Szlakiem rezydencji królów i książąt Były Oddział Wojskowy PTTK Chełm
Stopnie
Regulamin
Zakres chronologiczny, regulaminu odznaki jest bardzo rozległy, obejmuje czasy władców legendarnych i dzieje państwa polskiego od narodzin aż do panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. „Rezydencje książąt”, książąt było wielu, nas interesują tylko sprawujący władze państwową w królestwie, w dzielnicach, małych księstwach, powstałych w wyniku postępującego rozdrobnienia feudalnego. Pominięte zostały, rody książęce - na pewno sławne i zasłużone-Czartoryskich, Radziwiłłów, Sapiehów i wielu innych, gdyż ich władza nie wykraczała poza dobra rodzinne.
Rezydencje to nie tylko konkretne siedziby w postaci zamków, pałaców lub budowli, jak ratusz w Toruniu czy kamienice staromiejskie w Gdańsku, ale również miejscowości nobilitowane dzięki stałym albo tylko sporadycznym pobytem monarchów. Regulamin odznaki, wymienia te miasta ,wsie i miasteczka, gdzie nie zachował sie ślad po budowli rezydencjonalnej, ale miejscowość przeszła do historii pozostała w niej żywa tradycja, umacniana dodatkowo nazwą wydarzenia dziejowego związanego z pobytem i działalnością polityczną króla, jak choćby Jedlnia, Nowy Korczyn, Wiślica… Mimo istnienia ogromnej liczby zamków królewskich na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, nie wszystkie faktycznie były rezydencjami. Powstawały wprawdzie z fundacji króla ale nasi monarchowie mieli swoje ulubione zamki albo oficjalne rezydencje (stolice) i tylko one są objęte regulaminem odznaki.
Regulamin odznaki podzielony został na regiony historyczne Polski, bez określania ich granic, które zmieniały się w ciągu wieków, które tez nie odpowiadają dokładnie dzisiejszej nazwie. Te regiony to : Pomorze Gdańskie z ziemia chełmińska, Wielkopolska, Podlasie, Śląsk, Małopolska i Mazowsze. Nie wymieniono Pomorza Zachodniego oraz Warmii i Mazur, ponieważ tam nie doszukano się rezydencji naszych monarchów.
- Odznaka została ustanowiona przez Zarząd Oddziału Wojskowego PTTK w Chełmie.
- Celem odznaki jest zapoznanie, zainteresowanych osób z rezydencjami królów i książąt w Polsce.
- Odznaka posiada 3 stopnie:
- brązowy
- srebrny
- złoty
- Minimalna ilość zwiedzonych rezydencji na poszczególne stopnie odznaki wynosi:
- na stopień brązowy – 5,
- na stopień srebrny – 10,
- na stopień złoty – 15.
- Czas zdobywania odznak na poszczególne stopnie jest nieograniczony.
- Potwierdzenia terenowe w postaci pieczęci i zdjęć (z osobą ubiegającej się o odznakę) z obiektu, potwierdzenia kadry programowej należy gromadzić w dowolnie opracowanej formie Kronice Odznaki.
- Na pierwszej stronie Kroniki, należy zamieścić dane osobowe i adres zamieszkania osoby ubiegającej się o odznakę.
- Weryfikacje odznak prowadzi Oddział Wojskowy PTTK w Chełmie.
- Kroniki Odznak do weryfikacji należy przesłać na adres: Oddział Wojskowy PTTK, ul. Lubelska 139D/15, 22 - 109 CHEŁM-6, mobile: 507 324 323, mail: ow_pttk_chelm @op.pl
- Zweryfikowaną Kronikę Odznaki wraz z odznaką, weryfikator prześle na adres zainteresowanego, przesyłką pocztową za pobraniem. Nie ma potrzeby przesyłania zwrotnych kopert i znaczków pocztowych.
- O odznakę mogą ubiegać się turyści uprawiający różne formy turystyki kwalifikowanej.
- Obiekty – rezydencje – proponowane do zwiedzania są wymienione w Załączniku do regulaminu.
- Inicjatorzy odznaki zastrzegają sobie interpretację regulaminu odznaki.
Odznaka została wprowadzona w życie Uchwałą nr 3/2010 z dnia 23.09.2010 r., Zarządu Oddziału Wojskowego PTTK w Chełmie i obowiązuje z dniem podpisania.
