomnik na skwerze miejskim przy ul. Józefa Wieczorka.
7. Gliwice, woj. śląskie – popiersie przed Szkołą Podstawową nr 7 im. Adama Mickiewicza, przy ul. Tarnogórskiej 59.
8. Gorzów Wielkopolski, woj. lubuskie – pomnik u zbiegu ulic Orląt Lwowskich i Gen. Władysława Sikorskiego.
9. Koszalin, woj. zachodniopomorskie – pomnik „Witaj Jutrzenko Swobody” – ku pamięci Adama Mickiewicza.
10. Kraków, woj. małopolskie – pomnik przed Sukiennicami na Rynku Głównym.
11. Kraków, woj. małopolskie – popiersie w parku im. Henryka Jordana w dzielnicy Krowodrza.
12. Krynica-Zdrój, woj. małopolskie, pow. nowosądecki – popiersie na deptaku, przy Górze Parkowej.
13. Nowy Sącz, woj. małopolskie – pomnik na plantach miejskich.
14. Nowy Targ, woj. małopolskie – pomnik przy wejściu do Parku Miejskiego.
15. Olsztyn, woj. warmińsko-mazurskie – popiersie na skwerze przed I LO im. Adama Mickiewicza, na skwerze u zbiegu ul. Dąbrowszczaków i ul. Adama Mickiewicza.
16. Opole, woj. opolskie – popiersie przy ul. Katowickiej.
17. Polanica-Zdrój, woj. dolnośląskie, pow. kłodzki – popiersie w Parku Zdrojowym.
18. Poznań, woj. wielkopolskie – pomnik na dziedzińcu przed gmachem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk przy ul. Seweryna Mielżyńskiego.
19. Poznań, woj. wielkopolskie – pomnik na pl. Adama Mickiewicza.
20. Poznań, woj. wielkopolskie – pomnik przy kościele św. Marcina.
21. Przemyśl, woj. podkarpackie – pomnik na pl. Dominikańskim.
22. Przynotecko, woj. lubuskie, pow. strzelecko-drezdenecki, gm. Stare Kurowo – pomnik we wsi.
23. Radomyśl nad Sanem, woj. podkarpackie, pow. stalowowolski – popiersie w centrum wsi.
24. Ruda Śląska, woj. śląskie – pomnik w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 1, przy ul. Adama Mickiewicza 15.
25. Rzeczyca Okrągła, woj. podkarpackie, pow. stalowowolski, gm. Radomyśl nad Sanem – pomnik w centrum wsi.
26. Rzeszów, woj. podkarpackie – pomnik u zbiegu ulic: Adama Mickiewicza, Jacentego Gałęzowskiego i Adama Kreczmara.
27. Sieradz, woj. łódzkie – obelisk w Parku im. Adama Mickiewicza, przy ul. Henryka Sienkiewicza.
28. Sokółka, woj. podlaskie – popiersie przed Szkołą Podstawową nr 1, przy ul. Grodzieńskiej 43.
29. Sopot, woj. pomorskie – obelisk z medalionem poety u zbiegu ulic Stefana Żeromskiego i Antoniego Abrahama.
30. Stargard Szczeciński, woj. zachodniopomorskie – popiersie na dziedzińcu I LO im. Adama Mickiewicza przy ul. Stanisława Staszica 2.
31. Starogard Gdański, woj. pomorskie – pomnik na skwerze przy al. Wojska Polskiego.
32. Szczecin, woj. zachodniopomorskie – pomnik na pl. Adama Mickiewicza, w pobliżu Parku im. Stefana Żeromskiego.
33. Śmiełów, woj. wielkopolskie, pow. jarociński, gm. Żerków – obelisk z medalionem poety w parku.
34. Tarnów, woj. małopolskie – popiersie na pl. Kazimierza Wielkiego.
35. Warszawa, woj. mazowieckie – pomnik przed Pałacem Kultury i Nauki na pl. Defilad.
36. Warszawa, woj. mazowieckie – pomnik przy ul. Krakowskie Przedmieście na Starym Mieście.
37. Wieliczka, woj. małopolskie – pomnik na plantach Rynku Dolnego.
38. Zawiercie, woj. śląskie – popiersie na skwerze u zbiegu ul. Henryka Sienkiewicza i ul. Leśnej.
39. Złotów, woj. wielkopolskie – pomnik w Parku Adama Mickiewicza przy pl. Wolności.

IV. Muzea poświęcone Adamowi Mickiewiczowi

A. Muzea na świecie

1. Kowno, Litwa – Muzeum Adama Mickiewicza w Domu Perkuna, ul. Aleksoto 6.
2. Nowogródek, obw. grodzieński, Białoruś – Muzeum Adama Mickiewicza, ul. Włodzimierza Lenina 1.
3. Paryż, Francja – Muzeum Adama Mickiewicza na Wyspie Świętego Ludwika, quai d'Orléans 6.
4. Stambuł, Turcja – Muzeum Adama Mickiewicza – Oddział Muzeum Sztuki Tureckiej i Islamskiej, ul. Tatlı Badem 23.
5. Wilno, Litwa – Muzeum Adama Mickiewicza, Zaułek Bernardyński 11.
6. Zaosie, obw. brzeski, rejon baranowicki, Białoruś – Muzeum-folwark Adama Mickiewicza.

B. Muzea w Polsce

1. Śmiełów, woj. wielkopolskie, pow. jarociński, gm. Żerków – Muzeum im. Adama Mickiewicza (Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu).

