Szlakiem rezydencji królów i książąt Były Oddział Wojskowy PTTK Chełm
Stopnie
              
              
              Regulamin
Zakres chronologiczny, regulaminu odznaki jest bardzo rozległy, obejmuje czasy władców legendarnych i dzieje państwa polskiego od narodzin aż do panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. „Rezydencje książąt”, książąt było wielu, nas interesują tylko sprawujący władze państwową w królestwie, w dzielnicach, małych księstwach, powstałych w wyniku postępującego rozdrobnienia feudalnego. Pominięte zostały, rody książęce - na pewno sławne i zasłużone-Czartoryskich, Radziwiłłów, Sapiehów i wielu innych, gdyż ich władza nie wykraczała poza dobra rodzinne.
Rezydencje to nie tylko konkretne siedziby w postaci zamków, pałaców lub budowli, jak ratusz w Toruniu czy kamienice staromiejskie w Gdańsku, ale również miejscowości nobilitowane dzięki stałym albo tylko sporadycznym pobytem monarchów. Regulamin odznaki, wymienia te miasta ,wsie i miasteczka, gdzie nie zachował sie ślad po budowli rezydencjonalnej, ale miejscowość przeszła do historii pozostała w niej żywa tradycja, umacniana dodatkowo nazwą wydarzenia dziejowego związanego z pobytem i działalnością polityczną króla, jak choćby Jedlnia, Nowy Korczyn, Wiślica… Mimo istnienia ogromnej liczby zamków królewskich na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, nie wszystkie faktycznie były rezydencjami. Powstawały wprawdzie z fundacji króla ale nasi monarchowie mieli swoje ulubione zamki albo oficjalne rezydencje (stolice) i tylko one są objęte regulaminem odznaki.
Regulamin odznaki podzielony został na regiony historyczne Polski, bez określania ich granic, które zmieniały się w ciągu wieków, które tez nie odpowiadają dokładnie dzisiejszej nazwie. Te regiony to : Pomorze Gdańskie z ziemia chełmińska, Wielkopolska, Podlasie, Śląsk, Małopolska i Mazowsze. Nie wymieniono Pomorza Zachodniego oraz Warmii i Mazur, ponieważ tam nie doszukano się rezydencji naszych monarchów.
- Odznaka została ustanowiona przez Zarząd Oddziału Wojskowego PTTK w Chełmie.
 - Celem odznaki jest zapoznanie, zainteresowanych osób z rezydencjami królów i książąt w Polsce.
 - Odznaka posiada 3 stopnie:
- brązowy
 - srebrny
 - złoty
 
 - Minimalna ilość zwiedzonych rezydencji na poszczególne stopnie odznaki wynosi:
- na stopień brązowy – 5,
 - na stopień srebrny – 10,
 - na stopień złoty – 15.
 
 - Czas zdobywania odznak na poszczególne stopnie jest nieograniczony.
 - Potwierdzenia terenowe w postaci pieczęci i zdjęć (z osobą ubiegającej się o odznakę) z obiektu, potwierdzenia kadry programowej należy gromadzić w dowolnie opracowanej formie Kronice Odznaki.
 - Na pierwszej stronie Kroniki, należy zamieścić dane osobowe i adres zamieszkania osoby ubiegającej się o odznakę.
 - Weryfikacje odznak prowadzi Oddział Wojskowy PTTK w Chełmie.
 - Kroniki Odznak do weryfikacji należy przesłać na adres: Oddział Wojskowy PTTK, ul. Lubelska 139D/15, 22 - 109 CHEŁM-6, mobile: 507 324 323, mail: ow_pttk_chelm @op.pl
 - Zweryfikowaną Kronikę Odznaki wraz z odznaką, weryfikator prześle na adres zainteresowanego, przesyłką pocztową za pobraniem. Nie ma potrzeby przesyłania zwrotnych kopert i znaczków pocztowych.
 - O odznakę mogą ubiegać się turyści uprawiający różne formy turystyki kwalifikowanej.
 - Obiekty – rezydencje – proponowane do zwiedzania są wymienione w Załączniku do regulaminu.
 - Inicjatorzy odznaki zastrzegają sobie interpretację regulaminu odznaki.
 