Załącznik 1
KopiaWielkopolska
Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) |
---|---|---|---|---|
1 | Giecz | Dominowo | średzki | Mieszko I, Bolesław Chrobry, Mieszko II, |
2 | Gniezno | Gniezno | gnieźnieński | Bolesław Chrobry, Koronacje; Bolesław Śmiały(1076r), Przemysł II (1295 r.), Wacław Czeski(1300 r.). |
3 | Kalisz | Kalisz | Kalisz | Mieszko Stary, Władysław Laskonogi, Henryk Brodaty, Kazimierz Wielki Ludwik Węgierski, Wł. Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Henryk Walezy, Zygmunt III Waza. |
4 | Koło | Koło | kolski | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, |
5 | Kruszwica | Kruszwica | inowrocławski | Kazimierz Wielki, Kaziek Słupski |
6 | Ostrów Lednicki | Łubowo | gnieźnieński | Dobrawa |
7 | Poznań | Poznań | Poznań | Mieszko Stary I, Przemysł I i II, |
8 | Santok | Santok | gorzowski | Kazimierz Wielki, Bolesław Krzywousty |
9 | Sieradz | Sieradz | łódzkie | Kazimierz Wielki |
10 | Wschowa | Wschowa | wschowski | Kazimierz Wielki, August II Mocny, August III Sas, |
Śląsk
Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) |
---|---|---|---|---|
1 | Będzin | Będzin | będziński | Karol IV, Henryk Walezy, Jan III Sobieski, August II Mocny, August III, Stanisław August Poniatowski |
2 | Brzeg | Brzeg | brzeski | Henryk Brodaty, Bolko I, Fryderyk II, Jerzy II, |
3 | Częstochowa - Jasna Góra | Częstochowa | Częstochowa | Władysław Jagiełło, Zygmunt Stary, Władysław IV, Jan Kazimierz, Michał Korybut Wiśniowiecki, Jan III Sobieski, August II Mocny, |
4 | Danków | Lipa | kłodzki | Henryk Brodaty, Bolesław Wstydliwy, Bolesław Pobożny, Henryk Biały, Władysław I, Kazimierz Jagiellończyk. |
5 | Głogów | Głogów | głogowski | Konrad II Głogowski, Jan Olbrycht, Zygmunt Jagiellończyk – późniejszy król Zygmunt I Stary, |
6 | Głogówek | Głogówek | prudnicki | Władysław I Opolski, Bolko I Opolski, Jan Kazimierz, Ludwik van Beethowenow, |
7 | Opole | Opole | opolski | Kazimierz I, Władysłąw II , Jan III Dobry, Izabela – wdowa po królu Węgier Janie Zapołyi, Jan Kazimierz, |
8 | Wieluń | Wielun | wieluński | Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt August, Bona, królowa Węgier Izabela, Henryk Walezy, |
9 | Wrocław | Wrocław | Wrocław | Mieszko I, Bolesław Brodaty, Henryk Brodaty, Henryk IV Probus, Henryk V Brzuchaty, Bolko Surowy, Henryk VI Dobry, |
Małopolska
Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) |
---|---|---|---|---|
1 | Chęciny | Chęciny | kielecki | Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, Stanisław August Poniatowski, |
2 | Dobczyce | Dobczyce | myślenicki | Kazimierz Wielki, książęta dzielnicowi, królowa Jadwiga , Władysław Jagiełło, Zygmunt ,Aleksander, Jan Olbrycht- późniejsi królowie polski, Walenty Dobrzyński, Franciszek Turnau i Jan Nepomuch. |
3 | Inowłódź | Inowłódź | tomaszowski | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt III Waza, |
4 | Jedlnia | Pionki | radomski | Władysław Jagiełło, Jadwiga, |
5 | Kraków | Kraków | Kraków | Bolesław Chrobry, Kazimierz Odnowiciel, Władysław Łokietek, Władysław Jagiełło, Zygmunt Stary , Zygmunt August, Zygmunt III Waza, Władysław IV, |
6 | Lublin | Lublin | Lublin | Kazimierz Wielki, Władysław Łokietek, Władysław Jagiełło, Zygmunt I Stary, Zygmunt August, Jan Kazimierz, |
7 | Niepołomice | Niepołomice | wielicki | Kazimierz Wielki, Władysław Warneńczyk, Kazimierz Jagiellończyk, Jan Olbracht, Aleksander i Zygmunt Stary, Zygmunt August, Zygmunt III Waza, |
8 | Nowy Korczyn | Nowy Korczyn | buski | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Ziemowit IV, Kazimierz Jagiellończyk, |
9 | Piotrków Trybunalski | Piotrków Trybunalski | Piotrków Trybunalski | Władysław Jagiełło, Władysław Warneńczyk, Jan Olbracht, |
10 | Przemyśl | Przemyśl | Przemyśl | Bolesław Chrobry, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Jadwiga, Kazimierz Jagiellończyk, Jan Olbracht, Stefan Batory, Anna Jagiellonka, Zygmunt III Waza, Władysław IV, Jan III Sobieski, August II Mocny, |