V. Szkoły im. Adama Mickiewicza

1. Babiki, woj. podlaskie, pow. sokólski, gm. Szudziałowo – Szkoła Podstawowa, Babiki 22A.
2. Baczków, woj. małopolskie, pow. bocheński, gm. Bochnia – Zespół Szkół Gminnych, Baczków 23.
3. Bełchatów, woj. łódzkie – Samorządowy Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2, ul. Gen. Ludwika Czyżewskiego „Juliana” 7.
4. Będzin, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Szkolna 3.
5. Biała Podlaska, woj. lubelskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2, ul. Leszczynowa 16.
6. Biała Rawska, woj. łódzkie, pow. rawski – Gimnazjum, ul. Adama Mickiewicza 24.
7. Białaczów, woj. łódzkie, pow. opoczyński – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 36.
8. Białka, woj. lubelskie, pow. Łęczyński, gm. Milejów – Szkoła Podstawowa, Białka 116.
9. Białobrzegi, woj. podkarpackie, pow. łańcucki – Zespół Szkół, Białobrzegi 31.
10. Białystok, woj. podlaskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Brukowa 2.
11. Białystok, woj. podlaskie – Zespół Szkół nr 2, ul. Gdańska 23/1.
12. Bielsk Podlaski, woj. podlaskie – Zespół Szkół, ul. Adama Mickiewicza 126.
13. Bielsko-Biała, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Mieczysława Michałowicza 55.
14. Binczarowa, woj. małopolskie, pow. nowosądecki, gm. Grybów – Szkoła Podstawowa, Binczarowa 26.
15. Borowa, woj. podkarpackie, pow. mielecki – Szkoła Podstawowa, Borowa 248.
16. Bożewo, woj. mazowieckie, pow. sierpecki, gm. Mochowo – Szkoła Podstawowa, Bożewo 15.
17. Bór Zajaciński, woj. śląskie, pow. kłobucki, gm. Przystajń – Publiczna Szkoła Podstawowa, Bór Zajaciński 78.
18. Brody, woj. lubuskie, pow. żarski – Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Jana Kilińskiego 11.
19. Brzeg Dolny, woj. dolnośląskie, pow. wołowski – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Adama Mickiewicza 2.
20. Brzoza, woj. łódzkie, pow. piotrkowski, gm. Grabica – Szkoła Podstawowa, Brzoza 18.
21. Budziszewko, woj. wielkopolskie, pow. obornicki, gm. Rogoźno – Szkoła Podstawowa, Budziszewko 57A.
22. Bydgoszcz, woj. kujawsko-pomorskie – III Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 3, ul. Nowogrodzka 3.
23. Bydgoszcz, woj. kujawsko-pomorskie – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Hetmańska 34.
24. Bytom, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 9, ul. Jana Matejki 15.
25. Chełm, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa nr 3 w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 3, ul. Rejowiecka 76.
26. Chełmek, woj. małopolskie, pow. oświęcimski – Samorządowy Zespół Szkół nr 1, ul. Bolesława Chrobrego 9.
27. Chełmno nad Nerem, woj. wielkopolskie, pow. kolski, gm. Dąbie – Szkoła Podstawowa.
28. Chełmno, woj. kujawsko-pomorskie – Zespół Szkół nr 2, ul. Szkolna 14.
29. Choceń, woj. kujawsko-pomorskie, pow. włocławski – Społeczna Zasadnicza Szkoła Zawodowa, ul. Władysława Sikorskiego 12.
30. Chorzów, woj. śląskie – Gimnazjum Nr 7 w Akademickim Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 2, ul. Farna 5.
31. Chrzanów, woj. małopolskie – Szkoła Podstawowa nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Marcina Borelowskiego 1.
32. Chwaszczyno, woj. pomorskie, pow. kartuski, gm. Żukowo – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Adama Mickiewicza 16.
33. Ciechanów, woj. mazowieckie – II Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół nr 2, ul. Orylska 9.
34. Ciepłowody, woj. dolnośląskie, pow. ząbkowicki – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Samorządowych, ul. Szkolna 2.
35. Częstochowa, woj. śląskie – Gimnazjum nr 9, ul. Jana III Sobieskiego 15.
36. Częstochowa, woj. śląskie – V Liceum Ogólnokształcące, ul. Krakowska 29.
37. Czyżówka, woj. małopolskie, pow. chrzanowski, gm. Trzebinia – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 11.
38. Dąbrowa Górnicza, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 17, ul. Ofiar Katynia 76.
39. Dąbrowa Górnicza, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa Nr 8, ul. Zygmunta Krasińskiego 34.
40. Dębica, woj. podkarpackie – Miejskie Gimnazjum nr 1, ul. Cmentarna 1.
41. Dobrodzień, woj. opolskie, pow. oleski – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Oleska 7.
42. Dominikowie, woj. małopolskie, pow. gorlicki, gm. Gorlice – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Dominikowie 50.
43. Drawsko Pomorskie, woj. zachodniopomorskie – Gimnazjum, ul. Dworcowa 2A.
44. Dygowo, woj. zachodniopomorskie, pow. kołobrzeski – Zespół Szkół, ul. Kolejowa 10.
45. Elbląg, woj. warmińsko-mazurskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Ignacego Daszyńskiego 1.
46. Gałków Duży, woj. łódzkie, pow. łódzki wschodni, gm. Koluszki – Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Dzieci Polskich 14.
47. Gdańsk, woj. pomorskie – Szkoła Podstawowa Nr 44, ul. Jagiellońska 24.
48. Gdynia, woj. pomorskie – II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 2, ul. Wolności 22.
49. Gliwice, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 7, ul. Tarnogórska 59.
50. Głowno, woj. łódzkie, pow. zgierski – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Gen. Władysława Andersa 37.
51. Głubczyce, woj. opolskie – I Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących, ul. Jana Kochanowskiego 22.
52. Gogolewo, woj. pomorskie, pow. słupski, gm. Dębnica Kaszubska – Szkoła Podstawowa, Gogolewo 40.
53. Golenice, woj. zachodniopomorskie, pow. myśliborski, gm. Myślibórz – Szkoła Podstawowa, Golenice 1A.
54. Gorzów Wielkopolski, woj. lubuskie – Szkoła Podstawowa nr 17, ul. Warszawska 19.
55. Gorzyce, woj. śląskie, pow. wodzisławski – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Raciborska 55.
56. Góra, woj. dolnośląskie – Liceum Ogólnokształcące, ul. Szkolna 1.
57. Grajewo, woj. podlaskie – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Adama Mickiewicza 1.
58. Huta, woj. łódzkie, pow. wieruszowski, gm. Lututów – Szkoła Podstawowa, Huta 46.
59. Jabłonka, woj. małopolskie, pow. nowotarski – Szkoła Podstawowa Nr 1.
60. Jaksice, woj. małopolskie, pow. miechowski, gm. Miechów – Szkoła Podstawowa, Jaksice 110.
61. Januszkowie, woj. podkarpackie, pow. dębicki, gm. Brzostek – Zespół Szkół Ogólnokształcących, Januszkowie 60.
62. Jarosław, woj. podkarpackie – Szkoła Podstawowa Nr 11 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 1.
63. Jasło, woj. podkarpackie – Szkoła Podstawowa nr 6 w Zespole Szkół Miejskich nr 1, ul. Rafineryjna 3A.
64. Jastrowie, woj. wielkopolskie, pow. złotowski –Publiczne Gimnazjum, ul. Kilińszczaków 18.
65. Jaworzno, woj. śląskie – Gimnazjum nr 2, ul. Karola Olszewskiego 76.
66. Jedwabne, woj. podlaskie, pow. łomżyński Szkoła Podstawowa, ul. Wojska Polskiego 17.
67. Jejkowice, woj. śląskie, pow. rybnicki – Gimnazjum, ul. Główna 42.
68. Jelenia Góra, woj. dolnośląskie – Szkoła Podstawowa nr 7, ul. Stefana Okrzei 10.
69. Jeżewo, woj. kujawsko-pomorskie, pow. świecki – Szkoła Podstawowa, ul. Główna 37.
70. Józefów nad Wisłą, woj. lubelskie, pow. opolski – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Ogólnokształcących, ul. Opolska 10A.
71. Kalety, woj. śląskie, pow. tarnogórski – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1, ul. 1 Maja 6.
72. Kalisz, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 7, ul. Robotnicza 5.
73. Kamieniec Ząbkowicki, woj. dolnośląskie, pow. ząbkowicki – Gimnazjum Publiczne, ul. Zamkowa 3.
74. Kańczuga, woj. podkarpackie, pow. przeworski – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół, ul. Marii Konopnickiej 6.
75. Kaszów, woj. mazowieckie, pow. białobrzeski, gm. Stara Błotnica – Publiczna Szkoła Podstawowa, Kaszów 37.
76. Katowice, woj. śląskie – Gimnazjum nr 11, ul. Deszczowa 14.
77. Katowice, woj. śląskie – III Liceum Ogólnokształcące, ul. Adama Mickiewicza 11.
78. Kaźmierz, woj. wielkopolskie, pow. szamotulski – Gimnazjum, ul. Gimnazjalna 3.
79. Kąty, woj. podkarpackie, pow. jasielski, gm. Nowy Żmigród – Szkoła Podstawowa, Kąty 183.
80. Kędzierzyn-Koźle, woj. opolskie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Tadeusza Kościuszki 41.
81. Kielce, woj. świętokrzyskie – Szkoła Podstawowa Nr 34, ul. Adama Naruszewicza 25.
82. Kiełczygłów, woj. łódzkie, pow. pajęczański – Zespół Szkolno-Gimnazjalny, ul. Tysiąclecia 8.
83. Klecza Dolna, woj. małopolskie, pow. wadowicki, gm. Wadowice – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Publicznych, Klecza Dolna 181.
84. Kleczew, woj. wielkopolskie, pow. koniński – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych, pl. Józefa Piłsudskiego 13.
85. Kluczbork, woj. opolskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących, ul. Adama Mickiewicza 10.
86. Kłobuck, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Szkolna 1.
87. Kłodawa, woj. lubuskie, pow. gorzowski – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Szkolna 1.
88. Kłodzko, woj. dolnośląskie – Gimnazjum z Oddziałami Dwujęzycznymi Nr 1, ul. Zawiszy Czarnego 5.
89. Kobielice, woj. śląskie, pow. pszczyński, gm. Suszec – Szkoła Podstawowa, ul. Topolowa 61.
90. Kolno, woj. podlaskie – I Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Wojska Polskiego 34.
91. Koło, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa Nr 2, ul. Ks. Stanisława Poniatowskiego 22.
92. Konin, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Leopolda Staffa 5.
93. Konstantynów, woj. lubelskie, pow. bialski – Szkoła Podstawowa, ul. Nowa 2.
94. Korniaktów Południowy, woj. podkarpackie, pow. łańcucki, gm. Białobrzegi – Szkoła Filialna nr 1, Korniaktów 3.
95. Kraków, woj. małopolskie – Gimnazjum nr 2, ul. Studencka 13.
96. Kraków, woj. małopolskie – Szkoła Podstawowa nr 100, os. Albertyńskie 36.
97. Kraków, woj. małopolskie – VI Liceum Ogólnokształcące, ul. Wąska 7.
98. Krasne-Lasocice, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Jodłownik – Szkoła Podstawowa, Krasne-Lasocice 81.
99. Krasnowo, woj. podlaskie, pow. sejneński, gm. Sejny – Szkoła Podstawowa, Krasnowo 17.
100. Krasnystaw, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa Nr 1 w Zespole Szkół Nr 1, ul. Stanisława Augusta Poniatowskiego 37.
101. Kraśnik, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Urzędowska 435.
102. Krościenko nad Dunajcem, woj. małopolskie, pow. nowotarski – Szkoła Podstawowa, ul. Pienińska 2.
103. Krzepice, woj. śląskie, pow. kłobucki – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Adama Mickiewicza 13/17.
104. Krzeszowice, woj. małopolskie, pow. krakowski – Publiczne Gimnazjum, ul. Długa 22.
105. Krzeszyce, woj. lubuskie, pow. sulęciński – Publiczne Gimnazjum w Zespole Szkół Samorządowych, ul. Skwierzyńska 4.
106. Krzewica, woj. lubelskie, pow. bialski, gm. Międzyrzec Podlaski – Publiczne Gimnazjum Nr 2, Krzewica 44.
107. Kuczbork-Osada, woj. mazowieckie, pow. żuromiński – Zespół Placówek Oświatowych, ul. Adama Mickiewicza 6.
108. Kwidzyn, woj. pomorskie – Szkoła Podstawowa Nr 4, ul. Warszawska 13.
109. Leszno, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 4, Rynek Zaborowski 41.
110. Lubań, woj. dolnośląskie – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Władysława Łokietka 2.
111. Lubcza, woj. świętokrzyskie, pow. jędrzejowski, gm. Wodzisław – Samorządowa Szkoła Podstawowa.
112. Lubiń, woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Krzywiń – Zespół Szkół, ul. Powstańców 23.
113. Lublin, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa nr 29, ul. Wajdeloty 1.
114. Lublin, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. Hiacyntowa 69.
115. Lubliniec, woj. śląskie – Zespół Szkół nr 1, ul. Jana III Sobieskiego 22.
116. Lubsko, woj. lubuskie, pow. żarski – Szkoła Podstawowa nr 3 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Stanisława Moniuszki 36.
117. Ludwikowice Kłodzkie, woj. dolnośląskie, pow. kłodzki, gm. Nowa Ruda – Publiczne Gimnazjum Nr 2, ul. Stefana Batorego 1.
118. Łeba, woj. pomorski, pow. lęborski – Szkoła Podstawowa, ul. Tysiąclecia 11.
119. Łobez, woj. zachodniopomorskie – Gimnazjum Integracyjne w Zespole Szkół Gimnazjalnych, ul. Tadeusza Kościuszki 17.
120. Łomża, woj. podlaskie – Szkoła Podstawowa nr 7, ul. Adama Mickiewicza 6.
121. Łowicz, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Adama Mickiewicza 1.
122. Łódź, woj. łódzkie – Publiczne Gimnazjum nr 30, ul. Nowogrodzka 6/14.
123. Łódź, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Seweryna Sterlinga 24.
124. Łubiana, woj. pomorskie, pow. kościerski, gm. Kościerzyna – Szkoła Podstawowa i Publiczne Gimnazjum w Zespole Kształcenia, ul. Szkolna 1.
125. Łupawa, woj. pomorskie, pow. słupski, gm. Potęgowo – Zespół Szkół, Łupawa 22.
126. Małomice, woj. lubuskie, pow. żagański – Publiczna Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Plac Tysiąclecia 3.
127. Marklowice, woj. śląskie, pow. wodzisławski – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Wyzwolenia 160.
128. Maszewo, woj. zachodniopomorskie, pow. goleniowski – Szkoła Podstawowa, ul. Jedności Narodowej 7.
129. Mazańcowice, woj. śląskie, pow. bielski, gm. Jasienica – Zespół Szkolno-Przedszkolny, Mazańcowice 162.
130. Mąkolice, woj. łódzkie, pow. zgierski, gm. Głowno – Zespół Szkół Publicznych, Mąkolice 96.
131. Miastko, woj. pomorskie, pow. bytowski – I Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących, ul. Adama Mickiewicza 2.
132. Michałówka, woj. małopolskie, pow. olkuski, gm. Trzyciąż – Szkoła Podstawowa, Michałówka 23.
133. Międzyrzecz, woj. lubuskie – Gimnazjum nr 2, os. Kasztelańskie 8.
134. Mokre, woj. podkarpackie, pow. dębicki, gm. Żyraków – Publiczna Szkoła Podstawowa, Mokre 136.
135. Mrozy, woj. mazowieckie, pow. miński – Zespół Szkół Publicznych, ul. Licealna 3.
136. Mysłakówko, woj. kujawsko-pomorskie, pow. lipnowski, gm. Tłuchowo – Szkoła Podstawowa, Mysłakówko 12.