Odznaka została wprowadzona w życie Uchwałą nr 3/2010 z dnia 23.09.2010 r., Zarządu Oddziału Wojskowego PTTK w Chełmie i obowiązuje z dniem podpisania.
Załącznik 1
KopiaWielkopolska
| Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) | 
|---|---|---|---|---|
| 1 | Giecz | Dominowo | średzki | Mieszko I,  Bolesław Chrobry, Mieszko II,  | 
  
| 2 | Gniezno | Gniezno | gnieźnieński | Bolesław Chrobry,  Koronacje; Bolesław Śmiały(1076r), Przemysł II (1295 r.), Wacław Czeski(1300 r.).  | 
  
| 3 | Kalisz | Kalisz | Kalisz | Mieszko Stary, Władysław Laskonogi, Henryk Brodaty, Kazimierz Wielki Ludwik Węgierski, Wł. Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Henryk Walezy, Zygmunt III Waza. | 
| 4 | Koło | Koło | kolski | Kazimierz Wielki,  Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk,  | 
  
| 5 | Kruszwica | Kruszwica | inowrocławski | Kazimierz Wielki,  Kaziek Słupski  | 
  
| 6 | Ostrów Lednicki | Łubowo | gnieźnieński | Dobrawa | 
| 7 | Poznań | Poznań | Poznań | Mieszko Stary I,  Przemysł I i II,  | 
  
| 8 | Santok | Santok | gorzowski | Kazimierz Wielki,  Bolesław Krzywousty  | 
  
| 9 | Sieradz | Sieradz | łódzkie | Kazimierz Wielki | 
| 10 | Wschowa | Wschowa | wschowski | Kazimierz Wielki,  August II Mocny, August III Sas,  | 
  
Śląsk
| Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) | 
|---|---|---|---|---|
| 1 | Będzin | Będzin | będziński | Karol IV, Henryk Walezy, Jan III Sobieski, August II Mocny, August III,  Stanisław August Poniatowski  | 
  
| 2 | Brzeg | Brzeg | brzeski | Henryk Brodaty, Bolko I, Fryderyk II, Jerzy II, | 
| 3 | Częstochowa - Jasna Góra | Częstochowa | Częstochowa | Władysław Jagiełło, Zygmunt Stary,  Władysław IV, Jan Kazimierz, Michał Korybut Wiśniowiecki, Jan III Sobieski, August II Mocny,  | 
  
| 4 | Danków | Lipa | kłodzki | Henryk Brodaty, Bolesław Wstydliwy, Bolesław Pobożny, Henryk Biały, Władysław I, Kazimierz Jagiellończyk. | 
| 5 | Głogów | Głogów | głogowski | Konrad II Głogowski, Jan Olbrycht, Zygmunt Jagiellończyk – późniejszy król Zygmunt I Stary, | 
| 6 | Głogówek | Głogówek | prudnicki | Władysław I Opolski, Bolko I Opolski, Jan Kazimierz, Ludwik van Beethowenow, | 
| 7 | Opole | Opole | opolski | Kazimierz I, Władysłąw II , Jan III Dobry, Izabela – wdowa po królu Węgier Janie Zapołyi, Jan Kazimierz, | 
| 8 | Wieluń | Wielun | wieluński | Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt August, Bona, królowa Węgier Izabela, Henryk Walezy, | 
| 9 | Wrocław | Wrocław | Wrocław | Mieszko I, Bolesław Brodaty, Henryk Brodaty, Henryk IV Probus, Henryk V Brzuchaty, Bolko Surowy, Henryk VI Dobry, | 
Małopolska
| Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) | 
|---|---|---|---|---|
| 1 | Chęciny | Chęciny | kielecki | Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, Stanisław August Poniatowski, | 
| 2 | Dobczyce | Dobczyce | myślenicki | Kazimierz Wielki, książęta dzielnicowi, królowa Jadwiga , Władysław Jagiełło, Zygmunt ,Aleksander, Jan Olbrycht- późniejsi królowie polski, Walenty Dobrzyński, Franciszek Turnau i Jan Nepomuch. | 
| 3 | Inowłódź | Inowłódź | tomaszowski | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt III Waza, | 
| 4 | Jedlnia | Pionki | radomski | Władysław Jagiełło, Jadwiga, | 
| 5 | Kraków | Kraków | Kraków | Bolesław Chrobry, Kazimierz Odnowiciel, Władysław Łokietek, Władysław Jagiełło, Zygmunt Stary , Zygmunt August, Zygmunt III Waza, Władysław IV, | 
| 6 | Lublin | Lublin | Lublin | Kazimierz Wielki, Władysław Łokietek, Władysław Jagiełło, Zygmunt I Stary, Zygmunt August, Jan Kazimierz, | 
| 7 | Niepołomice | Niepołomice | wielicki | Kazimierz Wielki, Władysław Warneńczyk, Kazimierz Jagiellończyk, Jan Olbracht, Aleksander i Zygmunt Stary, Zygmunt August, Zygmunt III Waza, | 
| 8 | Nowy Korczyn | Nowy Korczyn | buski | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Ziemowit IV, Kazimierz Jagiellończyk, | 
| 9 | Piotrków Trybunalski | Piotrków Trybunalski | Piotrków Trybunalski | Władysław Jagiełło, Władysław Warneńczyk, Jan Olbracht, | 
| 10 | Przemyśl | Przemyśl | Przemyśl | Bolesław Chrobry, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Jadwiga, Kazimierz Jagiellończyk, Jan Olbracht, Stefan Batory, Anna Jagiellonka, Zygmunt III Waza,  Władysław IV, Jan III Sobieski, August II Mocny,  | 
  