11 | Radom | Radom | Radom | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, |
12 | Sandomierz | Sandomierz | sandomierski | Henryk Sandomierski, Bolesław Kędzierzawy, Kazimierz Sprawiedliwy, Leszek Biały, Bolesław Wstydliwy, Kazimierz Wielki, Zygmunt Stary, Zygmunt August, Stefan Batory, Leszek Czarny, Władysław Jagiełło, |
13 | Sanok | Sanok | sanocki | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt Stary, |
14 | Stopnica | Stopnica | buski | Bolesław Wstydliwy, Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt III, Władysław IV, Jan Kazimierz, Stanisław August Poniatowski, |
15 | Szydłów | Szydłów | staszowski | Bolesław Wstydliwy, Kazimierz Wielki, |
16 | Wiślica | Wiślica | buski | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Jan III SOBIESKI, Stanisław August Poniatowski. |
Mazowsze
Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) |
---|---|---|---|---|
1 | Bolimów | Bolimów | skierniewicki | Władysław Jagiełło. Kazimierz Jagiellończyk i inni Jagiellonowie i Wazowie. |
2 | Ciechanów | Ciechanów | ciechanowski | Bolesław Chrobry, Mieszko II, Masław, Siemowit II i III, Bona, Żona Władysława IV Wazy , Ludwika Maria Gonzaga, |
3 | Czersk | Góra Kalwaria | piaseczański | Konrad I, Janusz I Starszy, |
4 | Czerwińsk nad Wisłą | Czerwińsk nad Wisłą | płocki | Książęta mazowieccy, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Zygmunt III Waza, Władysław IV, Jan Kazimierz, |
5 | Gostynin | Gostynin | gostyński | Siemowit III i IV, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, starosta Krzysztof Szydłowiecki, starosta Jerzy Garwalski,, |
6 | Kozienice | Kozienice | kozienicki | Kazimierz Jagiellończyk., Stanisław August Poniatowski, |
7 | Liw | Liw | węgrowski | Janusz I, księżna Anna, Bona, |
8 | Łęczyca | Łęczyca | łęczycki | Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, |
9 | Płock | Płock | Płock | Bolesław Chrobry, Miesław(Masław), Bolesław Krzywousty, Władysław Jagiełło, |
10 | Warszawa - Zamek Królewski | Warszawa | Warszawa | Zygmunt Stary, Bona, Zygmunt August, Stanisław August Poniatowski, |
11 | Warszawa - Pałac Ujazdowski | Warszawa | Warszawa | Bona, Stefan Batory, Zygmunt III Waza, Władysław IV, Stanisław Herkliusz Lubomirski, Kasper Lubomirski, Stanisław August, |
12 | Warszawa - Łazienki | Warszawa | Warszawa | Stanisław August, |
13 | Warszawa - Wilanów | Warszawa | Warszawa | Jan III Sobieski, a po jego śmierci do jego synów, następnie do rodów magnackich sieniawskich, Czartoryskich, Lubomirskich, Branickich |
Podlasie
Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) |
---|---|---|---|---|
1 | Drohiczyn | Drohiczyn | siemiatyckie | Kazimierz Sprawiedliwy, Konrad Mazowiecki, Kazimierz Jagiellończyk |
2 | Knyszyn | Knyszyn | moniecki | Biskup Radziwiłł, Zygmunt Stary, |
3 | Mielnik | Mielnik | sieniatycki | Jagiełło, Janusz I Starszy, Bolesław IV Warszawaski, Kazimierz Jagiellończyk, Aleksander Jagiellończyk, Zygmunt Stary, Zygmunt August, |
4 | Tykocin | Tykocin | białostocki | Zygmunt August, Zygmunt III, Władysław IV, Radziwiłłowie: Bogusław i Janusz, Stefan Czarniecki, Jan Branicki, August II Mocny, August II Sas, |
Pomorze i Ziemia Chełmińska
Numer | Miejscowość | Gmina | Powiat | Pobyt monarchy (ów) |
---|---|---|---|---|
1 | Gdańsk | Gdańsk | Gdańsk | Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt III, Władysław IV, Jan Kazimierz, August II, Aleksander, Zygmunt I, Zygmunt August, Jan III Sobieski, Stanisław Leszczyński, |
2 | Gniew | Gniew | tczewski | Zygmunt III Waza, Stefan Batory |
3 | Malbork | Malbork | malborski | Po 150 latach rezydowania tu wielkich mistrzów krzyżackich zamek stał się rezydencją królewska i taka rolę pełnił do pierwszego rozbioru Polski w 1772 r. |
4 | Toruń | Toruń | Toruń | Jan Olbrycht, Stefan Batory, Jan III Sobieski, |