137. Myszków, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 1 w Zespole Szkół Publicznych nr 1, ul. Leśna 1.
138. Namysłów, woj. opolskie – Zespół Szkół Specjalnych, ul. Stanisława Staszica 8.
139. Nowogrodziec, woj. dolnośląskie, pow. bolesławiecki – Gimnazjum.
140. Nowy Sącz, woj. małopolskie – Gimnazjum nr 11, ul. Jana Długosza 2.
141. Objezierze, woj. wielkopolskie, pow. obornicki, gm. Oborniki – Zespół Szkół, Objezierze 3.
142. Oborniki, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Czarnkowska 57.
143. Olszany, woj. dolnośląskie, pow. świdnicki, gm. Strzegom – Publiczna Szkoła Podstawowa, Olszany 138.
144. Olsztyn, woj. warmińsko-mazurskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Adama Mickiewicza 6.
145. Opole Lubelskie, woj. lubelskie – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół, ul. Lipowa 23.
146. Opole, woj. opolskie – Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 14, ul. Szymona Koszyka 21.
147. Orzysz, woj. warmińsko-mazurskie, pow. piski – Gimnazjum, Osiedle Robotnicze 11.
148. Ostrołęka, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 3 i Gimnazjum nr 3 w Zespole Szkół nr 3, ul. Ignacego Skowrońskiego 8.
149. Parzymiechy, woj. śląskie, pow. kłobucki, gm. Lipie – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Parkowa 2.
150. Pawłosiów, woj. podkarpackie, pow. jarosławski – Zespół Szkół, Pawłosiów 87.
151. Perzów, woj. wielkopolskie, pow. kępiński – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Perzów 77A.
152. Pęgów, woj. dolnośląskie, pow. trzebnicki, gm. Oborniki Śląskie – Szkoła Podstawowa, ul. Główna 101.
153. Piastów, woj. mazowieckie, pow. pruszkowski – Liceum Ogólnokształcące, ul. 11 Listopada 2A.
154. Piątkowisko, woj. łódzkie, pow. pabianicki, gm. Pabianice – Gimnazjum w Zespole Szkolno-Przedszkolnym, Piątkowisko 107.
155. Piła, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 7, al. Wojska Polskiego 45.
156. Pionki, woj. mazowieckie, pow. radomski – Publiczne Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi nr 2, ul. Juliusza Słowackiego 4.
157. Piotrków Trybunalski, woj. łódzkie – Gimnazjum nr 2, ul. Władysława Broniewskiego 5.
158. Piotrowice, woj. lubelskie, pow. puławski, gm. Nałęczów – Szkoła Podstawowa, Piotrowice 107.
159. Podłopień, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Tymbark – Szkoła Podstawowa, Podłopień 73.
160. Pogorzela, woj. wielkopolskie, pow. gostyński – Szkoła Podstawowa, ul. Parkowa 7.
161. Połczyn-Zdrój, woj. zachodniopomorskie, pow. świdwiński – Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 1, ul. Grunwaldzka 34.
162. Poznań, woj. wielkopolskie – Gimnazjum nr 7 w Zespole Szkół nr 7, os. Zwycięstwa 101.
163. Poznań, woj. wielkopolskie – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, ul. Henryka Wieniawskiego 1.
164. Poznań, woj. wielkopolskie – VIII Liceum Ogólnokształcące, ul. Głogowska 92.
165. Prudnik, woj. opolskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1, ul. Gimnazjalna 2.
166. Przeciszewo, woj. mazowieckie, pow. płocki, gm. Staroźreby – Szkoła Podstawowa, Przeciszewo 26.
167. Przyrów, woj. śląskie, pow. częstochowski – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Szkolna 44.
168. Puchaczów, woj. lubelskie, pow. Łęczyński – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Adama Mickiewicza 19.
169. Puławy, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa Nr 10, ul. 6-go Sierpnia 30.
170. Puszczykowo, woj. wielkopolskie, pow. poznański – Szkoła Podstawowa nr 1, Wysoka 1.
171. Rabka-Zdrój, woj. małopolskie, pow. nowotarski – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Poniatowskiego 186.
172. Racibórz, woj. śląskie – II Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 2, ul. Kard. Stefana Wyszyńskiego 3.
173. Radlin, woj. śląskie, pow. wodzisławski – Gimnazjum Nr 1, ul. Kornela Makuszyńskiego 17.
174. Radom, woj. mazowieckie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 28, ul. Stefana Jaracza 8.
175. Radymno, woj. podkarpackie, pow. jarosławski – Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych, ul. Adama Mickiewicza 4.
176. Radzionków, woj. śląskie, pow. tarnogórski – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Ks. dr Józefa Knowały 16.
177. Rawicz, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Adama Mickiewicza 16.
178. Rąbino, woj. zachodniopomorskie, pow. świdwiński – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Rąbino 57.
179. Reszel, woj. warmińsko-mazurskie, pow. kętrzyński – Gimnazjum nr 1, ul. Bolesława Chrobrego 5A.
180. Rożnowo, woj. wielkopolskie, pow. Obornicki, gm. Oborniki – Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Zespole Szkół, ul. Dworcowa 42.
181. Ruchocice, woj. wielkopolskie, pow. grodziski, gm. Rakoniewice, Szkoła Podstawowa w Zespole Przedszkolno-Szkolno-Gimnazjalnym, ul. Poznańska 23.
182. Ruda Śląska, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 7, ul. 1 Maja 173.
183. Ruda Śląska, woj. śląskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 1, ul. Adama Mickiewicza 15.
184. Rybnik, woj. śląskie – Gimnazjum Nr 1, ul. Cmentarna 1.
185. Rzeszów, woj. podkarpackie – Szkoła Podstawowa Nr 1, ul. Bernardyńska 4.
186. Siecieborzyce, woj. lubuskie, pow. żagański, gm. Szprotawa – Szkoła Podstawowa, Siecieborzyce 49A.
187. Siecień, woj. mazowieckie, pow. płocki, gm. Brudzeń Duży – Gimnazjum, Siecień 84.
188. Siedlce, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 4, ul. 10 Lutego 18.
189. Siemianowice Śląskie, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Michałkowicka 15.
190. Skalmierzyce, woj. wielkopolskie, pow. ostrowski, gm. Nowe Skalmierzyce – Szkoła Podstawowa, ul. Ostrowska 16.
191. Skarżysko-Kamienna, woj. świętokrzyskie – II Liceum Ogólnokształcące, ul. Al. Marszałka Józefa Piłsudskiego 50.
192. Skoki, woj. wielkopolskie, pow. wągrowiecki – Szkoła Podstawowa, ul. Poznańska 2.
193. Skrwilno, woj. kujawsko-pomorskie, pow. rypiński – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Bieżuńska 16.
194. Słopnice, woj. małopolskie, pow. limanowski – Gimnazjum, Słopnice 732.
195. Słupia, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Mikołaja Kopernika 13.
196. Słupsk, woj. pomorskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 2, ul. Adama Mickiewicza 32.
197. Sokoły, woj. podlaskie, pow. wysokomazowiecki – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Kościelna 5.
198. Sokółka, woj. podlaskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Grodzieńska 43.
199. Sompolno, woj. wielkopolskie, pow. koniński – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym Nr 1, ul. Kaliska 39.
200. Sosnowiec, woj. śląskie – Gimnazjum nr 13, ul. Ludwika Zamenhofa 15.
201. Sosnowiec, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 33 w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 6, ul. Stefana Starzyńskiego 41.
202. Staniątki, woj. małopolskie, pow. wielicki, gm. Niepołomice – Szkoła Podstawowa, Staniątki 5.
203. Starcza, woj. śląskie, pow. częstochowski – Gimnazjum, ul. Szkolna 44.
204. Stargard Szczeciński, woj. zachodniopomorskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Stanisława Staszica 2.
205. Starogard Gdański, woj. pomorskie – Publiczne Gimnazjum Nr 2, ul. Romualda Traugutta 2.
206. Stawiski, woj. podlaskie, pow. kolneński – Gimnazjum, ul. Polowa 26.
207. Stronie, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Łukowica – Szkoła Podstawowa, Stronie 2.
208. Stróża, woj. małopolskie, pow. myślenicki, gm. Pcim – Szkoła Podstawowa nr 3, Stróża 168.
209. Strzelce Wielkie, woj. łódzkie, pow. pajęczański – Gimnazjum, ul. Częstochowska 8A.
210. Strzyżów, woj. podkarpackie – Liceum Ogólnokształcące, ul. Adama Mickiewicza 11.
211. Sulęcin, woj. lubuskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Emilii Plater 1.
212. Sułkowice, woj. małopolskie, pow. myślenicki – Szkoła Podstawowa, ul. Tysiąclecia 17.
213. Sypniewo, woj. mazowieckie, pow. makowski – Gimnazjum, ul. Władysława Broniewskiego 4.
214. Szamotuły, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Szczuczyńska 5.
215. Szczecin, woj. zachodniopomorskie – Gimnazjum nr 21, ul. Adama Mickiewicza 23.
216. Szczecinek, woj. zachodniopomorskie – Szkoła Podstawowa nr 1, pl. Wazów 1.
217. Szczepocice Rządowe, woj. łódzkie, pow. radomszczański, gm. Radomsko – Publiczna Szkoła Podstawowa w Publicznym Zespole Szkolno-Gimnazjalnym, Szczepocice Rządowe 19C.
218. Szczucin, woj. małopolskie, pow. dąbrowski – Szkoła Podstawowa, ul. Tadeusza Kościuszki 30.
219. Szczurowa, woj. małopolskie, pow. brzeski – Szkoła Podstawowa, Rynek 14.
220. Szonów, woj. opolskie, pow. prudnicki, gm. Głogówek – Publiczna Szkoła Podstawowa, Szonów 46.
221. Szyszyńskie Holendry, woj. wielkopolskie, pow. koniński, gm. Ślesin – Szkoła Podstawowa Szyszyńskie Holendry 162.
222. Świątniki Górne, woj. małopolskie, pow. krakowski – Szkoła Podstawowa, ul. Franciszka Bielewicza 20.
223. Świerklaniec, woj. śląskie, pow. tarnogórski – Szkoła Podstawowa, ul. Młyńska 7.
224. Tarnów, woj. małopolskie – III Liceum Ogólnokształcące, ul. Kazimierza Brodzińskiego 6.
225. Tczew, woj. pomorskie – Szkoła Podstawowa Nr 5, ul. Obrońców Westerplatte 18.
226. Tenczyn, woj. małopolskie, pow. myślenicki, gm. Lubień – Szkoła Podstawowa, Tenczyn 171.
227. Tomice, woj. małopolskie, pow. wadowicki – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym, Tomice 290.
228. Toruń, woj. kujawsko-pomorskie – Szkoła Podstawowa Nr 2, ul. Targowa 17.
229. Trąbki, woj. mazowieckie, pow. garwoliński, gm. Pilawa – Publiczne Gimnazjum, ul. Osadnicza 4.
230. Trumiejki, woj. pomorskie, pow. Szkoła Podstawowa i Gimnazjum, Trumiejki 42.
231. Trzeboszowice, woj. opolskie, pow. nyski, gm. Paczków – Publiczna Szkoła Podstawowa, Trzeboszowice 89.
232. Turośl, woj. podlaskie, pow. kolneński – Gimnazjum, ul. Jana Pawła II 28A.
233. Turza Wielka, woj. warmińsko-mazurskie, pow. działdowski, gm. Działdowo, Turza Wielka 75.
234. Tychowo, woj. zachodniopomorskie, pow. białogardzki – Szkoła Podstawowa, ul. Dworcowa 11.
235. Udanin, woj. dolnośląskie, pow. średzki – Szkoła Podstawowa, Udanin 48.
236. Ujazd, woj. opolskie, pow. strzelecki – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Strzelecka 6.
237. Ujkowice, woj. podkarpackie, pow. przemyski – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Ujkowice 159.
238. Umiastów, woj. mazowieckie, pow. warszawski zachodni, gm. Ożarów Mazowiecki – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Umiastowska 74.
239. Uzdowo, woj. warmińsko-mazurskie, pow. działdowski, gm. Działdowo – Szkoła Podstawowa, Uzdowo 38.
240. Wapno, woj. wielkopolskie, pow. wągrowiecki – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, pl. Adama Mickiewicza 2.
241. Warszawa, woj. mazowieckie – IV Liceum Ogólnokształcące, ul. Saska 59.
242. Warszawa, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 157, ul. Kazimierzowska 16.
243. Warszawa, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 187, ul. Leopolda Staffa 21.
244. Węgrów, woj. mazowieckie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Adama Mickiewicza 3.
245. Wierzbno, woj. dolnośląskie, pow. oławski. Gm. Domaniów – Zespół Szkół, Wierzbno 84.
246. Wiga, woj. mazowieckie, pow. garwoliński – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Adama Mickiewicza 8.
247. Wisła, woj. śląskie, pow. cieszyński – Szkoła Podstawowa Nr 2, Biała Wisełka 6.
248. Witosław, woj. kujawsko-pomorskie, pow. nakielski, gm. Mrocza – Szkoła Podstawowa, Witosław 9.
249. Wojsławice, woj. łódzkie, pow. zduńskowolski, gm. Zduńska Wola – Szkoła Podstawowa, Wojsławice 105.
250. Wolbrom, woj. małopolskie, pow. olkuski – Szkoła Podstawowa nr 2 w Zespole Szkół, ul. Pod Lasem 1.
251. Wręczyca Wielka, woj. śląskie, pow. kłobucki – Zespół Szkół, ul. Szkolna 11.
252. Wrocław, woj. dolnośląskie – Liceum Ogólnokształcące Nr III, ul. Składowa 5.
253. Wszedzień, woj. kujawsko-pomorskie, pow. mogileński, gm. Mogilno – Szkoła Podstawowa, Wszedzień 7.
254. Wyszków, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. 11 Listopada 62.
255. Zabrze, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 14 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Gdańska 10.
256. Zamość, woj. lubelskie – Gimnazjum Nr 1, ul. Henryka Sienkiewicza 5.
257. Zator, woj. małopolskie, pow. oświęcimski – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół Ogólnokształcących, ul. Kongresowa 11.
258. Zawiercie, woj. śląskie – Miejska Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Ignacego Jana Paderewskiego 49.
259. Zgierz, woj. łódzkie – Gimnazjum nr 3 z Oddziałami Integracyjnymi, ul. Bolesława Leśmiana 1.
260. Zielona Góra, woj. lubuskie – Szkoła Podstawowa nr 14, ul. Jaskółcza 66.
261. Złota, woj. małopolskie, pow. brzeski, gm. Czchów – Zespół Szkół i Przedszkola, Złota 50.
262. Złotów, woj. wielkopolskie – Szkoła Podstawowa nr 2, ul. 8 Marca 16.
263. Zwierzyn, woj. lubuskie, pow. strzelecko-drezdenecki – Publiczne Gimnazjum w Zespole Placówek Oświatowych, ul. Strzelecka 4.
264. Żelice, woj. wielkopolskie, pow. wągrowiecki, gm. Wągrowiec – Gimnazjum w Zespole Szkół, Żelice 14A.
265. Żelków-Kolonia, woj. mazowieckie, pow. siedlecki, gm. Siedlce – Szkoła Podstawowa w Zespole Oświatowym, ul. Siedlecka 202.
266. Żerków, woj. wielkopolskie, pow. jarociński – Szkoła Podstawowa, ul. Cmentarna 10.
267. Żołynia, woj. podkarpackie, pow. łańcucki – Zespół Szkół, ul. Górska 2A.
268. Żory, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa Nr 8, ul. Wysoka 13.
269. Żychlin, woj. łódzkie, pow. kutnowski – Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Nr 1, ul. Waleriana Łukasińskiego 21.
270. Żyrzyn, woj. lubelskie, pow. puławski – Szkoła Podstawowa, ul. 1000-lecia 143.
271. Żywiec, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 2.