| 11 | Radom | Radom | Radom | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, | 
| 12 | Sandomierz | Sandomierz | sandomierski | Henryk Sandomierski, Bolesław Kędzierzawy, Kazimierz Sprawiedliwy, Leszek Biały, Bolesław Wstydliwy, Kazimierz Wielki, Zygmunt Stary, Zygmunt August, Stefan Batory, Leszek Czarny, Władysław Jagiełło, | 
| 13 | Sanok | Sanok | sanocki | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt Stary, | 
| 14 | Stopnica | Stopnica | buski | Bolesław Wstydliwy, Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt III, Władysław IV, Jan Kazimierz, Stanisław August Poniatowski, | 
| 15 | Szydłów | Szydłów | staszowski | Bolesław Wstydliwy, Kazimierz Wielki, | 
| 16 | Wiślica | Wiślica | buski | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Jan III SOBIESKI, Stanisław August Poniatowski. | 
Mazowsze
| Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) | 
|---|---|---|---|---|
| 1 | Bolimów | Bolimów | skierniewicki | Władysław Jagiełło. Kazimierz Jagiellończyk i inni Jagiellonowie i Wazowie. | 
| 2 | Ciechanów | Ciechanów | ciechanowski | Bolesław Chrobry, Mieszko II, Masław, Siemowit II i III, Bona, Żona Władysława IV Wazy , Ludwika Maria Gonzaga, | 
| 3 | Czersk | Góra Kalwaria | piaseczański | Konrad I, Janusz I Starszy, | 
| 4 | Czerwińsk nad Wisłą | Czerwińsk nad Wisłą | płocki | Książęta mazowieccy, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Zygmunt III Waza, Władysław IV, Jan Kazimierz, | 
| 5 | Gostynin | Gostynin | gostyński | Siemowit III i IV, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, starosta Krzysztof Szydłowiecki, starosta Jerzy Garwalski,, | 
| 6 | Kozienice | Kozienice | kozienicki | Kazimierz Jagiellończyk.,  Stanisław August Poniatowski,  | 
  
| 7 | Liw | Liw | węgrowski | Janusz I, księżna Anna, Bona, | 
| 8 | Łęczyca | Łęczyca | łęczycki | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, | 
| 9 | Płock | Płock | Płock | Bolesław Chrobry,  Miesław(Masław), Bolesław Krzywousty, Władysław Jagiełło,  | 
  
| 10 | Warszawa - Zamek Królewski | Warszawa | Warszawa | Zygmunt Stary, Bona, Zygmunt August, Stanisław August  Poniatowski,  | 
  
| 11 | Warszawa - Pałac Ujazdowski | Warszawa | Warszawa | Bona, Stefan Batory, Zygmunt III Waza, Władysław IV, Stanisław Herkliusz  Lubomirski, Kasper Lubomirski, Stanisław August,  | 
  
| 12 | Warszawa - Łazienki | Warszawa | Warszawa | Stanisław August, | 
| 13 | Warszawa - Wilanów | Warszawa | Warszawa | Jan III Sobieski, a po jego śmierci do jego synów, następnie do rodów magnackich sieniawskich, Czartoryskich, Lubomirskich, Branickich | 
Podlasie
| Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) | 
|---|---|---|---|---|
| 1 | Drohiczyn | Drohiczyn | siemiatyckie | Kazimierz Sprawiedliwy, Konrad Mazowiecki,  Kazimierz Jagiellończyk  | 
  
| 2 | Knyszyn | Knyszyn | moniecki | Biskup Radziwiłł, Zygmunt Stary, | 
| 3 | Mielnik | Mielnik | sieniatycki | Jagiełło, Janusz I Starszy, Bolesław IV Warszawaski, Kazimierz Jagiellończyk, Aleksander Jagiellończyk, Zygmunt Stary, Zygmunt August, | 
| 4 | Tykocin | Tykocin | białostocki | Zygmunt August, Zygmunt III, Władysław IV, Radziwiłłowie: Bogusław i Janusz, Stefan Czarniecki, Jan Branicki, August II Mocny, August II Sas, | 
Pomorze i Ziemia Chełmińska
| Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) | 
|---|---|---|---|---|
| 1 | Gdańsk | Gdańsk | Gdańsk | Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt III, Władysław IV, Jan Kazimierz, August II, Aleksander, Zygmunt I, Zygmunt August, Jan III Sobieski, Stanisław Leszczyński, | 
| 2 | Gniew | Gniew | tczewski | Zygmunt III Waza,  Stefan Batory  | 
  
| 3 | Malbork | Malbork | malborski | Po 150 latach rezydowania tu wielkich mistrzów krzyżackich zamek stał się  rezydencją królewska i taka rolę pełnił do pierwszego rozbioru Polski w 1772 r.  | 
  
| 4 | Toruń | Toruń | Toruń | Jan Olbrycht, Stefan Batory, Jan III Sobieski, |