VI. Inne obiekty im. Adama Mickiewicza

1. Cieszyn, woj. śląskie – Teatr im. Adama Mickiewicza, Plac Teatralny 1.
2. Częstochowa, woj. śląskie – Teatr im. Adama Mickiewicza, ul. Jana Kilińskiego 15.
3. Gdańsk, woj. pomorskie – Park Oliwski im. Adama Mickiewicza nad Potokiem Oliwskim, ul. Opata Jacka Rybińskiego.
4. Lubartów, woj. lubelskie – Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Mickiewicza, ul. Lubelska 36.
5. Łódź, woj. łódzkie – Park im. Adama Mickiewicza (Park Julianowski) w dolinie rzeki Sokołówki, ulice: Zgierska, Gen. Józefa Sowińskiego, Jaworowa, Folwarczna, Mieczysława Karłowicza, Aleja Róż.
6. Nowy Targ, woj. małopolskie – Park Miejski im. Adama Mickiewicza.
7. Poznań, woj. wielkopolskie – Księgarnia Literacka im. Adama Mickiewicza, ul. Gwarna 13.
8. Poznań, woj. wielkopolskie – Park im. Adama Mickiewicza, pl. Adama Mickiewicza.
9. Raszków, woj. wielkopolskie, pow. ostrowski – Raszkowska Biblioteka Publiczna im. Adama Mickiewicza, ul. Koźmińska 8.
10. Sieradz, woj. łódzkie – Park im. Adama Mickiewicza, ul. Sportowa.
11. Warszawa, woj. mazowieckie – Instytut Adama Mickiewicza, ul. Mokotowska 25.
12. Warszawa, woj. mazowieckie – Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, Rynek Starego Miasta 20.
13. Warszawa, woj. mazowieckie – Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, ul. Nowy Świat 72.
14. Wieliczka, woj. małopolskie – Park im. Adama Mickiewicza.
15. Zawiercie, woj. śląskie – Miejski Ośrodek Kultury „Centrum” im. Adama Mickiewicza, ul. Piastowska 1.
16. Zelów, woj. łódzkie, pow. bełchatowski – Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. Adama Mickiewicza w Zelowie, pl. Jarosława Dąbrowskiego 9.

Juliusz Słowacki

Juliusz Słowacki herbu Leliwa (ur. 4 września 1809 r. w Krzemieńcu na Wołyniu, ob. w obw. tarnopolskim na Ukrainie, zm. 3 kwietnia 1849 r. w Paryżu we Francji) – jeden z najwybitniejszych polskich poetów doby romantyzmu, dramatopisarz (Kordian, Horsztyński, Balladyna, Fantazy, Mazepa i Lilla Weneda), epistolograf, twórca filozofii genezyjskiej (pneumatycznej), mistyk, epizodycznie związany także z mesjanizmem polskim; pochowany na Cmentarzu Montmartre w Paryżu, a w 1927 r. przeniesiony do Krypty Wieszczów Narodowych w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Wacława na Wawelu w Krakowie.

I. Miejscowości i obiekty zagraniczne

A. Belgia:

1. Ostenda, prow. Flandria Zachodnia – pobyt z Joanną Bobrową w 1847 r. oraz podróż w 1848 r.; kościół św. Piotra i św. Pawła, dzwonnica, port, molo.

B. Czechy:

1. Praga – podróż w 1848 r.; udział w Kongresie Słowiańskim.

C. Egipt:

1. Aleksandria – podróż w 1836 r.; twierdza Kajtbaj, pałac Montazah, pałac Ras el-Tin, meczet Abu Al-Abbas, świątynia Serapisa i Izydy, Serapeum z kolumną Pompejusza, koptyjska katedra św. Marka.
2. Arisz, muhafaza Synaj Północny – podróż w 1836 r.
3. Asuan – podróż w 1836 r.; klasztor św. Szymona, ogrody Kitchenera.
4. Giza – podróż w 1836 r.; piramidy Cheopsa (jeden z siedmiu cudów świata), Chefrena i Mykerinosa, Wielki Sfinks.
5. Kair – podróż w 1836 r.; Wieża Kairska na wyspie Zamalek, meczet Ahmada Ibn Tuluna w dzielnicy Al-Kata'i, meczet Al-Azhar, Muzeum Egipskie.
6. Luksor – podróż w 1836 r.; Świątynia Narodzin Amona, Aleja Sfinksów, Świątynia Hatszepsut, Kolosy Memnona.

D. Francja:

1. Calais, reg. Nord-Pas-de-Calais, depart. Pas-de-Calais – podróż w 1831 r.; Stare Miasto, ratusz, katedra Notre Dame.
2. Dieppe, reg. Górna Normandia, depart. Seine-Maritime – podróż w 1846 r.; kościół Saint-Remi, kościół Saint Jacques, zamek, molo.
3. Dijon, reg. Burgundia, depart. Côte-d'Or – podróż w 1838 r.; katedra Saint Bénigne, kościół Notre-Dame, kościół Saint Michel, Brama Wilhelma, pałac książąt burgundzkich z wieżą Filipa III Dobrego.
4. Marsylia, reg. Prowansja-Alpy-Wybrzeże Lazurowe, depart. Delta Rodanu – podróż w 1836 r.; ratusz, stara katedra La Major, kościół Saint Victor, fort w starym porcie, zamek If.
5. Nantes, reg. Kraj Loary, depart. Loara Atlantycka – podróż w 1843 r.; katedra Saint Pierre, zamek książąt Bretanii, kościół Świętego Krzyża.
6. Orlean, reg. Region Centralny, depart. Loiret – podróż w 1843 r.; katedra Świętego Krzyża, Dom Joanny d'Arc (ob. muzeum), Hôtel Groslot, Hôtel Cabu (ob. Muzeum Historyczne i Archeologiczne).
7. Paryż – pobyt na emigracji, miejsce śmierci i pierwotnego pochówku; Cmentarz Montmartre z pomnikiem nagrobnym poety.
8. Pornic, reg. Kraj Loary, depart. Loara Atlantycka – podróż w 1843 i 1844 r.; zamek Barbe Bleue, Stary Port.
9. Rouen, reg. Górna Normandia, depart. Seine-Maritime – podróż w 1845 r.; ratusz, katedra NMP, kościół opacki Saint Ouen, kościół Saint Maclou, wieża Joanny d'Arc, Pałac Sprawiedliwości.
10. Tours, reg. Region Centralny, depart. Indre-et-Loire podróż w 1843 r.; ratusz, katedra Saint Gacien, kościół Saint-Julien.
11. Trouville, reg. Górna Normandia, depart. Seine-Maritime – podróż w 1845 r.

E. Grecja:

1. Argos, reg. Peloponez – podróż w 1836 r.; mury cyklopowe, sanktuarium Apollina, amfiteatr, ruiny twierdzy.
2. Ateny – podróż w 1836 r.; Akropol z ruinami Partenonu, Erechtejonu, Świątyni Ateny Nike oraz Propylejów, Odeon Herodosa Attyka, pomnik Lizykratesa, Teatr Dionizosa, agora grecka ze stoą Attalosa i kościołem św. Apostołów, agora rzymska z Wieżą Wiatrów, Łuk Hadriana, świątynia Zeusa Olimpijskiego, stadion Kallimarmaro (Panathinaikon), średniowieczne kościoły bizantyńskie.
3. Ermupolis, reg. Wyspy Egejskie Południowe, prefektura Cyklady – podróż w 1836 r.; port.
4. Korfu na Morzu Jońskim, prefektura Kerkira – podróż w 1836 r.; Stare Miasto, świątynia Artemidy, pałac, kościół Ágios Spirídon.
5. Korynt, reg. Peloponez – podróż w 1836 r.; ruiny doryckiej świątyni Apollinau.
6. Mykeny, reg. Peloponez – podróż w 1836 r.; Skarbiec Atreusza (grób Agamemnona).
7. Nauplion, reg. Peloponez, nomos Argolida – podróż w 1836 r.; zamek Akronauplia, zamek Palamidi, pomnik Staikosa Staikopulosa, zamek Bourtzi na wyspie.
8. Patras, reg. Grecja Zachodnia, nomos Achaja – podróż w 1836 r.; zamek, odeon, stadion, akwedukt, pomnik Miguela de Cervantesa.
9. Tripolis, reg. Peloponez, prefektura Arkadia – podróż w 1836 r.
10. Zante [Zakinthos], reg. Wyspy Jońskie – podróż w 1836 r.; katedra św. Dionizosa, ruiny twierdzy weneckiej.

F. Izrael:

1. Jerozolima – podróż w 1837 r.; Stare Miasto, mury obronne z bramami: Damasceńską, Nową, Jafy, Dawida, Gnojną, Lwią i Heroda oraz Złotą (zamknięta); Wzgórze Świątynne z Kopułą na Skale (muzułmańskie sanktuarium), meczetem Al-Aksa i Ścianą Płaczu oraz Bazyliką Bożego Grobu, Wielka Synagoga przy ul. króla Jerzego VI Windsora.
2. Nazaret, dystrykt Północny – pobyt w 1837 r.; Stary Rynek, bazylika Zwiastowania, cerkiew prawosławna św. Gabriela, Biały Meczet.
3. Tel Awiw-Jafa – podróż w 1837 r.; meczet Mahamoudia z minaretem, port w Jafie.
4. Tyberiada, dystrykt Północny – podróż w 1837 r.; Stare Miasto, ruiny zamku krzyżowców, forteca Daher El-Amar, kościół św. Piotra, meczet.

G. Liban:

1. Bejrut – podróż w 1837 r.; Gołębia Skała, meczet Al-Omari, katedra maronicka pw. św. Jerzego, katedra prawosławna pw. św. Grzegorza Oświeciciela.
2. Betcheszban – pobyt w 1837 r. w klasztorze ormiańskim, gdzie powstał Anhelli.

H. Libia:

1. Trypolis – podróż w 1837 r.; Łuk Tryumfalny Marka Aureliusza, meczet An-Naka, meczet Karamanli.

I. Litwa:

1. Bołtupie, okręg wileński – podróż w 1826 r.
2. Jaszuny, okręg wileński, rej. Solecznicki – pobyt u rodziny Balińskich w 1827 r.; odwiedziny Jana Śniadeckiego w 1829 r.; zespół pałacowo-parkowy.
3. Mickuny, okręg wileński – podróże w latach 1819-23.
4. Troki, okręg wileński – podróż w 1828 r.; kościół farny pw. Nawiedzenia NMP, drewniana kinesa karaimska, zamek książęcy na wyspie Piles.
5. Wilno – miejsce studiów prawniczych w latach 1825-28.

J. Niemcy:

1. Berlin – podróż w 1846 r.
2. Drezno, Saksonia – podróż w 1831 r.; m.in. spotkanie z Antonim |E. Odyńcem; Biblioteka Królewska, opera.
3. Frankfurt nad Menem, Hesja, rej. Darmstadt – podróż w 1841 r.; Stare Miasto, ratusz, katedra św. Bartłomieja, kościół św. Pawła, Saalhof (d. siedziba cesarska).
4. Kolonia, Nadrenia Północna-Westfalia – podróż w 1846 r.; ratusz, katedra św. Piotra i NMP, Most Hohenzollernów, kościół NMP na Kapitolu, kościół św. Cecylii przy Cäcilienstraße (ob. Muzeum Alexandra Schnütgena), kościół św. Pantaleona przy Am Pantaleonsberg.
5. Lipsk, Saksonia – podróż w 1831 r.; Stare Miasto, Rynek, Stary Ratusz (ob. Muzeum Historii Miasta), kościół św. Tomasza, kościół św. Mikołaja, Piwnica Auerbacha.

K. Palestyna:

1. Betlejem, Judea – podróż w 1837 r.; Plac Żłóbka, Bazylika Narodzenia Pańskiego z Grotą Narodzenia, kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej.
2. Gaza – podróż w 1837 r.; meczet Dżiamija al-Kabira, kościół grecki z grobem św. Porfiriusza arcybiskupa, meczet Haszim, sanktuarium Abu al-Azm.

L. Syria:

1. Damaszek – podróż w 1837 r.; meczet Umajjadów, cytadela, mauzoleum Saladyna, medresa an-Nuri z grobowcem Nur ad-Dina, d. medresa al-Adilijja z grobem sułtana Al-Adila (ob. oddział Biblioteki Narodowej).

Ł. Szwajcaria:

1. Berno – podróż w 1834 r.; Stare Miasto, ratusz, katedra św. Wincentego, kościół Dominikanów, kościół Św. Ducha, wieża zegarowa [Zeitglockenturm].
2. Bex, kanton Vaud – podróż w 1834 r.
3. Genewa – podróż w 1832 r. i spotkanie z Adamem Mickiewiczem w 1833 r., przyjęcie do Société de la Lecture.
4. Giessbach – wodospad w dorzeczu Aare [wys. 300 m] – podróż w 1834 r.
5. Interlaken, kanton Berno – podróż w 1834 r.
6. Lauterbrunnen, kanton Berno – podróż w 1834 r.
7. Leukerbad, kanton Valais – podróż w 1834 r.
8. Lozanna, kanton Vaud – podróż w 1838 r.
9. Lucerna – podróż w 1834 r.; Stare Miasto, mury miejskie, Most Kapliczny, ratusz, pałac Rycerski, kościół Franciszkanów, kościół Jezuitów, Jezioro Czterech Kantonów w Alpach Urneńskich.
10. Przełęcz Grimsel [2165 m n.p.m.], Alpy Berneńskie – podróż w 1834 r.
11. Przełęcz Świętego Gotarda [2108 m n.p.m.], Alpy Lepontyńskie – podróż w 1834 r.; „Diabelski most” [Teufelsbrücke].
12. Veytaux, kanton Vaud, dystrykt Vevey – pobyt w 1835 r.

M. Ukraina:

1. Bar, Podole, obw. winnicki – podróż w 1828 r.; ruiny zamku, kościół św. Anny.
2. Berdyczów, obw. żytomierski – podróż w 1816 r.; klasztor Karmelitów Bosych, kościół Niepokalanego Poczęcia NMP cudownym obrazem MB Berdyczowskiej, kościół św. Barbary, pałac Radziwiłłów.
3. Humań, obw. czerkaski – podróż w 1827 r.; park ogrodowy "Zofiówka".
4. Krzemieniec, obw. tarnopolski – miejsce urodzenia i edukacji; dworek Juliusza Słowackiego, klasztor i kościół jezuitów (ob. cerkiew Przemienienia Pańskiego), kościół licealny św. Ignacego z Loyoli i św. Stanisława Kostki (ob. katedra prawosławna).
5. Odessa – podróż w 1827 r.
6. Tulczyn, Podole, obw. winnicki – podróż w 1827 r.; pałac.
7. Wierzchówka, Podole, obw. winnicki, rej. Trostianecki – pobyt u rodziny Michalskich w 1827 r.
8. Żytomierz – pobyt w 1827 r.; katedra św. Zofii, kościół i klasztor Bernardynów (ob. muzeum geologiczne), pałac biskupi (ob. muzeum sztuki).

N. Wielka Brytania:

1. Londyn – podróż w 1831 r.; Tower of London, Pałac Westminsterski z wieżą zegarową Big Ben, katedra św. Pawła, Opactwo Westminsterskie z kolegiatą św. Piotra, Pałac Buckingham, British Museum przy Great Russell Street, National Gallery przy Trafalgar Square.

O. Włochy:

1. Capri, reg. Kampania, prow. Neapol, na wyspie Capri, na Morzu Tyrreńskim w Zatoce Neapolitańskiej – podróż w 1836 r.; kościół San Stefano, Kartuzja San Giacomo, Lazurowa Grota, kościół i pustelnia Cetrella na zboczu góry Solaro.
2. Florencja, reg. Toskania – podróż w 1837 r.
3. Genua, Liguria – podróż w 1836 r.; ratusz, katedra San Lorenzo, pałac dożów Genui przy placu De Ferrari, pałac Doria Tursi, pałac Bianco, pałac Rossom, Dom Krzysztofa Kolumba, Stary Port.
4. Livorno, reg. Toskania – podróż w 1837 r.; katedra, Fortezza Nuova.
5. Mediolan, reg. Lombardia – podróż w 1838 r.
6. Neapol, reg. Kampania – podróż w 1836 r.
7. Otranto, reg. Apulia, prow. Lecce – podróż w 1836 r.; zamek.
8. Rzym – podróż w 1836 r.
9. Sorrento, reg. Kampania, prow. Neapol – podróż w 1836 r.; Piazza Tasso, katedra, kościół św. Franciszka, kościół Madonna delle Grazie.
10. Wezuwiusz nad Zatoką Neapolitańską (wulkan, wys. 1281 m n.p.m., głębokość krateru – 230 m, średnica – 550-650 m) – podróż w 1836 r.; muzeum.

II. Miejscowości i obiekty w Polsce

1. Kraków, woj. małopolskie – Stare Miasto, bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława na Wawelu, Krypta Wieszczów Narodowych z sarkofagami Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego oraz urną z ziemią z grobu Cypriana Kamila Norwida, pomnik poety.
2. Minkowce, woj. podlaskie, pow. sokólski, gm. Szudziałowo – pobyt w 1828 r. u Ignacego Ścibora Marchockiego.
3. Poznań, woj. wielkopolskie – podróż w 1848 r.; udział w pracach Komitetu Narodowego.
4. Ursynów (ob. dzielnica Warszawy), woj. mazowieckie – wizyty u Juliana Ursyna Niemcewicza; pałac Krasińskich (ob. rektorat Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego), kościół św. Katarzyny.
5. Warszawa, woj. mazowieckie – praca w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu; budynki na pl. Bankowym, pomnik poety.
6. Wrocław, woj. dolnośląskie – podróż w 1831, 1846 i 1846 r.; Stare Miasto, rynek, ratusz, archikatedra św. Jana Chrzciciela oraz kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomieja na Ostrowie Tumskim, kościół NMP na Piasku, Park im. Juliusza Słowackiego, pomnik poety, Muzeum Narodowe.

III. Pomniki Juliusza Słowackiego

A. Pomniki na świecie

1. Krzemieniec, obw. tarnopolski, Ukraina – popiersie przed dworkiem.

B. Pomniki w Polsce

1. Czechowice-Dziedzice, woj. śląskie, pow. bielski – pomnik przed budynkiem Szkoły Podstawowej nr 3, przy ul. Lipowskiej 26.
2. Częstochowa, woj. śląskie – popiersie przed I Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego, przy ul. Tadeusza Kościuszki 8.
3. Elbląg, woj. warmińsko-mazurskie – popiersie przed budynkiem Zespołu Szkół Ogólnokształcących, przy ul. Pocztowej 2.
4. Kraków, woj. małopolskie – popiersie w parku im. Henryka Jordana w dzielnicy Krowodrza.
5. Lublin, woj. lubelskie – popiersie na skwerze osiedla Lubelskiej Spółdzielni Mieszkaniowej im. Juliusza Słowackiego, przy ul. Skierki.
6. Miłosław, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński – popiersie w parku miejskim.
7. Poznań, woj. wielkopolskie – popiersie w Parku Karola Marcinkowskiego przy Al. Niepodległości.
8. Rzeszów, woj. podkarpackie – pomnik w parku im. Solidarności, przy ul. Zofii Chrzanowskiej.
9. Warszawa, woj. mazowieckie – pomnik przed ratuszem na placu Bankowym.
10. Wrocław, woj. dolnośląskie – pomnik w Parku im. Juliusza Słowackiego.

IV. Szkoły im. Juliusza Słowackiego

1. Babice, woj. podkarpackie, pow. przemyski, gm. Krzywcza – Publiczna Szkoła Podstawowa, Babice 27.
2. Białystok, woj. podlaskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Juliusza Słowackiego 4.
3. Bystra, woj. małopolskie, pow. gorlicki, gm. Gorlice – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Bystra 154.
4. Bytom, woj. śląskie – Specjalny Ośrodek Wychowawczy nr 2, ul. Adama Didura 13.
5. Chorzów, woj. śląskie – I Liceum Ogólnokształcące w Akademickim Zespole Szkół Ogólnokształcących, ul. Gen. Henryka Dąbrowskiego 36.
6. Czechowice-Dziedzice, woj. śląskie, pow. bielski – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Lipowska 26.
7. Częstochowa, woj. śląskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Tadeusza Kościuszki 8.
8. Dębno, woj. zachodniopomorskie, pow. myśliborski – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1, ul. Zachodnia 4.
9. Elbląg, woj. warmińsko-mazurskie – I Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 1, ul. Pocztowa 2.
10. Gliwice, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 10, ul. Juliusza Ligonia 36.
11. Golina, woj. wielkopolskie, pow. koniński – Szkoła Podstawowa, ul. Wolności 20.
12. Górki, woj. mazowieckie, pow. łosicki, gm. Platerów – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, Górki 4.
13. Grodzisk Wielkopolski, woj. wielkopolskie – Liceum Ogólnokształcące, ul. 3 Maja 7.
14. Herby, woj. śląskie, pow. lubliniecki – Szkoła Podstawowa w Zespole Placówek Oświatowych, ul. Katowicka 6.
15. Jarosław, woj. podkarpackie – Zespół Szkół Licealnych i Technicznych, ul. 3 Maja 10.
16. Kalisz, woj. wielkopolskie – Gimnazjum nr 2, ul. Ciasna 16.
17. Katowice, woj. śląskie – Gimnazjum nr 14, ul. Oswobodzenia 47.
18. Katowice, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 22, ul. Michała Wolskiego 3.
19. Kielce, woj. świętokrzyskie – VI Liceum Ogólnokształcące, ul. Jurija Gagarina 5.
20. Kraków, woj. małopolskie – Zespół Szkół Ogólnokształcących STO, ul. Stradomska 10.
21. Krapkowice, woj. opolskie – Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Szkolna 3.
22. Kruszwica, woj. kujawsko-pomorskie, pow. inowrocławski – Liceum Ogólnokształcące, ul. Jana Kasprowicza 7.
23. Leszno, woj. wielkopolskie – III Liceum Ogólnokształcące, pl. Tadeusza Kościuszki 5.
24. Lgota, woj. małopolskie, pow. chrzanowski, gm. Trzebinia – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 1.
25. Lublin, woj. lubelskie – Szkoła Podstawowa Nr 3, ul. Balladyny 22.
26. Łosiów, woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Lewin Brzeski – Publiczna Szkoła Podstawowa, ul. Juliusza Słowackiego 9.
27. Łódź, woj. łódzkie – Szkoła Podstawowa nr 65, ul. Pojezierska 65.
28. Łódź, woj. łódzkie – XX Liceum Ogólnokształcące, ul. Obywatelska 57.
29. Miłosław, woj. wielkopolskie, pow. wrzesiński – Gimnazjum, ul. Poznańska 1A.
30. Mstów, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Jodłownik – Publiczna Szkoła Podstawowa, Mstów 92.
31. Myślenice, woj. małopolskie – Gimnazjum Nr 1, ul. Jana III Sobieskiego 1.
32. Oleśnica, woj. dolnośląskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Juliusza Słowackiego 4.
33. Otwock, woj. mazowieckie – III Liceum Ogólnokształcące w Zespole Szkół Nr 1, ul. Juliusza Słowackiego 4/10.
34. Piotrków Trybunalski, woj. łódzkie – III Liceum Ogólnokształcące, ul. Armii Krajowej 17.
35. Przemyśl, woj. podkarpackie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. Juliusza Słowackiego 21.
36. Radom, woj. mazowieckie – IX Liceum Ogólnokształcące, al. Józefa Grzecznarowskiego 13.
37. Radom, woj. mazowieckie – Niepubliczna Szkoła Podstawowa i Niepubliczne Gimnazjum, ul. Warszawska 3.
38. Rogoźnik, woj. śląskie, pow. będziński, gm. Bobrowniki – Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół, ul. Krupna 22.
39. Ruda Śląska, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 25 i Gimnazjum nr 18 w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 2, ul. Ignacego Kaczmarka 9.
40. Ruda Śląska, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa Nr 36, ul. Bytomska 45.
41. Rybnik, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 22, ul. Boczna 17.
42. Siemianowice Śląskie, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 11, ul. Juliusza Słowackiego 5.
43. Skarżysko-Kamienna, woj. świętokrzyskie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. 1-go Maja 82.
44. Sosnowiec, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 25, ul. Klonowa 12.
45. Sosnowiec, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 6, ul. Wawel 13.
46. Stargard Szczeciński, woj. zachodniopomorskie – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Henryka Sienkiewicza 8.
47. Starogard Gdański, woj. pomorskie – Publiczna Szkoła Podstawowa Nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi, al. Jana Pawła II 4.
48. Stary Sącz, woj. małopolskie, pow. nowosądecki – Gimnazjum, ul. Ignacego Daszyńskiego 23.
49. Sułów, woj. dolnośląskie, pow. milicki, gm. Milicz – Szkoła Podstawowa, ul. Szkolna 6.
50. Szczecin, woj. zachodniopomorskie – Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Władysława Stanisława Reymonta 23.
51. Toruń, woj. kujawsko-pomorskie – Społeczna Szkoła Podstawowa i Społeczne Gimnazjum, ul. Władysława Dziewulskiego 24A.
52. Trzcianka, woj. wielkopolskie, pow. czarnkowsko-trzcianecki – Gimnazjum nr 1, ul. Stanisława Staszica 6.
53. Warszawa, woj. mazowieckie – Szkoła Podstawowa nr 267, ul. Braci Załuskich 1.
54. Warszawa, woj. mazowieckie – VII Liceum Ogólnokształcące, ul. Wawelska 46.
55. Witeradów, woj. małopolskie, pow. olkuski, gm. Olkusz – Publiczna Szkoła Podstawowa, Witeradów 394.
56. Wodzisław Śląski, woj. śląskie – Szkoła Podstawowa nr 21 w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 5, ul. Bolesława Chrobrego 308.
57. Zachełmna, woj. małopolskie, pow. suski, gm. Budzów – Szkoła Podstawowa, Zachełmna 112.
58. Zaręba, woj. dolnośląskie, pow. lubański, gm. Siekierczyn – Gminne Gimnazjum, ul. Szkolna 2.
59. Zubrzyca Górna, woj. małopolskie, pow. nowotarski, gm. Jabłonka – Szkoła Podstawowa Nr 1.

V. Inne obiekty im. Juliusza Słowackiego

1. Bielsko-Biała, woj. śląskie – Park im. Juliusza Słowackiego na Dolnym Przedmieściu, ul. Juliusza Słowackiego.
2. Koszalin, woj. zachodniopomorskie – Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego, ul. Heleny Modrzejewskiej 12.
3. Kraków, woj. małopolskie – Teatr im. Juliusza Słowackiego, pl. Św. Ducha 1.
4. Łódź, woj. łódzkie – Park im. Juliusza Słowackiego (d. Park Wenecja), pomiędzy Al. Politechniki oraz ulicami Pabianicką i Cieszyńską.
5. Tarnów, woj. małopolskie –Miejska Biblioteka Publiczna im. Juliusza Słowackiego, ul. Krakowska 4.
6. Wrocław, woj. dolnośląskie – Park im. Juliusza Słowackiego, pomiędzy al. Juliusza Słowackiego, ul. Andrzeja F. Modrzewskiego, ul. Jana Ewangelisty Purkyniego i pl. Powstańców Warszawy.

Zygmunt Krasiński

Zygmunt Napoleon Krasiński herbu Ślepowron, pseud. Spiridion Prawdzicki (ur. 19 lutego 1812 r. w Paryżu we Francji, zm. 23 lutego 1859 r. tamże) – poeta, dramatopisarz, prozaik, epistolograf i filozof, twórca historiozoficznego dramatu romantycznego (Nie-Boska komedia, Irydion), II ordynat opinogórski, podróżnik; jego ojcem chrzestnym był cesarz Napoleon I Bonaparte, pochowany w krypcie grobowej rodu Krasińskich w kościele Wniebowzięcia NMP w Opinogórze Górnej.

I. Jurajski Szlak Zygmunta Krasińskiego

Częstochowa – Janów – Myszków: Częstochowa-Raków – Stary Mirów – Siedlec – Mstów – Krasice – Wola Mokrzeska – Stawki – rez. Wielki Las – Julianka – Sygontka – Dziadówki – Janów – Złoty Potok – Ostrężnik – Suliszowice, strażnica – Jaroszów – Żarki – Osińska Góra – Myszków; szlak rowerowy nr 594, znaki zielone, długość 70 km.

II. Miejscowości i obiekty zagraniczne

A. Austria:

1. Bregencja, Vorarlberg – podróż w 1839 r.; ratusz, fragmenty murów miejskich, kościół św. Gawła, Deuringschlössle, Martinsturm, Opactwo Cystersów, zamek Hohenbregenz.
2. Wiedeń – podróże w 1833 i 1845 r.; wzgórze Kahlenberg, klasztor oo. Kamedułów, kościół św. Józefa z kaplicą Jana Sobieskiego, pałac księcia Eugeniusza Sabaudzkiego [Belweder], katedra św. Szczepana [Stephansdom], Teatr Zamkowy [Burgtheater] przy Ringu, kościół św. Karola Boromeusza, galeria Albertina przy Albertinaplatz, zespół pałacowo-ogrodowy Hofburg (ob. rezydencja prezydenta Austrii), Kancelaria Cesarska (ob. muzeum), pomnik Franciszka II Habsburga; pałac i ogrody Schonbrunn.

B. Belgia:

1. Bruksela – podróże w latach 1846-47 i 1850 r.; Wielki Plac, ratusz [Hôtel de Ville], pasaż św. Huberta, katedra św. Michała i św. Guduli, kościół oo. Karmelitów Bosych, kościół Notre Dame du Sablon, Czarna Wieża [Tour Noir], Manneken pis (Siusiający chłopiec) – figurka-fontanna symbol Brukseli.

C. Czechy:

1. Cieplice, kraj ustecki – pobyt w uzdrowisku w 1841 r.; zamek, kościół zamkowy, kościół św. Jana Chrzciciela.
2. Praga – podróż w 1839 r.

D. Francja:

1. Aix-en-Provence, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Delta Rodanu – podróże w latach 1846-47; katedra St-Sauveur.
2. Aix-les-Bains, reg. Rodan-Alpy, depart. Sabaudia – podróż w 1843 r.; ratusz.
3. Antibes, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Alpy Nadmorskie – podróż w 1845 r.; Stare Miasto, mury obronne, katedra Niepokalanego Poczęcia NMP, zamek Grimaldich (ob. Muzeum Pabla Picassa).
4. Awinion, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Vaucluse – podróż w 1847 r.
5. Calais, reg. Nord-Pas-de-Calais, depart. Pas-de-Calais – podróż w 1850 r.; Stare Miasto, ratusz, katedra Notre Dame.
6. Cannes, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Alpy Nadmorskie – podróże w latach 1846-47; zamek Chateau-Musee de la Castre na wzgórzu Mont Chevalier, kościół Notre-Dame-de-l'Esperans, Fort Rogal, port.
7. Chambéry, reg. Rodan-Alpy, depart. Sabaudia – podróż w 1845 r.; katedra Saint-François-de-Sales, kościół Saint-Pierre-de-Lémenc, zamek hrabiów i książąt Sabaudii z kaplicą Ste-Chapelle.
8. Chamonix-Mont-Blanc, reg. Rodan-Alpy, depart. Górna Sabaudia – podróż w 1845 r.; pomnik pierwszych zdobywców Mont Blanc.
9. Champtercier, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Alpy Górnej Prowansji – podróż w 1846 r.; kościół Wniebowzięcia NMP.
10. Chantilly, reg. Pikardia, depart. Osie – miejsce chrztu, pobyt w latach 1812-14; kościół Wniebowzięcia NMP, zamek.
11. Dieppe, reg. Górna Normandia, depart. Seine-Maritime – podróże w 1848 i 1850 r.
12. Digne-les-Bains, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Alpy Górnej Prowansji – podróż w 1846 r.; pozostałości murów obronnych, katedra św. Hieronima, kościół Notre-Dame-du-Bourg (d. katedra).
13. Fontainebleau, reg. Île-de-France, depart. Sekwana i Marna – podróże w latach 1846-47; zespół pałacowo-parkowy.
14. Grenoble, reg. Rodan-Alpy, depart. Isère – podróż w 1843 r.; Bastylia, kościół Église Saint-Laurent.
15. Lyon, reg. Rodan-Alpy, depart. Rodan – podróże w 1843 i 1847 r.; ratusz, katedra św. Jana Chrzciciela, bazylika Saint-Martin-d'Ainay, kościół Saint-Irénée, ruiny budowli rzymskich, m.in. amfiteatr, odeon, akwedukt.
16. Melun, reg. Île-de-France, depart. Sekwana i Marna – podróż w 1843 r.; ratusz, zamek nad Sekwaną, kolegiata Notre-Dame, kościół Saint-Aspais.
17. Montpellier, reg. Langwedocja-Roussillon, depart. Hérault – podróż w 1843 r.; Stare Miasto, Place de la Komedie, katedra św. Piotra, Opactwo oo. Benedyktynów, Promenade du Peyrou, Ogród Botaniczny.
18. Nancy, reg. Lotaryngia, depart. Meurthe-et-Moselle – podróże w 1843, 1848 i 1851 r.; Plac Stanisława, ratusz, łuk triumfalny, fontanny Amfitryty i Neptuna, kościół Notre-Dame de Bon Secours.
19. Nicea, reg. Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, depart. Alpy Nadmorskie – podróże w latach 1842-52; katedra Sainte-Réparate przy placu Rossettiego, kościół Saint-François-de-Paule, wzgórze zamkowe La Colline du Chateau.
20. Paryż – miejsce urodzenia i chrztu, dom przy Boulevard Montmarte 10, kościół Notre Damme de Lorette; wielokrotny pobyt w latach 1812-59.
21. Strasburg, reg. Alzacja – wielokrotne podróże w latach 1842-52; ratusz, gmach prefektury, katedra Notre-Dame, kościół Saint-Étienne, kościół Saint-Thomas, kościół Saint-Pierre-le-Jeune, kościół Saint-Pierre-le-Vieux, pałac Rohan, pałac du Commerce, dom Kammerzell.
22. Trouville, reg. Górna Normandia, depart. Seine-Maritime – podróż w 1858 r.
23. Tullins, reg. Rodan-Alpy, depart. Isère – podróż w 1843 r.; zamek, kościół Saint-Laurent-des-Pres.
24. Vaucluse, reg. Franche-Comté, depart. Doubs – podróż w 1847 r.
25. Vermenton, reg. Burgundia, depart. Yonne – podróż w 1847 r.

E. Holandia:

1. Haga, prow. Holandia Południowa – podróże w 1844 i 1846 r.; Pałac Królewski, ratusz, Sala Rycerska [Ridderzaal], kościół Grote Kerk, kościół Nieuwe Kerk, Pałac Pokoju (siedziba Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości), Królewska Galeria Malarstwa [Mauritshuis].
2. Rotterdam, prow. Holandia Południowa – podróże w 18 44 i 1846 r.; katedra św. Wawrzyńca i św. Elżbiety, kościoły Sint-Laurenskerk i Sint-Rosaliakerk, dom Schielandshuis (ob. muzeum).
3. Scheveningen (ob. dzielnica Hagi), Holandia Południowa – podróż w 1844 r.

F. Niemcy:

1. Akwizgran, Nadrenia Północna-Westfalia – podróż w 1847 r.; Rynek, ratusz, katedra NMP ze słynną oktagonalną kaplicą pałacową Karola Wielkiego, bazylika św. Wojciecha, kościół św. Jana Chrzciciela, zamek Frankenburg (ob. muzeum), Elisenbrunnen.
2. Bad Ems, Nadrenia-Palatynat, pow. Rhein-Lahn – podróż w 1858 r.; Dom Zdrojowy, pałac „Cztery Wieże”, stary ratusz, kaplica Maryi Królowej.
3. Bad Kissingen, Bawaria, rej. Dolna Frankonia – podróże w 1842 i 1845 r. oraz w latach 1855-56; Stare Miasto, ratusz, ruiny zamku Bodenlaube.
4. Bad Wildungen, Hesja, rej. Kassel, pow. Waldeck-Frankenberg – pobyt w uzdrowisku w 1841 r.; Stare Miasto, kościół św. Mikołaja ze słynnym ołtarzem Konrada von Soesta, pałac Friedrichstein, Park Zdrojowy (największy w Europie), „Wioska Królewny Śnieżki” [Bergfreiheit].
5. Baden-Baden, Badenia-Wirtembergia, rej. Karlsruhe – wielokrotny pobyt w uzdrowisku w latach 1839-59; Dom Zdrojowy z kasynem, pijalnia wód, Stare Miasto, kolegiata św. Apostołów Piotra i Pawła, klasztor Lichtental, ruiny zamku Hohenbaden.
6. Berlin – podróż w 1845 r.
7. Bonn, Nadrenia Północna-Westfalia – podróże w latach 1844-47 i w 1851 r.
8. Boppard, Nadrenia-Palatynat – podróże w 1846 i 1853 r.; kościół św. Sewera z Rawenny, kościół Karmelitów, Stary Zamek [Alte Burg], zamek Schöneck.
9. Drezno, Saksonia – wielokrotne podróże w latach 1839-58.
10. Düsseldorf, Nadrenia Północna-Westfalia – podróż w 1847 r.; Rynek, Stary Ratusz, kościół św. Lamberta, kościół św. Andrzeja, ruiny zamku cesarskiego w dzielnicy Kaiserswerth.
11. Frankfurt nad Menem, Hesja, rej. Darmstadt – wielokrotne podróże w latach 1839-58.
12. Fryburg Bryzgowijski, Badenia-Wirtembergia – podróż w 1839 r.; ratusz, katedra NMP, kościół św. Marcina, kościół św. Michała.
13. Hamburg – podróż w 1847 r.
14. Hanower, Dolna Saksonia – podróż w 1847 r.; Stare Miasto, mury miejskie, Rynek, Stary Ratusz, zamek Leineschloss (d siedziba królewska), pałac Wangenheim, bazylika św. Klemensa, kościół św. Jana, kościół św. Idziego, kościół św. Jerzego i św. Jakuba, wieża „Lister-Turm”, Ogrody Królewskie w dzielnicy Herrenhausen.
15. Heidelberg, Badenia-Wirtembergia, rej. Karlsruhe – wielokrotne podróże w latach 1842-57; Stare Miasto, Rynek, ratusz, Hotel zum Ritter, kościół Św. Ducha, mury miejskie z Bramą Mostową [Brückentor], ulica Filozofów [Philosophenwe], kościół jezuicki, Uniwersytet Ruprechta-Karola, „Fontanna z Lwem” [Löwenbrunnen], zamek na wzgórzu Königstuhl (d. rezydencja książąt elektorów Palatynatu), „Wielka Beczka” (największa beczka do wina na świecie), Muzeum Aptekarstwa, Stary Most [Alte Brücke] na Neckarze.
16. Karlsbad, Badenia-Wirtembergia, rej, Stuttgart, pow. Karlsruhe – podróże w 1841 i 1848 r.; d. ratusz w dzielnicy Spielberg, kościół w Langensteinbach.
17. Kehl, Badenia-Wirtembergia, rej. Fryburg, pow. Ortenau – podróże w 1845 i 1847 r.; ratusz (d. koszary), ewangelicki Kościół Pokoju [Friedenskirche], Weinbrennerhaus (najstarszy budynek w mieście).
18. Kolonia, Nadrenia Północna-Westfalia – wielokrotne podróże w latach 1844-47 i 1950-51.
19. Konstancja, Badenia-Wirtembergia, rej. Fryburg – podróż w 1839 r.; Stare Miasto, Stary Ratusz, Nowy Ratusz, katedra NMP, kościół św. Szczepana, budynek konklawe [Konzilgebäude] (miejsce wyboru papieża Marcina V), wieże i bramy miejskie, Teatr Miejski (najstarszy wciąż czynny teatr Niemiec).
20. Köthen, Saksonia-Anhalt, pow. Anhalt-Bitterfeld – podróż w 1845 r.; kościół św. Jakuba, kościół św. Agnieszki, zamek (ob. Muzeum Historyczene), Wieża Halle [Hallescher Turm], Wieża Magdeburg [Magdeburger Turm].
21. Lipsk, Saksonia – podróże w latach 1843-47 i w 1851 r.
22. Mannheim, Badenia-Wirtembergia, rej. Karlsruhe – podróże w 1839 i 1851 r.; Marktplatz, ratusz, kościół św. Sebastiana, kościół jezuitów pw. św. Ignacego Loyoli i św. Franciszka Ksawerego, kościół ewangelicki [Konkordienkirche], Friedrichsplatz, zamek (d. rezydencja książąt elektorów Palatynatu).
23. Moguncja, Nadrenia-Palatynat – podróże w 1844 r. i w latach 1846-47; Stare Miasto, katedra św. Marcina i św. Stefana z kaplicą św. Gotharda, kościół św. Jana Chrzciciela, kościół farny św. Piotra, kościół św. Szczepana, Haus zum Römischen Kaiser z Muzeum Jana Gutenberga, pałac książęcy (ob. Muzeum Historii Rzymsko-Germańskiej), twierdza.
24. Monachium, Bawaria – podróże w latach 1840-42; Stare Miasto, Plac Mariacki [Marienplatz], Stary Ratusz, bramy miejskie: Isartor, Sendlinger Tor i Karlstor, katedra NMP, kościół św. Piotra, kościół Ducha Świętego, kościół św. Jana Nepomucena, kościół Teatynów pw. św. Kajetana, kościół św. Ludwika, Alter Hof (d. rezydencja cesarska), Rezydencja (d. rezydencja królów Bawarii), Stara Pinakoteka (muzeum sztuki), Gliptoteka (muzeum sztuki starożytnej), Ogród Angielski [Englischer Garten], Uniwersytet Ludwiga Maximiliana.
25. Schlangenbad, Hesja, rej. Darmstadt, pow. Rheingau-Taunus – pobyt w uzdrowisku w 1855 r.; Dom Zdrojowy.
26. Wiesbaden, Hesja, rej. Darmstadt – podróże w 1844 i 1855 r.; Plac Zamkowy ze Starym i Nowym Ratuszem, zamek książąt Nassau (ob. siedziba parlamentu krajowego Hesji), kościół przy rynku pw. św. Bonifacego Winfrida [Marktkirche], cerkiew św. Elżbiety, pozostałości murów rzymskich, starożytna twierdza, Dom Zdrojowy (ob. kasyno).

G. Rosja:

1. Sankt Petersburg – pobyt w latach 1832-33.

H. Szwajcaria:

1. Bazylea – podróże w latach 1841-42 i w 1849 r.; Stare Miasto, Rynek, ratusz, katedra, Spelentor (brama miejska), Münsterplatz.
2. Genewa – podróż w 1845 r.; spotkanie z Adamem Mickiewiczem, wycieczka w Alpy.
3. Lozanna, kanton Vaud – podróże w 1845 i 1848 r.
4. Vevey, kanton Vaud – podróż w 1845 r.; ratusz, kościół św. Marcina, kościół św. Jana Ewangelisty, zamek Couvreu, figury kobiet ujeżdżających koniki morskie nad brzegiem Jeziora Genewskiego.

I. Ukraina:

1. Dunajowce, Podole, obw. chmielnicki – podróż w 1845 r.

J. Włochy:

1. Civitavecchia, reg. Lacjum, prow. Rzym – podróże w 1840 r. i w latach 1851-52; Stare Miasto, katedra św. Franciszka, Barbakan Krzysztofa Kolumba, twierdza Michelangelo.
2. Como, Lombardia – podróż w 1839 r.; Stary Ratusz [Broletto], katedra Wniebowzięcia NMP, bazylika św. Abundiusza [Sant'Abbondio], bazylika San Fedele, Villa Olmo, Teatro Socjale, zamek Baradello.
3. Florencja – podróże w 1842 i 1851 r.
4. Genua, Liguria – podróże w latach 1842-48 i 1851-52.
5. Livorno, Toskania –podróże w 1839 i 1843 r.; katedra św. Franciszka z Asyżu, kościół św. Ferdynanda, sanktuarium Matki Bożej Łaskawej na wzgórzu Monte Nero, ormiański kościół św. Grzegorza Oświeciciela, kościół greckokatolicki pw. Zwiastowania NMP [Santissima Annunziata], pozostałości fortyfikacji miejskich, twierdza, pałac Mediceo, Wieża Marzocco.
6. Mediolan, reg. Lombardia – podróże w 1839 i 1845 r., gdzie zaprzyjaźnił się z Augustem Cieszkowskim.
7. Mesyna, reg. Sycylia – podróż w 1839 r.; bazylika katedralna Santa Maria Assunta, fontanna di Orione, kościół św. Franciszka.
8. Monreale, reg. Sycylia, prow. Palermo – podróż w 1839 r.; bazylika katedralna Santa Maria Nova, klasztor, krużganki.
9. Neapol, reg. Kampania – wielokrotne podróże w latach 1838-41.
10. Palermo, reg. Sycylia – podróż w 1839 r.; Piazza Villena zw. Quattro Canti (Cztery Kąty), Pałac Królewski [Palazzo dei Normalni], pałac arcybiskupi, katedra św. Rozalii, kościół San Giovanni degli Eremiti, kościół Santa Maria della Catena, pałace Sclafani, Zisa i Cuba, plac Juliusza Cezara.
11. Pawia, Lombardia – podróż w 1839 r.; katedra św. Szczepana, bazylika św. Michała Archanioła, bazylika św. Piotra z grobem św. Augustyna, kościół Santa Maria del Carmine, Stary Most, pałace: Malaspina, Bottigella i Mezzabarba, zamek Viscontich.
12. Rzym – wielokrotne podróże w latach 1833-55; m.in. spotkanie z Cyprianem Kamilem Norwidem.
13. Sestri Levante, reg. Liguria, prow. Genua – podróż w 1842 r.; bazylika św. Marii z Nazaretu, kościół św. Szczepana, kościół św. Bartłomieja Apostoła, pałace: Durazzo Pallavicini, Fascie Rossi, Cattaneo della Volta.
14. Sorrento, reg. Kampania, prow. Neapol – podróż w 1840 r.; Piazza della Vittoria, Piazza Tasso, sanktuarium Madonna del Carmine, katedra św. Filipa i św. Jakuba, bazylika św. Antoniego, kościół św. Franciszka z Asyżu.
15. Terracina, reg. Lacjum, prow. Latina – podróż w 1839 r.; Stare Miasto, Rynek, katedra San Cesareo, kościół San Giovanni, kościół i klasztor Zwiastowania NMP, Piazza Garibaldi, kościół Najświętszego Zbawiciela, świątynia Jowisza Anxur na wzgórzu Sant'Angelo.
16. Turyn, reg. Piemont – podróże w 1845, 1848 i 1855 r.; ratusz, katedra św. Jana Chrzciciela z kaplicą Świętego Całunu, Pałac Królewski, kościół San Lorenzo, kościół św. Filipa Neri, bazylika Bożego Ciała, kościół św. Karola Boromeusza, pałace: Madama, Reale, Carignano i Stupinigi, Villa della Regina, Castello del Valentino, bazylika Superga.
17. Varenna, reg. Lombardia, prow. Lecco – podróż w 1841 r.; kościół św. Jerzego, zamek Vezio.
18. Wenecja – podróż w 1833 r.; bazylika katedralna św. Marka na pl. Świętego Marka, dzwonnica św. Marka, wieża zegarowa, Pałac Dożów, Prokuracja Stara i Prokuracja Nowa, Most Westchnień, Most Rialto, bazylika Santa Maria della Salute nad Kanałem Grande, bazylika Santa Maria Gloriosa dei Frari, kościół San Giorgio Maggiore pałac Ca' d'Oro (ob. muzeum Galleria Giorgio Franchetti), pałac Ca' Rezzonico (ob. Muzeum Sztuki Weneckiej).
19. Werona, reg. Wenecja Euganejska – podróż w 1845 r.; Torre Pentagona (wieża), Piazza Bra, pałace Gran Guardia i Barbieri, Arena (amfiteatr), Piazza delle Erbe, pałace: Maffei, del Comune i Canossa, katedra Santa Maria Matricolare, most św. Piotra na Adydze, kościół San Fermo Maggiore, zamek Castelvecchio, bazylika św. Zenona, kościół San Bernardino.

III. Miejscowości i obiekty w Polsce

1. Bydgoszcz, woj. kujawsko-pomorskie – podróż w 1843 r.; Stare Miasto, Stary Rynek, pozostałości murów miejskich, Wyspa Młyńska, katedra św. Marcina i Mikołaja, kościół pobernardyński NMP Królowej Pokoju, kościół ss. Klarysek pw. Wniebowzięcia NMP.
2. Ciechanów, woj. mazowieckie – zamek książąt mazowieckich (ob. Muzeum Szlachty Mazowieckiej), kościół farny Narodzenia NMP, tablica pamiątkowa.
3. Częstochowa, woj. śląskie – podróże w 1849, 1852 i 1857 r.; aleja Najświętszej Maryi Panny, zespół klasztorny oo. Paulinów na Jasnej Górze, bazylika Znalezienia Krzyża Świętego i Narodzenia NMP, Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej z cudownym obrazem Czarnej Madonny.
4. Gdańsk, woj. pomorskie – podróż w 1843 r.; Główne Miasto, Bazylika Mariacka Wniebowzięcia NMP, ratusz Głównego Miasta, kościół św. Jana, kościół św. Mikołaja, Kaplica Królewska, Dwór Artusa, Fontanna Neptuna, Dwór Bractwa św. Jerzego, Żuraw [ob. siedziba Centralnego Muzeum Morskiego], Brama Mariacka, Brama Straganiarska, Wielka Zbrojownia, Stare Miasto, kościół św. Katarzyny, kościół św. Brygidy, Konkatedra greckokatolicka św. Bartłomieja i Opieki Najświętszej Bogurodzicy, ratusz Starego Miasta, Wielki Młyn, kościół Świętej Trójcy.
5. Gorlice, woj. małopolskie – podróż w 1851 r.; Rynek, ratusz, bazylika Narodzenia NMP z figurą Chrystusa Cierpiącego, dwór Karwacjanów (ob. galerii sztuki).
6. Knyszyn, woj. podlaskie, pow. moniecki – podróż w 1843 r.; kościół św. Jana Apostoła i Ewangelisty.
7. Kodeń, woj. lubelskie, pow. bialski – podróż w 1845 r.; bazylika św. Anny, kościół Św. Ducha (d. cerkiew zamkowa), brama unicka.
8. Kraków, woj. małopolskie – pobyt w 1833 i 1845 r.; Stare Miasto, Rynek Główny, wieża ratuszowa, Sukiennice, bazylika Mariacka pw. Wniebowzięcia NMP z ołtarzem Zaśnięcia NMP dłuta Wita Stwosza, kolegiata św. Anny, mury obronne, Brama Floriańska, Barbakan, kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła, kościół św. Franciszka z Asyżu, Zamek Królewski na Wawelu, bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława, popiersie poety w parku im. Henryka Jordana.
9. Łaziska, woj. mazowieckie, pow. szydłowiecki, gm. Orońsko – podróż w 1844 r.; dwór Kunickich.
10. Łowicz, woj. łódzkie – podróż w 1845 r.; Stary Rynek, ratusz, bazylika katedralna Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja, Brama Prymasowska, gmach pomisjonarski z kaplicą [obecnie muzeum], klasztor ss. Bernardynek, kościół NMP i św. Klary, kościół oo. Pijarów pw. Matki Bożej Łaskawej i św. Wojciecha, kościół Św. Ducha, ruiny zamku prymasowskiego.
11. Mysłowice, woj. śląskie – podróże w 1851 i 1857 r.; Stare Miasto, Rynek, kościół farny pw. Narodzenia NMP, kościół Świętego Krzyża.
12. Opinogóra Górna, woj. mazowieckie, pow. ciechanowski – pałac Krasińskich, (ob. Muzeum Romantyzmu), park pałacowy, pomnik Zygmunta Krasińskiego, oficyna dworska, kościół Wniebowzięcia NMP z kryptą grobową rodu Krasińskich, w tym grób poety.
13. Poznań, woj. wielkopolskie – podróż w 1843 i 1845 r.
14. Przeworsk, woj. podkarpackie – podróż w 1845 r.
15. Toruń, woj. kujawsko-pomorskie – podróż w 1843 i 1845 r.
16. Warszawa, woj. mazowieckie – miejsce edukacji oraz zamieszkania w dzieciństwie i młodości, Stare Miasto, pałac Kazimierzowski (d. Liceum Warszawskie, gdzie kształcił się poeta; ob. siedziba rektoratu Uniwersytetu Warszawskiego).
17. Wierzenica, woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Swarzędz – pobyt w latach 1843-45 u swojego przyjaciela Augusta Cieszkowskiego – filozofa, jednego z założycieli Ligi Narodowej Polskiej; dwór, park krajobrazowy, drewniana karczma, kościół św. Mikołaja.
18. Wrocław, woj. dolnośląskie – podróże w latach 1851-52 i w 1857 r.
19. Złoty Potok, woj. śląskie, pow. częstochowski, gm. Janów – pobyt w 1857 r.; pałac Raczyńskich, dworek Krasińskich (ob. muzeum), kościół św. Jana Chrzciciela, rez. Przyrody „Parkowe”.

IV. Pomniki Zygmunta Krasińskiego

1. Ciechanów, woj. mazowieckie – popiersie przed I Liceum Ogólnokształcącym im. Zygmunta Krasińskiego, przy ul. 17 Stycznia 66.
2. Kraków, woj. małopolskie – popiersie w parku im. Henryka Jordana w dzielnicy Krowodrza.
3. Opinogóra Górna, woj. mazowieckie, pow. ciechanowski – pomnik przed pałacem Krasińskich.

V. Szkoły im. Zygmunta Krasińskiego

1. Siekierczyna, woj. małopolskie, pow. limanowski, gm. Limanowa – Szkoła Podstawowa Nr 2, Siekierczyna 326.
2. Ciechanów, woj. mazowieckie – I Liceum Ogólnokształcące, ul. 17 Stycznia 66.

VI. Inne obiekty im. Zygmunta Krasińskiego

1. Biała Cerkiew, obw. kijowski, Ukraina – Stowarzyszenie Kultury Polskiej im. Zygmunta Krasińskiego, Plac Targowy 16.
2. Ciechanów, woj. mazowieckie – Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Zygmunta Krasińskiego, ul. Gen. Władysława Sikorskiego 7.
3. Wzgórze Krasińskiego nad rzeką Główną – miejsce spacerów poety; wzgórze wspominane w listach Zygmunta Krasińskiego do jego miłości – Delfiny Potockiej, woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Swarzędz.
4. Złoty Potok, woj. śląskie, pow. częstochowski, gm. Janów – Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego, ul. Tadeusza Kościuszki 11.

Kanon opracował Roman Henryk Orlicz – Instruktor Krajoznawstwa Polski i Przodownik Turystyki Pieszej II st.